Sukces powstaje w laboratorium

• Strona główna
• Artykuły
• Sukces powstaje w laboratorium

2017-04-06  / Autor: Dominik Wójcicki

Laboratorium od środka

– Stałe utrzymywanie najwyższego poziomu jakości to podstawowe wymaganie wobec przemysłowego laboratorium w nowoczesnym przedsiębiorstwie. Laboratorium przemysłowe wykonuje kontrolę jakości oraz inne zadania, jak np. laboratoryjną analitykę procesową, „obsługę” awarii i zakłóceń technologicznych, badania rozwojowe. Ponadto stosuje szeroką gamę technik i metod oznaczania składników oraz testowania materiałów i systematycznie wprowadza nowe i udoskonala dotychczasowe metodyki badań i testów – tłumaczy istotę pracy laboratorium przemysłowego prof. Marian Kamiński z Politechniki Gdańskiej.

To rzecz jasna podejście dość teoretyczne, dlatego jego praktycznego rozwinięcia dokonują już specjaliści pracujący w konkretnych spółkach chemicznych.

– Posiadamy wewnętrzny dział badań i rozwoju Selena Labs. Jest to coś, co nawet wykracza poza ramy prostego sformułowania laboratorium. Selena Labs zajmuje się bowiem kreacją nowych produktów dla wszystkich naszych jednostek biznesowych; wsparciem merytorycznym dla fabryk oraz bezpośrednio dla klienta; modyfikacjami istniejących receptur i tworzeniem nowych; a także badaniami surowców, materiałów i półproduktów; badaniami benchmarków; czy wreszcie prowadzeniem projektów w ramach Programów Badań Stosowanych, Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Dolnośląskiego, Horizon 2020 oraz w ramach innych projektów współfinansowanych z funduszy zewnętrznych. Zajmuje się także współpracą z zewnętrznymi instytucjami, czyli jednostkami naukowo-badawczymi, start-upami, spin offami, niezależnymi laboratoriami badawczymi w kraju i zagranicą – wylicza Marek Barth, szef działu badań i rozwoju w Grupie Selena.

Dodaje przy tym, że największą wartością dostarczaną przez Selena Labs są jednak innowacyjne produkty, których receptury przygotowywane są indywidualnie dla rynków Azji, Europy, Ameryki Północnej i Ameryki Południowej, z uwzględnieniem warunków klimatycznych i technologii budowlanych panujących na tych kontynentach.

– Ponieważ wszystkie nowe produkty oraz receptury powstają właśnie w strukturze Seleny Labs, więc tym samym jej znaczenie dla Grupy Selena jest bardzo istotne. To w tej właśnie jednostce skupiają się kompetencje z obszaru chemii, technologii oraz merytorycznego sposobu prowadzenia projektów. Do naszych dużych sukcesów osiągniętych w ostatnim okresie zaliczyć można choćby wprowadzenie na rynek nowej rodziny klejów. W zakresie pian poliuretanowych wdrożono grupę pianoklejów, czyli produktów będących alternatywą dla klasycznych produktów klejowych. Pianokleje pozwalają klientowi na klejenie dużych powierzchni różnych materiałów w sposób ekonomiczny i przy dużych wartościach sił łączących klejone materiały. Osobną grupą produktów opracowanych przez Selena Labs i stosunkowo niedawno wprowadzonych na rynek są powłoki odbijające promienie słoneczne w szerokim zakresie widmowym pod nazwą COOL-R. Produkty tego typu umożliwiają znaczne oszczędności w zakresie chłodzenia dużych powierzchni przemysłowych oraz budynków mieszkalnych – informuje szef działu badań i rozwoju w Grupie Selena, która jest wiodącym graczem i to nie tylko na rodzimym rynku chemii budowlanej.

O tajnikach funkcjonowania własnego laboratorium opowiada też Małgorzata Zebzda, szefowa takiej jednostki w firmie CIECH Sarzyna.

