Skóra atopowa i alergiczna – jak sobie z nią radzić?

• Strona główna
• Artykuły
• Skóra atopowa i alergiczna – jak sobie z nią radzić?

2021-12-12  / Autor: Sylwia Poradzisz, BioTeam

AZS charakteryzuje się przesuszeniem skóry, świądem, a także często wiąże się z podwyższonym poziomem immunoglobulin (IgE) w surowicy. Dotyka głównie dzieci (15-20%), ale coraz częściej zdarza się także u dorosłych (10%).

Patogeneza atopowego zapalenia skóry jest wieloczynnikowa i związana z dysfunkcją bariery naskórkowej, nieprawidłowościami immunologicznymi, uwarunkowaniami genetycznymi, a także wpływem czynników środowiskowych. Suchość skóry w przebiegu AZS wynika z zaburzenia funkcji bariery naskórkowej. Najbardziej zewnętrzna warstwa naskórka, warstwa rogowa naskórka i ciasne połączenia w obrębie stratum granulosum tworzą barierę białkową i lipidową, która zapobiega przeznaskórkowej utracie wody, inwazji drobnoustrojów chorobotwórczych i zapaleniu wywołanemu alergenami, toksynami i czynnikami drażniącymi. W przypadku AZS bariera lipidowo-białkowa jest osłabiona ze względu na zmniejszoną ekspresję białek różnicowania naskórka (szczególnie filagryna) oraz niedobór lipidów, zwłaszcza długołańcuchowych kwasów tłuszczowych i ceramidów. W efekcie zaburzona zostaje bariera przeznaskórkowej utraty wody i skóra staje się sucha i swędząca. Bariera przeciwko drobnoustrojom jest również osłabiona przez obniżoną produkcję peptydu przeciwdrobnoustrojowego (AMP) przez komórki skóry. W konsekwencji dochodzi do nadmiernego namnażania bakterii patogennych na skórze, przede wszystkim Staphylococcus aureus, przy jednoczesnym zmniejszeniu różnorodności mikrobiomu skórnego.

Oprócz leczenia AZS oraz alergii skórnych środkami farmakologicznymi bardzo ważna jest codzienna pielęgnacja skóry, będąca uzupełnieniem leczenia farmakologicznego. Stosowanie środków nawilżających powinno stanowić integralną część leczenia pacjentów z AZS, ponieważ istnieją mocne dowody, że ich stosowanie może zmniejszyć nasilenie choroby i potrzebę interwencji farmakologicznej.

Codzienna pielęgnacja

Podczas codziennej pielęgnacji skóry atopowej należy wziąć pod uwagę fakt, że skóra ulega przesuszeniu, jest mniej elastyczna, wysoce nadwrażliwa i bardziej podatna na podrażnienia. Podstawą przy pielęgnacji jest nawilżanie. Kosmetyki nawilżające, używane do zwalczania suchości i przeznaskórkowej utraty wody, zawierają różne ilości składników zmiękczających, okluzyjnych i utrzymujących wilgoć.

Duża zawartość wody w kosmetykach (takich, jak np. balsamy, mleczka) powoduje jedynie chwilowy efekt nawilżenia. Najczęściej stosowanymi składnikami kosmetyku zapewniającymi nawilżenie są emolienty (np. glikol i stearynian glicerylu, sterole sojowe), które zmiękczają skórę, środki okluzyjne (np. wazelina, dimetikon, olej mineralny), które tworzą warstwę opóźniającą odparowanie wody, podczas gdy humektanty (np. glicerol, kwas mlekowy, mocznik) przyciągają i zatrzymują wodę.

CAŁA TREŚĆ DOSTĘPNA W "Chemia i Biznes. Rynek Kosmetyczny i Chemii Gospodarczej" nr 3/2021

"Chemia i Biznes. Rynek Kosmetyczny i Chemii Gospodarczej" to kwartalnik biznesowo-informacyjny z zakresu przemysłu kosmetycznego i środków czystości.

przemysł kosmetycznykosmetykipielęgnacja skóryatopowe zapalenie skóryskóra alergiczna