Chemia i Biznes

W ramach naszej witryny stosujemy pliki cookies w celu świadczenia Państwu usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu końcowym. Mogą Państwo dokonać w każdym czasie zmiany ustawień dotyczących cookies. Więcej szczegółów w naszej "Polityce prywatności Cookies"

Rozumiem i zgadzam się

Konfiguracja makiety
REKLAMA

Związki per- i polifluoroalkilowe (PFAS) – co nas czeka?

2024-10-12  / Autor: Kamila Okólska, Regulatory Specialist, Centrum Ekotoksykologiczne Sp. z o.o.

Związki per- i polifluoroalkilowe (PFAS) to duża grupa organicznych związków chemicznych, które charakteryzują się obecnością w cząsteczce atomów fluoru. Ze względu na właściwości takie, jak odporność na wysokie temperatury i degradację, a także wyjątkowo dużą trwałość chemiczną, znalazły zastosowanie w szerokiej gamie produktów konsumenckich i przemysłowych. Zdolne do bioakumulacji substancje, znane jako „wieczne chemikalia”, tym samym stanowią zagrożenie dla zdrowia ludzkiego i środowiska. Rosnąca świadomość szkodliwego wpływu PFAS oraz coraz liczniejsze badania naukowe potwierdzające te skutki, przyczyniają się do zaostrzenia obowiązujących w prawie europejskim ograniczeń legislacyjnych dotyczących ich stosowania i produkcji.

Charakterystyka chemiczna i właściwości fizykochemiczne związków PFAS

Związki per- i polifluoroalkilowe (ang. per- and polyfluoroalkyl substances) to bardzo zróżnicowania grupa obejmująca od 10 tys. do 15 tys. syntetycznych związków chemicznych. Zgodnie z aktualną definicją (OECD 2021), są to substancje zawierające w łańcuchu alifatycznym przynajmniej jeden atom węgla, przy którym wszystkie atomy wodoru zostały podstawione atomami fluoru. Różnica między związkami perfluoroalkilowymi a polifluoroalkilowymi opiera się na liczbie grup metylowych (-CH3) bądź metylenowych (-CH2) występujących w strukturze, które uległy fluorowaniu. Wobec tego perfluorowane pochodne węglowodorów charakteryzują się całkowitym zastąpieniem atomów wodoru, podczas gdy w pochodnych polifluorowanych zastąpienie to jest tylko częściowe. Jednakże część niefluorowana może ulec degradacji i ostatecznie utworzyć perfluorowane związki.

Najwyższa elektroujemność atomu fluoru spośród wszystkich pierwiastków sprawia, że wiązanie węgiel - fluor jest jednym z najsilniejszych wiązań kowalencyjnych występujących w związkach chemicznych. To właśnie ten element budowy związków PFAS jest jednym z kluczowych i determinuje ich praktyczne właściwości. Trudne do rozerwania wiązanie C-F sprawia, że substancje te wyróżniają się wyjątkową trwałością i stabilnością w ekstremalnych warunkach wysokich temperatur i ciśnienia. Wykazują odporność na degradację chemiczną, czego wynikiem są opornie zachodzące reakcje z reagentami takimi, jak kwasy, zasady oraz środki utleniające i redukujące. Wielokierunkowe właściwości fizykochemiczne to także efekt obecności w strukturach PFAS różnych grup funkcyjnych, np. karboksylowej, sulfonowej, aminowej czy estrowej. Cząsteczki zbudowane z części hydrofobowej – fluorowanego alkilowego „ogona” oraz polarnej części hydrofilowej, tzw. „główki”, wykazują jednocześnie zdolność do odpychania cząsteczek zarówno wody, jak i tłuszczu. Dodatkowo, dzięki takiej budowie, skutecznie obniżają napięcie powierzchniowe, co świadczy o właściwościach powierzchniowo czynnych.


\
CAŁA TREŚĆ DOSTĘPNA W "Kosmetyki i Detergenty" nr 3/2024

"Kosmetyki i Detergenty" to kwartalnik biznesowo-informacyjny z zakresu przemysłu kosmetycznego i środków czystości.


przemysł kosmetycznykosmetykizwiązki per- i polifluoroalkilowePFASlegislacja

Podoba Ci się ten artykuł? Udostępnij!

Oddaj swój głos  

Ten artykuł nie został jeszcze oceniony.

Dodaj komentarz

Redakcja Portalu Chemia i Biznes zastrzega sobie prawo usuwania komentarzy obraźliwych dla innych osób, zawierających słowa wulgarne lub nie odnoszących się merytorycznie do tematu. Twój komentarz wyświetli się zaraz po tym, jak zostanie zatwierdzony przez moderatora. Dziękujemy i zapraszamy do dyskusji!


REKLAMA

WięcejNajnowsze

Więcej aktualności

REKLAMA


WięcejNajpopularniejsze

Więcej aktualności (192)

REKLAMA


WięcejPolecane

Więcej aktualności (97)

REKLAMA


WięcejSonda

Czy przemysł wykorzysta środki z KPO?

Zobacz wyniki

WięcejW obiektywie