– Nasze laboratorium nadzoruje proces tworzenia ponad tysiąca wyrobów chemicznych i ich pochodnych. Każdego dnia wykonujemy też kompleksowe badania analityczne w zakresie odbioru jakościowego surowców, kontroli procesów produkcyjnych i zwalniania jakościowego wyrobów. Wykonujemy również prace zlecone przez spółkę CIECH R&D, czyli spółkę z Grupy CIECH odpowiedzialną za prace nad nowymi produktami z zakresu agro i tworzyw sztucznych. Są to zadania, do których przykładamy szczególną uwagę z racji polityki biznesowej Grupy CIECH, w której najwyższa jakość produktów jest kwestią fundamentalną. Oprócz tego, w trosce o bezpieczeństwo i zdrowie naszych pracowników, dokonujemy pomiarów środowiska pracy oraz pomiarów w otoczeniu spółki. Co ważne, jako podmiot biznesowy, działamy nie tylko dla naszej spółki macierzystej, ale także dla licznych klientów zewnętrznych, którzy doceniają naszą staranność o spełnienie ich oczekiwań. Własne laboratorium, posiadające nowoczesny sprzęt i wysoko wykwalifikowaną, zgraną ze sobą kadrę, jest dla firmy zarówno olbrzymią przewagą konkurencyjną, jak i istotnym ułatwieniem codziennej pracy. Regularny i bezpośredni kontakt pracowników laboratorium z pracownikami odpowiedzialnymi za nadzór produkcji jest w tym względzie bezcenną wartością – wyjaśnia Małgorzata Zebzda, kierownik Centralnego Laboratorium w spółce CIECH Sarzyna, czyli największym polskim producencie środków ochrony roślin i głównym dostawcy żywic na rodzimy rynek chemiczny.

– Jako liderzy rynku musimy wyznaczać standardy w zakresie najwyższej jakości naszego asortymentu. Własne laboratorium jest nam do tego niezbędne. Myślę, że największym jego osiągnięciem jest właśnie jakość nowych produktów, w tym np. Agrosar 360 SL, będącego środkiem chwastobójczym w formie koncentratu do sporządzania roztworu wodnego, który to szybko zdobywa uznanie rynku – dodaje przedstawicielka CIECH Sarzyna.

Trudną do przecenienia rolę laboratoriów dostrzegają nie tylko producenci, ale również dystrybutorzy substancji chemicznych. Mówi Marcin Roszyk, prezes spółki Azelis Polska: – W Polsce posiadamy dwa laboratoria. W laboratorium aplikacyjnym personel dokonuje wyboru kompozycji zapachowych według zapotrzebowania klientów z przemysłu chemii gospodarczej i kosmetyków, a także tworzy formulacje i prototypy kosmetyków i środków czyszczących w oparciu o surowce, jakie sprzedajemy. Posiadamy także laboratorium spożywcze, w którym technolodzy opracowują receptury i prototypy finalnych produktów spożywczych w oparciu o aktualne zapotrzebowanie klientów.

Rozwój laboratoriów to konieczność

W kontekście przywołanych wypowiedzi nie jest wielkim zaskoczeniem, że rozbudowa centrów laboratoryjnych stała się w ostatnim czasie dostrzegalnym elementem polityki największych firm chemicznych w kraju. Inwestycje takie podjęła większość liczących się producentów. Przykłady zresztą łatwo wskazać.

W Płocku ruszył jeden z najnowocześniejszych obiektów laboratoryjnych w Europie, czyli Laboratorium Centralne Grupy Orlen. W ślad za tym poszła koncentracja analityki pięciu laboratoriów terenowych spółki Orlen Laboratorium w jedną centralną placówkę. Jednostka składa się z 45 pomieszczeń laboratoryjnych, mieszczących ponad 1100 stanowisk pracy. Realizuje zadania z zakresu badań nad m.in. paliwami i aromatami, chromatografią, przerobem ropy naftowej, benzenem, butadienem, tworzywami sztucznymi, tlenkiem etylenu, fenolem.

