Substancje anti aging w kosmetykach

• Strona główna
• Artykuły
• Substancje anti aging w kosmetykach

2025-10-10  / Autor: Iwona Jakubiak, kosmetolog, specjalista zdrowia publicznego, ekspert wellness, beauty, longevity, https://www.linkedin.com/in/iwona-jakubiak-79027857, info@gziu.pl

Do najczęściej dostrzegalnych zmian, zachodzących z wiekiem, należą utrata sił i wytrzymałości fizycznej, nadmierne owłosienie przewodów nosowych i słuchowych, pogorszenie się pamięci, łysienie, spadek masy kośćca i mięśni, zmniejszenie wysokości ciała, upośledzenie słuchu i menopauza. Starzeje się układ immunologiczny, procesy obronne stają się mniej skuteczne, na skórze uwidaczniają się zmarszczki, plamy barwnikowe, zanika owal twarzy.

Starzenie się skóry

Za zmiany zachodzące w skórze odpowiadają głównie procesy związane z fizjologicznym starzeniem się, uwarunkowanym genetycznie oraz czynniki zewnętrzne, np. promieniowanie ultrafioletowe. Ważnym elementem determinującym procesy starzenia się jest stężenie estrogenów, których poziom wyraźnie się obniża w okresie okołomenopauzalnym.

U mężczyzn pewne znaczenie mają androgeny, jednak tu zmiany inwolucyjne postępują o wiele wolniej. U kobiet w okresie premenopauzy dochodzi do niedoboru estrogenów jajnikowych i nadmiaru androgenów nadnerczowych. Może pojawić się hirsutyzm, trądzik lub łysienie typu męskiego. Hirsutyzm przejawia się przede wszystkim pojawieniem się owłosienia na podbródku i nad górną wargą, ciemniejszymi i bardziej gęstymi brwiami oraz nadmiernym owłosieniem na kończynach dolnych. Można zaobserwować wiele zmian, które zaczną się pogłębiać po menopauzie. W skórze zmniejsza się zawartość kolagenu typu III, spada liczba aktywnych fibroblastów, zmniejsza się ilość kwasu hialuronowego. Wszystko to prowadzi do zmniejszenia grubości skóry, spadku elastyczności, powstania przebarwień, spadku liczby gruczołów potowych i łojowych, suchości skóry. Następuje spadek syntezy hydroksyproliny oraz ilości wiązań krzyżowych kolagenu. 30% kolagenu kobiety tracą w ciągu pierwszych pięciu lat po menopauzie.

Segment kosmetyków anti-aging

Pragnienie zachowania młodego wyglądu sprawia, że segment kosmetyków anti-aging cieszy się stabilną i niesłabnącą pozycją rynkową. Skóra dojrzała może być piękna i zadbana, potrzeba jej tylko troskliwej pielęgnacji składnikami, które stymulować będą naturalne procesy regeneracji i odnowy.

α-hydroksykwasy AHA (alpha hydroxy acids)

To naturalne kwasy organiczne występujące w przyrodzie. Najbardziej znane to kwas glikolowy, ferulowy, mlekowy, laktobionowy i winowy. AHA są skutecznymi środkami przeciwstarzeniowymi z zastosowaną odpowiednią formulacją i pH. Działają złuszczająco, nawilżająco, regenerują naskórek.

β-hydroksykwasy BHA (beta hydroxy acid)

Często pod tą nazwą występuje kwas salicylowy. Jest powszechnie stosowany w wielu rodzajach peelingów. Charakteryzuje się silnym działaniem złuszczającym, przeciwtrądzikowym i antybakteryjnym.

Flawonoidy

Charakteryzują się silnymi właściwości antyoksydacyjnymi. Pełnią rolę zmiataczy wolnych rodników, hamują mutacje komórkowe i działają przeciwnowotworowo. Dzięki tym właściwościom, stosowane zewnętrznie w kosmetykach zapobiegają utlenianiu i uszkodzeniu błon komórkowych, hamują działanie enzymów, m.in. kolagenezy rozkładającej włókna podporowe skóry właściwej (np. katechiny z zielonej herbaty) i wzmacniają naczynia krwionośne. Wykazują działanie kojące i przeciwzapalne. Silnym antyoksydantem wspomagającym syntezę włókien kolagenowych jest kwercytyna.

Na szczególną uwagę zasługują izoflawony, które wykazują działanie proestrogenne. Związki te kontrolują aktywność enzymów, wpływają na podział i wzrost komórek. Stymulują produkcję kwasu hialuronowego, zapewniającego skórze odpowiednie nawilżenie i elastyczność. Charakteryzują się także silnymi właściwości antyoksydacyjnymi. Pełnią rolę zmiataczy wolnych rodników, hamują mutacje komórkowe i działają przeciwnowotworowo. Dzięki tym właściwościom, stosowane zewnętrznie w kosmetykach zapobiegają utlenianiu i uszkodzeniu błon komórkowych, hamują działanie enzymów, m.in. kolagenezy rozkładającej włókna podporowe skóry właściwej, i wzmacniają naczynia krwionośne. Wykazują działanie kojące i przeciwzapalne.

Do roślin obfitujących w izoflawony należą ekstrakty pluskwicy groniastej Cimicifuga racemosa, dzięgla chińskiego Angelica sinensis, kudzu Pueraria lobata, żeń-szenia Panax ginseng, przepękli ogórkowatej Momordica charantia, fasoli Phaseolus vulgaris, jambolu Syzygium jambolana, bluszczu Hedera helix, bylicy boże drzewko Artemisia abrotanum, iglicy włoskiej Ruscus aculeatus, brzozy Betula pendula. Izoflawony są również składnikami niektórych alg, m.in. algi brunatnej Pelvetia, nasion soi Glycine soya i korzenia dzikiego pochrzynu Dioscorea villosa.

