Biznes tworzyw sztucznych wciąż ekscytuje - Umberto Credalli

• Strona główna
• Rozmowy
• Biznes tworzyw sztucznych wciąż ekscytuje

2023-10-25

Jeszcze kilkanaście lat temu wydawało się, że przed branżą tworzyw sztucznych ekscytująca przyszłość, bo liczba zastosowań, w których tworzywa mogły być wykorzystywane była prawie nieograniczona. Jednak tak rozumiana przyszłość zmieniła się w trudną teraźniejszość, bo sektor musi wypełniać coraz to nowsze wymagania legislacyjne. Jak można zatem ocenić nastroje w branży tworzyw sztucznych w 2023 r.?

Wciąż jestem podekscytowany perspektywami, jakie stoją przed przemysłem tworzyw sztucznych. Jako społeczeństwo, biznes, przemysł – wszyscy mamy obowiązek ograniczania emisji gazów cieplarnianych, mając nadzieję na to, że będziemy mieć kontrolę nad wzrostem temperatury.

Tworzywa sztuczne odgrywają w tym procesie fundamentalną, pozytywną rolę, z której ogół społeczeństwa rzadko zdaje sobie sprawę. W zdecydowanej większości zastosowań, alternatywne materiały, takie jak metal, szkło, a nawet papier wykazują wyższy ślad węglowy niż tworzywa sztuczne. Mówimy tu o perspektywie całego cyklu życia dowolnego wyrobu, od jego produkcji po utylizację odpadów, czyli „od kołyski po grób", tzw. Life Cycle Assessment.

Co więcej, w przypadku tworzyw sztucznych wiemy, jak jeszcze bardziej poprawić tę równowagę poprzez zastosowanie surowców odnawialnych i zwiększenie waloryzacji odpadów z tworzyw sztucznych na koniec cyklu życia. To przyszłość branży tworzyw sztucznych. Wiele inwestuje się w tym obszarze.

Na pewno mamy do czynienia w Europie, także wśród polityków z pewnego rodzaju plastikofobią, niechęcią do tworzyw, które są postrzegane jako rozwiązanie nieekologiczne. Jak temu zjawisku przeciwdziałać?

Rzeczywiście jest to kwestia postrzegania i nasze wysiłki zmierzają do zmiany tej percepcji, co leży nie tylko w interesie naszej branży, ale tak naprawdę całego społeczeństwa.

Moim zdaniem, istnieje niepokojące i błędne przekonanie, że produkcja tworzyw sztucznych jest sama w sobie aktem zaśmiecania. Nawet uwzględniając emisje gazów cieplarnianych na etapie produkcji tworzyw sztucznych, zdecydowana większość wyrobów wykonanych z tworzyw ma ogólnie niższy ślad węglowy niż ich odpowiedniki wykonane z materiałów alternatywnych. Przedmioty z plastiku, które pływają w rzekach czy oceanach faktycznie zanieczyszczają je, ale dla tych wyrobów nie musi to być nieuniknione przeznaczenie czy nieuchronny wyrok. To, że wyroby z tworzyw sztucznych trafiają do środowiska jest konsekwencją niewłaściwych zachowań człowieka. Produkcja wyrobów z tworzyw sztucznych przyczynia się do zmniejszenia śladu węglowego, a pod koniec okresu użytkowania wyroby te stają się cennym surowcem dla tego samego przemysłu – przemysłu tworzyw sztucznych. Wyrobów z tworzyw sztucznych nie należy wyrzucać ani marnować.

Jeśli sektor tworzyw sztucznych będzie się zmieniał, a mówi się o potrzebie transformacji całej branży chemicznej, to jakie kierunki tych zmian wydają się Panu najbardziej interesujące?

Nasza branża pokazała, że paliwa kopalne można zastąpić innymi surowcami do produkcji tworzyw sztucznych. Jednym ze sposobów jest wykorzystanie olejów odpadowych z rolnictwa lub przemysłu spożywczego, źródeł odnawialnych, których wykorzystanie redukuje ślad węglowy.

Innym sposobem – który można stosować równolegle – jest wykorzystanie odzyskanych odpadów tworzyw sztucznych jako surowca do „nowych" tworzyw sztucznych. Ten drugi sposób – recykling zaawansowany lub chemiczny – ma istotną zaletę polegającą na nadaniu wartości odpadom tworzyw sztucznych w celu uniknięcie ich marnowania.

Stale mówimy o gospodarce obiegu zamkniętego w branży tworzyw, o zrównoważonym rozwoju. Ale co z takiego praktycznego punktu widzenia firmy, która na co dzień kreuje rynek tworzyw sztucznych, jest najtrudniejsze, gdy idzie o zrównoważony rozwój i gospodarkę obiegu zamkniętego? Jakie praktyczne trudności lub wyzwania przynosi wdrażanie tych koncepcji?

Wyzwania można podzielić na trzy kategorie. Po pierwsze, rozpoznanie stałych i wiarygodnych źródeł surowca. W obiegu zamkniętym mówimy tu o pokonsumenckich odpadach tworzyw sztucznych o odpowiedniej jakości i w wystarczającej ilości. Po drugie, inwestycje w park maszynowy do przetwarzania odpadów tworzyw sztucznych na surowiec przeznaczony dla instalacji polimeryzacji, ale również inwestycje w rozwój nowych technologii, które są efektywne pod względem energetycznym. Po trzecie, identyfikacja projektów, w których polimery cyrkularne stanowią wartość i dzięki którym poczynione inwestycje się zwrócą

W jaki sposób pandemia COVID, a teraz wojna na Ukrainie zmieniły przemysł tworzyw sztucznych w Europie? W jakich aspektach ta zmiana jest najmocniej zauważalna? I jednocześnie, jakie wyzwania się pojawiły w związku z nową sytuacją?

