Dlaczego łańcuchy dostaw są tak ważne w logistyce? - Jurgis Adamovicius

• Strona główna
• Rozmowy
• Dlaczego łańcuchy dostaw są tak ważne w logistyce?

2023-12-01

Eksperci mówią, że wyżywienie wielkich miast jest nadal ogromnym wyzwaniem. Wysokiej jakości świeże produkty są wysoko cenione, ale trudne do wyprodukowania i przetransportowania na dużą odległość. W jaki sposób możemy poradzić sobie z tym wyzwaniem?

To, jak istotne jest odpowiednie planowanie łańcuchów dostaw pokazały kolejno pandemia COVID-19,   zablokowany Kanał Sueski przez kontenerowiec Ever Given, koszty frachtu, opóźnienia wynikające z niepewności, niedobory kadr.

Wydaje się, że najistotniejszym elementem, który pozwala ograniczyć ryzyko łańcuchów dostaw jest dywersyfikacja metod transportu, a także źródeł, z których pochodzą towary. Dobrze widać było ten problem podczas zablokowania handlu z Chinami, gdzie przez ograniczenie tej strony eksportowej kolejne kraje Europy zauważyły, że trudno uzupełnić produkty, które zapewniał tak duży partner handlowy.

Ważne są też aspekty związane z procedurami celnymi. Do najpopularniejszych błędów można wymienić te związane z miejscem dotarcia, wynikające z rozbieżności pomiędzy towarem zadeklarowanym w dokumentach a stanem faktycznym, czy nieprzestrzeganie terminów tranzytu – to najczęstsze i zarazem kosztowne błędy w procedurach celnych. Trzeba pamiętać, że właśnie błędy te wpływają na cały proces transportu.

Łańcuchy dostaw żywności są narażone na szeroki zakres nieprzewidywalnych sił, od pogody po wojnę. Z czym już potrafimy sobie poradzić, a co jest nadal wyzwaniem?

Na pewno nie zmienimy elementów, które są od wieków niezależne od człowieka, rozpoczynając od pogody, a kończąc na nieprzewidywalnych wydarzeniach. Aby sprostać tym wyzwaniom, firmy z sektora nawozowego i rolno-spożywczego muszą nadal inwestować w nowe technologie i strategie. Muszą również współpracować ze sobą i z innymi interesariuszami, aby tworzyć bardziej odporne i zrównoważone łańcuchy dostaw żywności. Istotne jest to, że w sektorze rolnym możemy już dość i skutecznie prognozować zbiory i braki na poszczególne produkty, oznacza to, że przy kształtowaniu konkretnych kierunków transportu towarów, do tych, którym grozi brak towarów, możemy układać trasy z wyprzedzeniem. To pozwoli zaplanować konkretne scenariusze transportowe i ułatwić dostarczanie towarów. 

Na liście czynników łańcucha dostaw, które w ciągu najbliższych dwóch lat będą miały największy wpływ na przedsiębiorstwa, znalazły się braki w logistyce i magazynowaniu. Jak w oparciu o istniejące zasoby i możliwości minimalizować wpływ tych braków? Inny układ tras? Mniejsze dostawy?

Optymalizacja tras, efektywne magazynowanie, monitorowanie zapasów i elastyczność dostaw są kluczowe. Inwestycje w technologie, rozwijanie pracowników i współpraca z dostawcami także pomogą zaradzić tym wyzwaniom. Planowanie awaryjne jest niezbędne na wypadek kryzysów. Ciekawe trendy to minimalizowanie czynnika ludzkiego w poszczególnych obszarach. Technologia pozwala zastąpić udział człowieka w powtarzalnych i nudnych czynnościach, a w zamian za to przełożyć te zasoby w bardziej wymagające obszary na przykład planowanie i analizę trendów.

Wydajny transport jest dla branży głównym problemem zarówno ze względu na ograniczenie emisji gazów cieplarnianych, jak i zmniejszenie utrzymującego się wysokiego poziomu psucia się i odpadów. Obecnie między rolnikami - producentami a sklepami detalicznymi marnuje się 25–30% światowej produkcji żywności. I znów należałoby zapytać, jak sobie poradzić z tym bezprecedensowym marnowaniem zasobów w oparciu o posiadane zasoby logistyczne?

