Unijny zakaz dotyczący PFAS zagraża europejskim zastosowaniom zaawansowanych technologii

• Strona główna
• Artykuły
• Unijny zakaz dotyczący PFAS zagraża europejskim zastosowaniom zaawansowanych technologii

2023-10-03

Europejska Agencja Chemikaliów opublikowała propozycję ograniczenia około 10 tys. substancji per- i polifluoroalkilowych (PFAS). PFAS to obszerna rodzina obejmująca tysiące syntetycznych związków chemicznych, które mają liczne zastosowania w różnych obszarach życia i są obecne w środowisku. Wszystkie takie związki zawierają wiązania węgiel-fluor — jedne z najsilniejszych wiązań spotykanych w chemii organicznej. Oznacza to, że są one wyjątkowo odporne na rozkład podczas stosowania, a także po przedostaniu się do środowiska. Ponadto większość związków PFAS z łatwością przemieszcza się w środowisku, pokonując znaczne odległości od miejsca ich uwolnienia. Często obserwuje się zanieczyszczenie wód gruntowych, wód powierzchniowych i gleby związkami PFAS. Oczyszczanie zanieczyszczonych obszarów jest technicznie trudne oraz kosztowne. Jeśli związki nadal będą uwalniane, to wciąż będą się gromadziły w środowisku, wodzie pitnej i żywności. PFAS mają szeroki zakres różnych właściwości fizycznych i chemicznych. Mogą to być gazy, ciecze lub stałe polimery o dużej masie cząsteczkowej. Niektóre PFAS są opisywane jako długołańcuchowe lub krótkołańcuchowe, ale nie obejmuje to wszystkich różnych rodzajów struktur obecnych w bardzo zróżnicowanej klasie PFAS. Niektóre z głównych sektorów przemysłu wykorzystujących PFAS obejmują lotnictwo i obronę, motoryzację, lotnictwo, materiały mające kontakt z żywnością, tekstylia, skórę i odzież, produkty budowlane i gospodarstwa domowego, elektronikę, straż pożarną, przetwórstwo żywności i artykuły medyczne.

Substancje te prawie nie wykazują żadnego zużycia nawet w ekstremalnych temperaturach lub w agresywnym środowisku, takim jak procesy kwasowe. Oznacza to, że PFAS są niezbędne na wielu etapach produkcji, na przykład przy produkcji wyrobów medycznych, półprzewodników czy w pomieszczeniach czystych, ponieważ nie ma substancji alternatywnych o podobnej jakości i bezpieczeństwie.

Oczywiście, aby jak najlepiej chronić ludzi i środowisko, konieczne jest bardzo ostrożne obchodzenie się z substancjami niebezpiecznymi. Ale konieczne jest również przyjęcie bardziej zróżnicowanego podejścia i podejścia, a także dokładne rozważenie korzyści i ryzyka, które mogą wyniknąć podczas stosowania tych substancji. Producenci produktów technologii medycznej, półprzewodników i innych zaawansowanych technologicznie urządzeń polegają na wykorzystaniu komponentów PFAS i dlatego obawiają się, że planowany przez UE ogólny zakaz dotyczący wszystkich 10 tys. PFAS spowoduje znaczne szkody gospodarcze i społeczne.

Właściwy organ europejski, czyli ECHA dała firmom możliwość wyrażenia swoich obaw związanych z planowanym zakazem. Z tej szansy skorzystało wiele podmiotów z branży technologii medycznej oraz budowy maszyn i instalacji. Jak wykazało badanie, co druga firma w Europie produkująca wymieniony asortyment wzięła udział w procesie konsultacji. To pokazuje ogromne skutki projektowanego zakazu.

Konsultacje pokazały, że około jedna trzecia wszystkich firm ma problem ze swoimi produktami, ale nie jest w stanie przedstawić wyjątków ze względu na trudną sytuację w zakresie danych. Również w tych przypadkach ECHA przewiduje natychmiastowy całkowity zakaz, który poważnie zagraża przedsiębiorstwom z branży zaawansowanych technologii w odniesieniu do ich dalszego przetrwania i wprowadzania innowacji, ale ostatecznie wpływa również na dostawy podstawowych produktów dla ludności.

Przemysł korzystający z PFAS stoi na stanowisku, że trwałość związków PFAS, która jest argumentem za szerokim ograniczeniem, jest właśnie podstawową właściwością, która czyni te materiały tak niezbędnymi. Dlatego też każdy materiał zastępczy będzie miał ten sam problem. Ponadto opracowanie i zatwierdzenie rozwiązań alternatywnych, jeśli w ogóle istnieją, byłoby trudne, nie byłoby wykonalne w proponowanych terminach, ponieważ ich walidacja kliniczna i badanie zgodności biologicznej są bardzo czasochłonne, zwłaszcza ze względu na wysokie wymagania regulacyjne dotyczące technologii medycznej. Dlatego europejski przemysł utrzymuje, iż realizacja transformacji energetycznej i rozwój sektora półprzewodników są po prostu nierealne bez dalszego stosowania PFAS. Duża część kluczowych gałęzi przemysłu w Europie jest bowiem wprost uzależniona od stosowania PFAS.

ECHA chce w nadchodzących miesiącach zbadać zgłoszenia przedsiębiorstw, a następnie zwrócić się do Parlamentu Europejskiego i Rady Europejskiej z konkretną propozycją regulacyjną. Chociaż ramowe rozporządzenie w sprawie chemikaliów REACH wymaga podejścia opartego na ryzyku, to proces ograniczania PFAS wszczęto bez tego wymogu.

- Powstały akt administracyjny odbywa się bez odpowiedniego politycznego zrównoważenia interesów. Domagamy się zatem, aby przynajmniej fluoropolimery – tak zwane polimery wzbudzające niewielkie obawy – które w sposób oczywisty nie stwarzają zagrożenia dla ludzi ani środowiska, zostały zasadniczo i na czas nieokreślony wyłączone z planowanego zakazu. Przemysłowe i komercyjne zastosowanie komponentów PFAS w systemach zamkniętych jest również lepsze niż prostych materiałów eksploatacyjnych. Produkty niezbędne dla społeczeństwa, potrzebne do opieki medycznej, produkcji chipów lub transformacji energetycznej, muszą w dalszym ciągu być produkowane i wprowadzane do obrotu w Europie. Droga zalecana przez ECHA z indywidualnymi wyjątkami w żaden sposób nie spełnia tych wymogów, biorąc pod uwagę złożone łańcuchy dostaw oraz nieistniejące i niedopuszczalne alternatywy – brzmi stanowisko niemieckiej, branżowej organizacji VDMA, która reprezentuje 3,6 tys. europejskich firm zajmujących się inżynierią mechaniczną i instalacyjną.

PFASprawoVDMAECHA