Ekstrakty ziołowe

Ekstrakty ziołowe stosuje się w kosmetologii jako suplementy doustne lub jako składnik preparatów do stosowania miejscowego. Zioła używane w produktach do pielęgnacji skóry posiadają w większości działanie przeciwutleniające. Ponadto większość ziół wykazuje szereg innych właściwości, które mają zastosowanie w kosmetologii, np. rozjaśniają przebarwienia skórne, działają przeciwnowotworowo (np. hamowanie komórek nowotworowych czerniaka skóry, które posiada betulina) czy też działają przeciwzapalnie.

Kwas hialuronowy HA (hialuron acid)

Jest naturalnie występującym w skórze polisacharydem z grupy glikozoaminoglikanów. Jest ważnym składnikiem skóry i odgrywa dużą rolę w naprawie tkanek. Kwas hialuronowy odgrywa znaczącą rolę w zapewnieniu jędrności i struktury skóry. Z wiekiem niestety jest go coraz mniej. Skóra uszkodzona np. przez promieniowanie słoneczne i światło HEV wytwarza mniej kwasu hialuronowego, a w konsekwencji pojawiają się zmarszczki. Lokalne zastosowanie kwasu hialuronowego pomaga w zapewnieniu odpowiedniego poziomu kolagenu i w nawilżeniu skóry

Witaminy

Spektrum działania witamin jest szerokie i obejmuje przede wszystkim działanie przeciwrodnikowe, promieniochronne i nawilżające.

Witamina A

Zapobiega wysuszeniu naskórka i błon śluzowych. Pochodnymi witaminy A są retinoidy. Naturalnie występujące retinoidy są odpowiedzialne za różnicowanie i funkcje tkanki nabłonkowej. Retinol jest popularnie stosowanym składnikiem kosmetycznym, ponieważ wpływa naprawczo na fotouszkodzenia oraz cellulit. Tretynoina (kwas retinowy) jest najczęściej badanym związkiem pod kątem fotostarzenia. Retinoidy skutecznie niwelują drobne zmarszczki skóry, szorstkość i przebarwienia.

Witamina C

Oprócz wymiatania wolnych rodników wpływa na syntezę nowego kolagenu, działa przeciwzapalnie, rozświetlająco, zmniejsza przebarwienia oraz podtrzymuje działanie filtrów słonecznych.

Witamina E

Witamina ta znana jako lipofilny antyoksydant neutralizuje wolne rodniki. Przez to dodawana jest do wielu kosmetyków. Występuje pod nazwą tokoferol.

Witamina B6

Wpływa na syntezę kolagenu, reguluje gospodarkę lipidową.

Witamina B9 – kwas foliowy

Wykazuje działanie regenerujące, uelastycznia skórę.

Witamina B7 – biotyna

Ma działanie liftingujące i regenerujące.

Kinetyna

To regulator wzrostu roślin, jest silnym przeciwutleniaczem. Kinetyna chroni przed uszkodzeniem oksydacyjnym spowodowanym promieniowaniem słonecznym, opóźnia procesy starzenia i zmniejsza zmarszczki związane ze starzeniem się skóry.

Koenzym Q10

To silny naturalny antyoksydant, który, podobnie jak witamina C, regeneruje witaminę E, pozwalając dalej zachować jej potencjał antyoksydacyjny. Koenzym Q10 wykazuje potencjał antyoksydacyjny nie tylko na poziomie komórkowym, ale również we krwi. Wpływa na metabolizm tkankowy, hamuje aktywność metaloproteinaz wywołanych promieniowaniem słonecznym, stymuluje fibroblasty do produkcji kolagenu i elastyny.

Ceramidy

Aby woda nie uciekała z naskórka, potrzebna jest skuteczna zapora. Stanowi ją szczelny mur złożony z ceramidów. To najważniejsze lipidy wypełniające przestrzeń międzykomórkową w warstwie rogowej naskórka. Z wiekiem oraz pod wpływem szkodliwych czynników zewnętrznych (promienie UV, zanieczyszczenie środowiska) ilość ceramidów w skórze może się zmniejszyć. Proces ten przyspieszają też zmiany hormonalne w wieku przekwitania. Zmniejszenie ilości lipidów w skórze starzejącej się skutkuje uszkodzeniem ochronnej bariery warstwy lipidowej skóry, a w konsekwencji utratą wody. Naskórek, w którym brakuje ceramidów staje się cieńszy i mniej elastyczny, bo zaburzeniu ulegają procesy rogowacenia i złuszczania. Ceramidy dostarczone w kremie lub serum uzupełniają te naturalne, których w starzejącym się naskórku jest coraz mniej.

Peptydy

To związki  chemiczne, które powstają w wyniku łączenia cząsteczek aminokwasów w łańcuchy. Aminokwasy łączą się za pomocą wiązań peptydowych i w zależności od połączeń i liczby cząstek spełniają różne funkcje. Praktyka zabiegowa pokazuje, że peptydy (np. glutation, argilelina) działają bardzo wszechstronnie, znajdują zastosowanie w zabiegach ujędrniających, regenerujących i przeciwstarzeniowych.

Kofeina

Ma działanie detoksykujące, miejscowo poprawa krążenie krwi, redukuje obrzęki i sińce.

Niacynamid

Wyraźnie poprawia koloryt i nawilżenie skóry, spłyca drobne zmarszczki, poprawia kondycję skóry dojrzałej.

Podsumowanie

W przypadku terapii anti-aging kluczowe znaczenie ma rutyna pielęgnacyjna, czyli systematyczne działanie. Terapie odmładzające to proces, który powinien mieć charakter stały.

anti-agingprzemysł kosmetycznywitaminypeptydyenzymy