Środki ochrony roślin pod silną kontrolą

• Strona główna
• Artykuły
• Środki ochrony roślin pod silną kontrolą

2018-01-26

Jak przypomina Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, w Polsce od dawna jest realizowany system pozyskiwania i gromadzenia danych statystycznych w zakresie zużycia środków ochrony roślin. Podstawowe znaczenie tego systemu polega na dostarczaniu informacji o jakościowym i ilościowym zużyciu środków ochrony roślin w poszczególnych uprawach. Zebrane wyniki wskazują na duże zróżnicowanie zużycia środków ochrony roślin dla poszczególnych gatunków, zaś najwyższe zużycie notowane jest w uprawach sadowniczych. Jednocześnie można stwierdzić, że średnie zużycie środków ochrony roślin w Polsce kształtuje się na przeciętnym europejskim poziomie.

Ponadto sprawowana jest kontrola nad stosowaniem środków ochrony roślin w produkcji roślinnej oraz prowadzone są badania pod kątem pozostałości substancji czynnych środków ochrony roślin w płodach rolnych. Zgodnie z danymi Państwowej Inspekcji Sanitarnej, w 2016 r., w odniesieniu do produkcji krajowej, udział próbek, w których oznaczono pozostałości pestycydów (wynik większy lub równy granicy oznaczalności) wynosił 42%. Przekroczenia najwyższych dopuszczalnych pozostałości (NDP) środków ochrony roślin stwierdzono w 1,2% próbek produktów krajowych. Dla wszystkich przypadków przekroczeń wartości NDP wykonano oceny ryzyka, natomiast w dwóch przypadkach z uwagi na możliwe zagrożenie dla konsumentów, podjęto stosowne działania w ramach obowiązującego systemu.

Ministerstwo Rolnictwa przekonuje, że nadrzędnym celem uregulowań prawnych obowiązujących w Polsce jest osiągnięcie znaczącego zmniejszenia ryzyka szkodliwego oddziaływania środków ochrony roślin na zdrowie ludzi, zwierząt oraz środowisko. W tym celu istnieje ustawowy obowiązek stosowania zasad integrowanej ochrony roślin, a więc przede wszystkim posługiwania się w ochronie roślin metodami innymi niż stosowanie chemicznych środków ochrony.

Zgodnie z przepisami europejskimi do obrotu i stosowania mogą być dopuszczone tylko te środki ochrony roślin, które zawierają w swoim składzie substancje czynne zatwierdzone przez Komisję Europejską oraz przy prawidłowym stosowaniu, zgodnie z ich przeznaczeniem, nie stanowią zagrożenia dla zdrowia człowieka, zwierząt lub środowiska.

Ocena bezpieczeństwa tych preparatów prowadzona jest dwuetapowo. Po pierwsze, KE odpowiedzialna jest za ocenę i zatwierdzenie substancji czynnych środków ochrony roślin, przy udziale państw członkowskich. Po drugie, państwa członkowskie odpowiedzialne są za ocenę środków ochrony roślin i dopuszczają do obrotu te preparaty na swoim terytorium.

Procedura zatwierdzenia substancji czynnej prowadzona jest na wniosek producenta (importera) substancji czynnej w oparciu przygotowane przez wnioskodawcę wyniki badań, informacje i dane dotyczące substancji czynnej i reprezentatywnego środka ochrony roślin zawierającego tę substancję czynną. Ocena przedłożonych informacji naukowo-technicznych prowadzona jest przez państwo członkowskie pełniące obowiązki sprawozdawcy lub grupę państw pełniących rolę współsprawozdawcy. Obejmuje ona ocenę wpływu szkodliwości substancji czynnej na zdrowie człowieka, zwierząt i środowisko.

Substancje czynne zatwierdzane są na określony czas (zazwyczaj 10 lat). Przed upływem okresu zatwierdzenia dokonywany jest przegląd najnowszych wyników badań i informacji dotyczących działania substancji czynnej, zwany procesem odnowienia. Proces odnowienia zatwierdzenia substancji przebiega tak samo jak proces jej zatwierdzenia.

W chwili obecnej zatwierdzonych przez KE jest 494 substancji czynnych, z czego 123 substancje przeznaczone są do stosowania jako herbicydy. W Polsce w środkach chwastobójczych wykorzystywane są 94 substancje czynne.

środki ochrony roślinprawo