Tworzywa sztuczne kontra tektura falista w PPWR

• Strona główna
• Artykuły
• Tworzywa sztuczne kontra tektura falista w PPWR

2023-11-09

– Dyrektywa opakowaniowa to temat budzący aktualnie wiele emocji w UE i nie tylko, ponieważ wpłynie na to, jak będziemy określać i traktować opakowania w całej Europie. Kluczowa jest tu zmiana myślenia – powinniśmy zrozumieć, że wszystko to, co nie jest nam już potrzebne i co wyrzucamy, wciąż stanowi wartościowy surowiec. Mówimy tu o opakowaniach szklanych, papierowych, plastikowych. Wszystkie te materiały można z powodzeniem ponownie wykorzystać i wprowadzić do obiegu, zamiast je marnować – komentuje Ladeja Godina Košir, założycielka Circular Change, współprzewodnicząca European Circular Economy Stakeholder Platform (ECESP).

PPWR, czyli Packaging and Packaging Waste Regulation ma m.in. pomóc ograniczyć ilość odpadów opakowaniowych i jeszcze bardziej przybliżyć kraje członkowskie do wdrożenia GOZ, a także skłonić producentów do większej odpowiedzialności za opakowania wprowadzane na rynek i szukania nowych, bardziej przyjaznych dla środowiska rozwiązań.  W ten sposób będzie można ograniczyć emisje CO2, przeciwdziałać zmianom klimatycznym i sprawić, że branża opakowaniowa będzie działać prężniej dzięki możliwości wykorzystania istniejących materiałów zamiast ciągłego zużywania nowych zasobów.

– W PPWR chodzi m.in. o zmniejszenie ilości odpadów, wykorzystanie większej ilości surowców wtórnych i zwiększenie współczynnika recyklingu, a są to sprawy kluczowe dla budowania gospodarki o obiegu zamkniętym – komentuje Reinier Schlatmann, prezes zarządu DS Smith w regionie Europy Wschodniej.

Nowa regulacja wyznaczy szczegółowe cele w zakresie redukcji odpadów w przypadku opakowań z tworzyw sztucznych (10% do 2030 roku, 15% do 2035 roku i 20% do 2040 roku). Natomiast kraje UE będą musiały dopilnować, żeby do 2029 roku 90% materiałów zawartych w opakowaniach (tworzywa sztuczne, drewno, metale żelazne, aluminium, szkło, papier i tektura) było zbierane selektywnie.

Wśród najważniejszych założeń projektowanej dyrektywy jest także m.in. zakaz sprzedaży bardzo lekkich plastikowych toreb na zakupy (poniżej 15 mikronów), chyba że są one wymagane ze względów higienicznych. Konsumenci będą w zamian mieć możliwość przyniesienia własnych pojemników na żywność i napoje na wynos. Kolejny punkt to zakaz stosowania tzw. wiecznych substancji chemicznych (per- i polifluorowanych substancji alkilowych, PFAS) oraz bisfenolu A w opakowaniach przeznaczonych do kontaktu z żywnością oraz szersze wykorzystanie opakowań wielorazowych wykorzystywanych w handlu internetowym. KE chce przy tym szczegółowo doprecyzować definicję opakowań wielokrotnego użytku (np. minimalną liczbę przypadków ich ponownego użycia), a także wprowadzić wymogi dotyczące obowiązkowych poziomów udziału surowca z recyklingu (recyklatu) w wyrobach opakowaniowych.

24 października br. europosłowie z Komisji Środowiska zaaprobowali nowe przepisy. Kolejny krok to głosowanie na forum Parlamentu Europejskiego, zaplanowane na listopad br. Obecnie Parlament Europejski prowadzi bowiem prace nad wydaniem opinii i zaproponuje zmiany w tworzonych przepisach, a 27 państw członkowskich również intensywnie pracuje nad ich wprowadzeniem. Celem jest zawarcie porozumienia między decydentami unijnymi na początku przyszłego roku, przed wyborami do Parlamentu Europejskiego.

- Planowane przepisy będą mieć szeroki wpływ na branżę opakowaniową  i paradoksalnie mogą przyczynić się do zalania rynku milionami ton tworzyw sztucznych, co wiąże się z chęcią deklarowaną przez niektóre kraje członkowskie w zakresie zwiększenia udziału plastikowych opakowań wielokrotnego użytku kosztem wykorzystania papieru i tektury. Jeśli chodzi o papier i tekturę, to w ich przypadku współczynnik recyklingu wynosi 82%, zaś dla tworzyw sztucznych  współczynnik ten wynosi zaledwie 32% w Europie i tylko 9% globalnie. W pełni popieramy kierunek proponowanych zmian w zakresie PPWR, bo odpowiadają one na złożone problemy, z którymi wszyscy się mierzymy. Jednak recykling i ponowne wykorzystanie materiałów są komplementarne dla obiegu zamkniętego opakowań, nie możemy więc  postrzegać ponownego użycia jako podstawowego rozwiązania, które powinno być wdrażane powszechnie – tłumaczy Reinier Schlatmann, prezes zarządu DS Smith w regionie Europy Wschodniej.

Jak dodaje, wystarczy dziś pójść do sklepu, aby zobaczyć, że już zaszło sporo zmian. Wiele opakowań, które kiedyś były plastikowe, zostały zastąpione przez opakowania tekturowe, które można łatwo poddać recyklingowi. Jednym z przykładów takich opakowań są np. te na  owoce i warzywa, gdzie truskawki, jagody czy inne produkty są pakowane w opakowania kartonowe zamiast plastikowych. Tektura jest także z powodzeniem wykorzystywana w branży transportowej czy przemysłowej. 

By kontynuować trend  zamian plastiku na inne surowce, takie jak papier czy tektura branża producentów opakowań apeluje o przeciwstawienie się wszelkim próbom usunięcia wyłączeń z obowiązku ponownego użycia tektury falistej w obszarze opakowań transportowych. Usunięcie tych wyłączeń, będzie miało negatywny wpływ na sektor, który już dziś stawia ogromny nacisk na recykling i ekoprojektowanie zgodne z zasadami obiegu zamkniętego.

- Ponowne użycie i recykling są komplementarne dla obiegu zamkniętego opakowań i cieszy nas że Komisja Ochrony Środowiska Parlamentu Europejskiego przychyliła się do tego w swoim stanowisku z 24 października 2023, zgadzając się z propozycją Komisji Europejskiej, aby wyłączyć opakowania z tektury falistej z większości kategorii podlegających obowiązkowym celom ponownego użycia, a w szczególności wyłączyć z niej opakowania  transportowe – podkreśla Reinier Schlatmann, DS Smith.  

GOZtworzywa sztuczneprawoprzemysł opakowaniowyDS Smith