W Europie fałszuje się środki ochrony roślin

• Strona główna
• Artykuły
• W Europie fałszuje się środki ochrony roślin

2022-08-02

Organizacja przekazała informację o 10 aresztowaniach oraz zarekwirowaniu 1150 ton nielegalnych i podrabianych środków ochrony roślin. To efekt operacji o kryptonimie Silver Axe, prowadzonej przez Europol oraz Urząd Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (EUIPO), Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF), Dyrekcję Generalną ds. Zdrowia i Bezpieczeństwa Żywności Komisji Europejskiej, CropLife Europe i CropLife International. W operację zaangażowały się służby z 31 państw, w tym z Polski. Prowadziły one kontrole portów morskich, lotnisk i granic lądowych, a także rynków wewnętrznych. Monitorowano również sklepy internetowe, które podają adres do odbioru osobistego produktów zakupionych online.

Generalna ocena jest taka, iż Unia Europejska staje się nowym rynkiem produkcji nielegalnych produktów ochrony roślin. Sugeruje to wzrost konfiskat sprzętu i surowców wysyłanych do Europy. To właśnie na terenie UE coraz częściej wykrywane są fałszerstwa. 

W ramach prowadzonego śledztwa rozpracowano najczęstsze metody działania oszustów. Jedna to import prawie gotowych produktów w pojemnikach przypominających znane marki. Po przywiezieniu ich do kraju docelowego wystarczy dodać etykiety, zanim produkty trafią na czarny rynek. Inna metoda to import nielegalnych składników do produkcji środków ochrony roślin. Aby zmniejszyć szanse wykrycia, substancje chemiczne są łączone w gotowe formulacje na końcowym etapie produkcji – w pirackich fabrykach wytwarzane są zarówno podrabiane środki ochrony roślin, jak i opakowania. W ramach akcji Silver Axe VII w Bułgarii wykryto jedną z takich fabryk. Funkcjonariusze skonfiskowali podrabiane opakowania i środki ochrony roślin.

Inną metodą fałszerzy jest wykorzystanie handlu równoległego, który ułatwia procedurę zatwierdzania ŚOR sprzedawanych w UE. W ramach tego systemu środek ochrony roślin dopuszczony w jednym państwie członkowskim może, pod warunkiem uzyskania zezwolenia na handel równoległy, zostać wprowadzony do obrotu lub stosowany w innym państwie członkowskim. Niektórzy przestępcy wykorzystują handel równoległy, wprowadzając nielegalnie wyprodukowane środki ochrony roślin do państwa członkowskiego twierdząc, że zostały one już zatwierdzone w innym państwie członkowskim, tym samym eliminując potrzebę dalszych zatwierdzeń.

– Stosowanie podrobionych i nielegalnych środków ochrony roślin może przynieść negatywne skutki dla środowiska. Pozorna oszczędność okazuje się mieć wysoką cenę. Aktywna działalność grup przestępczych, brak czujności rolników oraz kurcząca się paleta środków dostępnych w Europie otwierają pole do nadużyć. Podrobione produkty są też skutecznym hamulcem w realizacji założeń zrównoważonego rolnictwa. Dlatego tak ważna jest edukacja i podnoszenie świadomości rolników w tym temacie – mówi Marcin Mucha, dyrektor Polskiego Stowarzyszenia Ochrony Roślin.

W Polsce z uwagi na położenie geograficzne (granica lądowa zewnętrzna UE i porty morskie) kluczowa jest wzmożona czujność organów celnych, współpraca międzynarodowa i zaangażowanie sektora prywatnego w walkę z tym procederem. Polskie Stowarzyszenie Ochrony Roślin wraz z Państwową Inspekcją Ochrony Roślin i Nasiennictwa, Krajową Administracją Skarbową oraz Policją prowadzą kampanie edukacyjne skierowane do rolników oraz prowadzą szkolenia dla służb. 

W 2022 roku w lokalnych inspektoratach PIORiN oraz Urzędach Celno-Skarbowych Skarbowych we wszystkich województwach pojawiły się wspólnie opracowane materiały przestrzegające przed sprowadzaniem, zakupem i stosowaniem środków z nielegalnych źródeł. 

Polskie Stowarzyszenie Ochrony Roślinśrodki ochrony roślin