Zagrożony dostęp do rynku recyklatów

• Strona główna
• Artykuły
• Zagrożony dostęp do rynku recyklatów

2023-05-30

W swoim stanowisku organizacje branżowe reprezentujące różne podmioty w łańcuchu wartości tworzyw sztucznych, w tym użytkowników materiałów pochodzących z recyklingu, sektor gospodarki odpadami i recyklerów, zauważają, iż po opublikowaniu projektu sprawozdania unijnej Komisji Środowiska, są głęboko zaniepokojeni kilkoma poprawkami umożliwiającymi stworzenie mechanizmu rynkowego, dającego priorytetowy dostęp do surowców pochodzących z recyklingu ograniczonej liczbie podmiotów, takich jak producenci butelek napojowych.

Przyznanie priorytetowego dostępu określonej grupie podmiotów, określanego również jako „prawo pierwszej odmowy” – doprowadzić ma do ograniczenia unijnego rynku wewnętrznego recyklatów tworzyw sztucznych, uniemożliwiając w ten sposób podmiotom działającym na wolnym rynku konkurowanie na równych warunkach, co bezpośrednio naruszy przepisy unijnego prawa konkurencji. Po drugie, dojść może do osłabienia efektów pracy wykonywanej dotychczas przez sektor gospodarki odpadami tworzyw sztucznych w celu wytworzenia wysokiej jakości recyklatów. To zaś utrudni wzrost jakości tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu, a tym samym dojrzewanie rynku surowców wtórnych w UE.

- Głównymi wąskimi gardłami, z jakimi boryka się branża recyklingu tworzyw sztucznych są bariery systemowe, których nie rozwiąże ustanowienie systemu „zamkniętego obiegu recyklingu” opartego na zmonopolizowanym dostępie do recyklatów tworzyw sztucznych i po cenach, które mogą stanowić wyłączną korzyść dla producentów napojów. Ograniczenie dostępu w połączeniu z niższymi cenami miałoby silny wpływ na podmioty zajmujące się recyklingiem tworzyw sztucznych, zniechęcając do inwestycji w tym sektorze. W rzeczywistości tworzywa sztuczne pochodzące z recyklingu odpadów opakowaniowych nie zawsze zapewniają odpowiednią jakość, aby można je było ponownie wykorzystać w zastosowaniach o obiegu zamkniętym. Zamiast prawa pierwokupu, które prowadziłoby do poważnych zakłóceń na rynku, należy skoncentrować się na poprawie jakości i wykorzystaniu rPET w zastosowaniach spożywczych poprzez skuteczne środki ukierunkowane na projektowanie opakowań i zbieranie odpadów. Skoncentrowanie się na projektowaniu pod kątem recyklingu, na przykład z uwzględnieniem stosowania dodatków i kolorów (np. tylko jasne/przezroczyste kolory mogą być ponownie użyte w tej samej kategorii opakowań) oraz na zharmonizowanych systemach selektywnej zbiórki (np. poprzez cele 90% selektywnej zbiórki, których pewne państwa członkowskie są już bliskie osiągnięcia, lub poprzez wprowadzenie DRS dla określonych formatów opakowań) pomogłoby przezwyciężyć te bariery systemowe. Z czysto ekonomicznego punktu widzenia, biorąc pod uwagę wysokie inwestycje poczynione w celu recyklingu odpadów tworzyw sztucznych na recyklaty nadające się do kontaktu z żywnością oraz premię za recyklaty przeznaczone do zastosowań w kontakcie z żywnością, podmioty zajmujące się recyklingiem już dziś nie mają zachęt do sprzedawania swojej produkcji do innych zastosowań końcowych – czytamy we wspólnym stanowisku europejskich organizacji branżowych.

Sygnatariusze apelują do Parlamentu Europejskiego o utrzymanie dostępu do tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu dla wszystkich podmiotów w łańcuchu wartości, umożliwiając w ten sposób prawidłowe funkcjonowanie unijnego rynku wewnętrznego tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu, jako kluczowego czynnika prowadzącego do przejścia na gospodarkę o obiegu zamkniętym.

Dokument został przygotowany przez European Plastics Converters, Plastics Recyclers Europe, European Waste Management Association, EuRIC oraz CIRFS.

tworzywa sztucznepraworecyklingodpadyEuropean Plastics Converters