Równo rok temu na wejście w nowy dla siebie obszar rynkowy zdecydował się Synthos, tworząc segment Synthos Care. Wiązało się to z uruchomieniem laboratorium w Jagiellońskim Centrum Innowacji w Krakowie, specjalizującym się w pracach nad nanonośnikami lipidowymi, a szczególnie liposomomami. Celem jednostki jest opracowanie innowacyjnych nanonośników lipidowych dla przemysłu kosmetycznego, spożywczego oraz farmaceutycznego.

Z kolei dla Polwaxu, działającego w segmencie produkcji parafin, przejęcie w marcu 2015 r. aktywów laboratoryjnych od spółki Lotos Lab oznaczać miało w kolejnym roku wzrost przychodów o 7 mln zł. Jednostki zlokalizowane w Czechowicach-Dziedzicach i Jaśle, specjalizujące się w badaniach analitycznych produktów naftowych, wód i środowiska pracy, bez wątpienia znacznie wzmocniły pion rozwoju Polwaxu. Cel postawiony przed tymi placówkami to m.in. badanie produktów pod kątem zgodności z wymogami Amerykańskiej Agencji ds. Żywności i Leków oraz Niemieckiego Instytutu Jakości i Oznaczeń RAL -GZ-041, wymagającego oznaczania zawartości siarki, benzenu i toluenu.

Firma przygotowuje się też do oznaczania metali ciężkich, oceny kancerogenności parafin, gaczy i mikrowosków. Ponadto w laboratorium będzie można oznaczyć wielkość cząstek zdyspergowanych w emulsjach parafinowych oraz sprawdzić ciepło przemian zachodzących w pobranych próbkach. Laboratorium, jako jedyne w kraju, posiada kompetencje kompleksowej oceny jakości wosków i specyfików parafinowych.

Co musi posiadać dobre laboratorium?

Opinie o tym, co – w sytuacji, gdy posiadanie odpowiednich akredytacji jest oczywistym standardem – decyduje o jakości dobrego laboratorium chemicznego działającego w strukturze firmy chemicznej różnią się.

– Decyduje przede wszystkim dbanie o perfekcję w każdej sferze funkcjonowania laboratorium, mianowicie organizacji pracy, stosowanych metod badawczych, wyposażenia pomiarowo-badawczego, uzyskiwanych wyników, sposobu ich opracowania, a nawet przygotowania sprawozdania z badań. My szczególną wagę przywiązujemy także do dobrej współpracy z klientem, zarówno wewnętrznym, którym są jednostki organizacyjne CIECH Sarzyna, jak i zewnętrznym. Nie możemy również zapominać o samej etyce badań, które zwłaszcza w biznesie muszą być rzetelne, bezstronne i niezależne. Tak, by dla każdego zainteresowanego były wiarygodne – przyznaje Małgorzata Zebzda, kierownik Centralnego Laboratorium w firmie CIECH Sarzyna.

– O jakości prac wykonywanych w laboratorium, a więc jednocześnie o jakości oferowanego klientowi produktu decydują przede wszystkim ludzie. Nie będzie przesady, jeśli stwierdzimy, że większość sukcesów zależy od ludzi, a infrastruktura badawcza i otoczenie są czynnikami ważnymi, ale drugorzędnymi. Warunkiem koniecznym, bez którego nie da się zapewnić firmie sukcesu w obszarze R&D są zatem kompetentne kadry. Myślę, że w zakresie chemii budowlanej Selena dysponuje jednym z lepszych zespołów badawczo-rozwojowych i to nawet w skali globu – dopowiada dość odważnie Marek Barth, szef działu badań i rozwoju w Grupie Selena.

CAŁY ARTYKUŁ ZNAJDĄ PAŃSTWO W NR 1/2017 "CHEMII I BIZNESU". ZAPRASZAMY

przemysł chemicznylaboratoriumbadania i rozwójGrupa SelenaCIECH Sarzyna