Pandemia COVID przyniosła różne skutki. Po początkowej panice, która wpłynęła na popyt we wszystkich segmentach, w obszarze konsumpcji dóbr trwałego użytku efekty pandemii były odczuwalne nieco dłużej niż w segmentach wyrobów nietrwałych, zwłaszcza tych związanych z opakowaniami na żywność, ulepszeniami dla gospodarstw domowych i z opieką zdrowotną.

Tworzywa sztuczne udowodniły, jak cenne są w sytuacji, kiedy trzeba zapewnić sterylność i ochronę żywności czy zdrowia ludzi.

W tych dziedzinach popyt nawet wzrósł na pewien czas. Wystąpił jednak pośredni długoterminowy efekt spadkowy, który często nie był zauważalny.

W następstwie początkowej paniki wszystkie branże zmniejszyły zapasy, aby zminimalizować zaangażowanie kapitału obrotowego w sytuacji, gdy popyt był niepewny i nieprzewidywalny. Kiedy popyt wrócił, a w przypadku niektórych segmentów tworzyw sztucznych nawet wzrósł, to brakowało materiałów, ponieważ w całym łańcuchu wartości nie było zapasów. Wywołało to skoki cen we wszystkich branżach, a naprężenia w łańcuchach dostaw na całym świecie, już wcześniej zakłóconych przez pandemię, dodatkowo wzmogły wzrosty cen.

Dotyczyło to wszystkich materiałów, nie tylko tworzyw sztucznych – jako przykład przypomnę sytuację związaną z deficytem mikroczipów.

Podwyżki cen w 2021 roku, według mnie, są źródłem wyjątkowej inflacji, która dotyka nas od końca 2021 roku. Wojna na Ukrainie pogorszyła to wszystko, zwłaszcza w Europie, nakładając na i tak już wysoką inflację presję cenową rynków energii i innych surowców. Wszystko to, w połączeniu z rosnącymi stopami procentowymi, mającymi na celu kontrolowanie inflacji, ale w rzeczywistości szkodzącymi prywatnym kredytom hipotecznym, ostatecznie zmniejszyło zdolność konsumentów do wydawania pieniędzy, a tym samym znacznie ograniczyło popyt na dobra konsumpcyjne, w tym tworzywa sztuczne.

Przemysł europejski w tej sytuacji cierpi najbardziej, ponieważ jest narażony na większe koszty surowców i energii, podczas gdy inne regiony na świecie mają przewagę w tym zakresie. Cieszą się ze znacznie niższych cen surowców i mogą produkować oraz eksportować swoje produkty do Europy.

Coraz większa liczba producentów tworzyw sztucznych poszerza swoją ofertę o tworzywa z recyklingu. Wcześniej takie tworzywa oferowały przedsiębiorstwa specjalizujące się tylko w tym, a nie w produkcji tzw. virgin plastics. Czy to już trwała zmiana i ta tendencja będzie normalnością? I drugie pytanie: jaka jest w tym względzie strategia BOP?

Recykling odpadów tworzyw sztucznych, jak widzieliśmy to już wcześniej, jest zasadniczym fundamentem gospodarki obiegu zamkniętego. Jest źródłem cennego surowca dla przemysłu tworzyw sztucznych, a jednocześnie usuwa odpady tworzyw sztucznych, które mogą trafiać w niepożądane miejsca, do środowiska naturalnego. Tam, gdzie to możliwe, preferowaną opcją jest recykling mechaniczny, ponieważ wymaga on znacznie mniejszej ilości energii, a zatem ma pozytywny wpływ na zmniejszenie śladu węglowego nowych wyrobów z tworzyw sztucznych, które zawierają recyklaty. Jednak recykling mechaniczny nie zawsze jest możliwy.

Po pierwsze, nie wszystkie odpady tworzyw sztucznych można poddać pełnowartościowemu recyklingowi mechanicznemu, a ponadto nie we wszystkich aplikacjach można zastosować tworzywa sztuczne pochodzące z recyklingu mechanicznego ze względu na możliwe zanieczyszczenia (rury ciśnieniowe, wyroby medyczne czy te dla zastosowań mających kontakt z żywnością).

Innymi słowy, recykling mechaniczny i recykling chemiczny idą w parze i wzajemnie się uzupełniają. Po drugie natomiast, recyklaty pochodzące z recyklingu mechanicznego mogą być mieszane i homogenizowane z polimerami oryginalnymi bezpośrednio w zakładach wytwarzających polimery oryginalne. W ten sposób przetwórca otrzymuje gotowy do użycia polimer z pewnym procentem zawartości polimeru pochodzącego z recyklingu. Każdy producent polimerów musi wziąć pod uwagę wszystkie powyższe opcje.

BOP, jako joint venture dwóch ważnych i zaangażowanych graczy w tej branży, ma pod tym względem szczególnie doskonałą pozycję. 

CAŁA TREŚĆ DOSTĘPNA W "Chemia i Biznes" nr 3/2023

"Chemia i Biznes” to dwumiesięcznik biznesowo-gospodarczy, stworzony z myślą o firmach poszukujących rzetelnej, aktualnej i profesjonalnie przygotowanej informacji na temat rynku chemicznego i sektorów powiązanych.

CAŁA TREŚĆ DOSTĘPNA W "Chemia i Biznes" nr 3/2023

"Chemia i Biznes” to dwumiesięcznik biznesowo-gospodarczy, stworzony z myślą o firmach poszukujących rzetelnej, aktualnej i profesjonalnie przygotowanej informacji na temat rynku chemicznego i sektorów powiązanych.

Basell Orlen Polyolefinstworzywa sztucznerecykling