Chemia i Biznes

W ramach naszej witryny stosujemy pliki cookies w celu świadczenia Państwu usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu końcowym. Mogą Państwo dokonać w każdym czasie zmiany ustawień dotyczących cookies. Więcej szczegółów w naszej "Polityce prywatności Cookies"

Rozumiem i zgadzam się

Konfiguracja makiety
REKLAMA

Wybrane surowce roślinne o działaniu przeciwdrobnoustrojowym

2020-11-10  / Autor: Monika Sienkiewicz, Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Agata Pruss, Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie, Paweł Kwiatkowski, Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie

Piękno skóry i włosów zależy w dużej mierze od kondycji zdrowotnej człowieka, nawyków żywieniowych, rodzaju wykonywanej pracy, stylu życia, a także od warunków klimatycznych.

Skóra z powodu nadmiernej ekspozycji na ciepło odwadnia się w okresie letnim, co sprzyja jej starzeniu oraz pojawianiu się piegów i przebarwień. Najbardziej niebezpiecznym skutkiem przegrzania skóry są oparzenia słoneczne. Ekstremalne zimno powoduje uszkodzenia naskórka w postaci pęknięć, skaleczeń, czy maceracji. Choroby skóry powodowane są przez czynniki chemiczne, toksyny biologiczne obecne w środowisku, pasożyty, a także różnego rodzaju drobnoustroje, w tym bakterie, grzyby i wirusy. Wszelkiego rodzaju uszkodzenia skóry stanowią wrota dla patogennych drobnoustrojów.

Kosmetyki ziołowe to produkty zawierające związki pochodzące z surowców roślinnych, które wpływają na kondycję skóry i włosów, dostarczając im niezbędnych składników. Ze względu na podkreślane przez naukowców walory prozdrowotne, a także panujący wszechobecnie trend „powrotu do natury” cieszą się one coraz większym zainteresowaniem konsumentów. Liczne badania naukowe dowiodły, że metabolity roślinne posiadają szereg bardzo cennych właściwości znajdujących zastosowanie w produktach kosmetycznych. Przemysł chemiczno-farmaceutyczny dąży do uzyskania produktów wysokiej jakości, wykorzystując rośliny jako niewyczerpane, a zarazem bezpieczne źródło surowców.

W naszym otoczeniu pojawia się coraz więcej wielolekoopornych drobnoustrojów. Oporne na środki przeciwdrobnoustrojowe, w tym na antybiotyki, chemioterapeutyki, a także na antyseptyki mikroorganizmy zasiedlają nie tylko środowisko placówek medycznych, ale także bezobjawowo kolonizują skórę, błony śluzowe i przewód pokarmowy nieświadomych pacjentów. Zjawisku temu sprzyja powszechne stosowanie antybiotyków, choroby cywilizacyjne i degeneracja środowiska naturalnego. Patogenne drobnoustroje są także coraz częstszą przyczyną infekcji pozaszpitalnych. Wśród metycylinoopornych szczepów Staphylococcus aureus (MRSA) wyszczególniono te związane z opieką medyczną (ang. health care-associated MRSA – HA-MRSA) oraz szczepy, które w sprzyjających warunkach u osób wysokiego ryzyka odpowiedzialne są za zakażenia pozaszpitalne (ang. community-associated MRSA – CA-MRSA). Na kolonizację i zakażenia szczególnie narażone są osoby z chorobami współistniejącymi, osoby starsze i dzieci. Ogromną rolę w zapobieganiu infekcjom odgrywa higiena i pielęgnacja ciała.