Z wielu metod, które mogą pomóc w poprawie tego obszaru, trzeba wymienić wsparcie technologiczne, które oferują na przykład agencje celne. Bunasta na rynku litewskim jest jednym z liderów, co trzeci międzynarodowy transport towarów odbywa się z wydaną przez nas deklaracją T1. Widzimy też to, że wsparcie technologiczne kierowców i naszych klientów jest bardzo istotne. W ostatnich latach zauważyliśmy, że największym problemem przy transporcie jest czas i wypełnianie dokumentów tranzytowych. Ze swojego doświadczenia widzimy, że można skrócić ten proces. My sami zdołaliśmy skrócić średni czas wypełniania tych dokumentów z 40 do 16 minut. Pracujemy nad tym, by skrócić czas wypełniania dokumentów nawet do pięciu minut

Przyjmuje się, że jednymi z ważniejszych przyczyn marnotrawstwa w logistyce są awarie środków transportu lub chłodni. Brakuje nowoczesnych rozwiązań służących monitorowaniu łańcucha dostaw oraz magazynów? Nikt nie zadaje sobie trudu monitorowania urządzeń chłodniczych? Zarówno stacjonarnych, jak i mobilnych?

Firmy i podmioty zajmujące się transportem w większości zapewne monitorują kluczowe elementy. Jednak podlegają tak jak każdy błędom poznawczym i niedokładnym założeniom. Przykładowo błąd związany z prognozowanym czasem dostawy – rzadko kiedy zakładamy, że na trasie kierowcy wydarzy się wypadek lub zamknięcie przejścia granicznego. Ostatnio takie losowe sytuacje zdarzają się coraz częściej. Oczywiście zamknięcie lub ograniczenie przejścia granicznego to proces, który jest zapowiadany z wyprzedzeniem. Z drugiej strony, mimo próby monitorowania danych i informacji, często ostatecznie dane są niepełne, a przez to ich analiza może wykazać błędne wnioski. 

Po wybraniu przewoźnika spedytorzy oczekują terminowej dostawy. W wielu przypadkach dostawy nadal są planowane ręcznie, kierowcy są odpowiedzialni za wybór trasy, firmy nie mają wglądu w działania kierowców, a kierowcy mają ograniczony dostęp do informacji. W rezultacie zadowolenie klientów może być niskie, a zasoby nie zawsze są efektywnie alokowane. A być może wystarczyłoby oddać algorytmom optymalizację tras, śledzenie floty i wizualizacji w czasie rzeczywistym, tak aby w rzeczywistości spedytorzy mogli przejąć kontrolę nad swoimi dostawami i śledzić ich postęp w czasie rzeczywistym?

Dobrym przykładem firmy, która optymalizuje proces logistyczny do maksimum jest Amazon. Spółka ta zgodnie z niedawnymi zapowiedziami dąży do regionalizacji swojej logistyki, czyli zoptymalizowania wysyłki towarów z magazynów, które są blisko miejsc docelowych. To optymalizacja, która zaczęła się już na samym początku myślenia o procesie transportowym.  Wydaje się, że tą drogą może pójść coraz więcej firm. Jest to prawdopodobnie jeden z najlepszych formatów, które pozwalają na optymalizację czasu dostarczenia towarów.

Amazon wykorzystuje też algorytmy i bazy danych do szukania wzorców dotyczących trendów i potrzeb konsumentów. Pozwala to tej spółce określić na jakie produkty będzie dominował popyt w danym okresie.

Optymalizacja trasy jest już wykorzystywana przez innego giganta – Google. Mapy, które dostarcza ten podmiot pozwala śledzić ruch i aktywność na trasach przez monitorowanie użytkowników. Jest to jednak pewien problem, bo jest wiele eksperymentów, w których system ten zawodził i proponował trasy alternatywne, które nie przewidywały zdarzeń losowych.

Wydaje się zatem, że wykorzystanie algorytmów to dobry kierunek, jednak trzeba pamiętać o istotnej roli agentów celnych, którzy dysponują wiedzą, intuicją i zdolnościami prognostycznymi, wielokrotnie o wiele lepszymi niż algorytm trenowany na przestarzałej bazie danych.