Sieć Badawcza Łukasiewicz: chodzi o to, by wiedzieć więcej o nowych technologiach

• Strona główna
• Artykuły
• Sieć Badawcza Łukasiewicz: chodzi o to, by wiedzieć więcej o nowych technologiach

2020-12-08

- Korzystając z udogodnień i urządzeń, które powstają dzięki nowym technologiom, często koncentrujemy się na ich bezpośrednich zastosowaniach. Wciąż zbyt rzadko jednak dostrzegamy perspektywę ich wykorzystania w sposób ponadstandardowy, w różnych innych sferach życia. Centrum Oceny Technologii podejmie między innymi właśnie to wyzwanie. Zajmie się zarówno prowadzeniem szerokich badań i analiz, jak i projektami wdrożeniowymi. Badacze przeanalizują w najbliższym czasie m.in. możliwości produkowania w Polsce podzespołów dla polskiej marki samochodów elektrycznych Izera, podejmą tematy związane z gospodarką wodorową, zamkniętym obiegiem surowców w gospodarce i budownictwem modułowym. COT będzie pracowało głównie na rzecz innych instytucji naukowych, szczególnie działających w ramach Sieci Badawczej Łukasiewicz, ale jego zasoby będą również dostępne dla projektów zgłaszanych przez sektor prywatny i administrację publiczną – tłumaczy Piotr Dardziński, prezes Sieci Badawczej Łukasiewicz.

- Ignacy Łukasiewicz, opracowując proces rafinacji ropy naftowej, robił to, aby pozyskać tanie źródło alkoholu. Gdy zdecydował się na wykorzystanie swojego wynalazku w lampie naftowej, nie wiedział z kolei, że można użyć jej do napędzania silników spalinowych. Nawet gdy tworzył przemysł naftowy na ziemiach polskich, trudno było przewidzieć, jakie korzyści i skutki dla świata przyniesie jego wynalazek i rozwijająca się branża. Gdyby ktoś wówczas dokonał oceny technologii Łukasiewicza, Polska mogłaby lepiej wykorzystać szansę, jaką dawał rozwój przemysłu naftowego. Dlatego naszym celem jest dokonywanie regularnej profesjonalnej oceny technologii, w oparciu o metodologię technology assessment – mówi Piotr Stankiewicz, dyrektor  Łukasiewicz - Instytutu Organizacji i Zarządzania w Przemyśle Orgmasz i twórca Centrum Oceny Technologii. Zaznacza, że instytucja kieruje się zasadą społecznie odpowiedzialnego rozwoju technologicznego.

W jego ocenie, na przykładzie debaty publicznej na temat szczepionek, sieci 5G, organizmów modyfikowanych genetycznie czy energetyki jądrowej można zaobserwować, że skutki niektórych technologii mogą być wyolbrzymiane, a wiedza społeczeństwa na ich temat stosunkowo niewielka.

W konsekwencji debatą publiczną w obszarze nowych technologii często rządzą niepełne informacje, pogłoski i emocje. Dlatego ważnym celem nowej jednostki badawczej jest również popularyzowanie rezultatów prowadzonych badań. COT nie będzie narzucać określonych opinii na temat poszczególnych technologii, ale rzetelnie informować o związanych z nimi korzyściach i skutkach, aby społeczeństwo mogło świadomie kształtować swoją opinię na ich temat, opierając się na sprawdzonej wiedzy naukowej.

Ważnym zadaniem Centrum Oceny Technologii w Łukasiewiczu jest też tzw. foresight technologiczny. Jego celem jest tworzenie prognoz i scenariuszy rozwoju technologicznego, aby ułatwić decyzje dotyczące najbardziej pożądanych kierunków rozwoju, a także uprzedzić pojawienie się nieprzewidzianych skutków ubocznych wdrażanych rozwiązań. Posiadanie takiej wiedzy może pomóc w przygotowaniu rozwiązań ograniczających ryzyko technologiczne czy wytyczenie innego, bardziej korzystnego dla społeczeństwa kierunku rozwoju.