 

Powszechnie wiadomo, że wiele wtórnych metabolitów roślinnych ma różnorodną aktywność biologiczną, w tym działa przeciwbakteryjnie, przeciwgrzybiczo, przeciwwirusowo, przeciwzapalnie, antyoksydacyjnie i przeciwnowotworowo. W związku z tym badacze pracują nad izolacją, oczyszczaniem i identyfikacją wtórnych metabolitów roślinnych, aby uzyskać składniki o wysokim profilu aktywności. Celem tego artykułu jest przedstawienie najnowszych informacji na temat różnych klas metabolitów wtórnych i ich aktywności przeciwdrobnoustrojowej wobec drobnoustrojów powodujących infekcje dermatologiczne pod kątem możliwości ich zastosowania w produktach konsumenckich. Badania fitochemiczne różnych roślin ujawniły liczne związki bioaktywne, w tym alkaloidy, flawonoidy, garbniki, glikozydy i saponiny. Te wtórne metabolity roślinne służą jako obrona przed wieloma mikroorganizmami, owadami czy roślinożercami.

Związki pochodzące z roślin o działaniu przeciwdrobnoustrojowym

Zgodnie z danymi literaturowymi, potencjalnym źródłem alkaloidów o działaniu przeciwbakteryjnym jest wodny ekstrakt z miazgi Tamarindus indica (Fabaceae) – tamaryndowca indyjskiego pochodzącego ze wschodniej Afryki, którego owoce znane są w przemyśle spożywczym. Ze względu na zawartość alkaloidów, ale także żywic posiada on właściwości hamujące wzrost S. aureus, Escherichia coli i pałeczek ropy błękitnej – Pseudomonas aeruginosa, bakterii odpowiadających między innymi za ciężkie infekcje skóry i tkanki podskórnej. Podobną aktywność przeciwbakteryjną wykazuje ekstrakt wodny z liści Zapoteca portoricensis (Fabaceae) (zawiera flawonoidy), aktywny również wobec Streptococcus pyogenes, Klebsiella pneumoniae – bakterie odpowiedzialne między innymi za zakażenia ran. Badania naukowe wskazują na dobrą aktywność przeciwko patogenom skórnym metanolowego wyciągu z liści Acacia nilotica (Mimosaceae) – akacji kolczastej, a także etanolowego wyciągu z organów nadziemnych i podziemnych znanej w medycynie tradycyjnej Azji Południowo-Wschodniej i Australii Morinda citifolia (Rubiaceae) – morwy indyjskiej. Jej owoce stosowane są w przemyśle spożywczym, a także jako składnik produktów do pielęgnacji skóry. Aktywne alkaloidy o działaniu przeciwdrobnoustrojowym znaleziono również w takich surowcach, jak kora tzw. pnącza pomarańczowego Toddalia asiatica (Rutaceae), czy Ocimum gratissimum (Lamiaceae) – bazylii eugenolowej. Wyciągi metanolowe z surowców pochodzących z tych roślin posiadają silne właściwości przeciwko szczepom MRSA i P. aeruginosa, stąd mogą stanowić dobre rozwiązanie jako składniki preparatów do pielęgnacji ran czy odleżyn.


CAŁY ARTYKUŁ DOSTĘPNY JEST W NR 3/2020 KWARTALNIKA "CHEMIA I BIZNES. RYNEK KOSMETYCZNY I CHEMII GOSPODARCZEJ". ZAPRASZAMY


Podoba Ci się ten artykuł? Udostępnij!

Oddaj swój głos  

Ten artykuł nie został jeszcze oceniony.

Dodaj komentarz

Redakcja Portalu Chemia i Biznes zastrzega sobie prawo usuwania komentarzy obraźliwych dla innych osób, zawierających słowa wulgarne lub nie odnoszących się merytorycznie do tematu. Twój komentarz wyświetli się zaraz po tym, jak zostanie zatwierdzony przez moderatora. Dziękujemy i zapraszamy do dyskusji!


REKLAMA

WięcejNajnowsze

Więcej aktualności

REKLAMA


WięcejNajpopularniejsze

Więcej aktualności (192)

REKLAMA


WięcejPolecane

Więcej aktualności (97)

REKLAMA


WięcejSonda

Czy przemysł wykorzysta środki z KPO?

Zobacz wyniki

WięcejW obiektywie