Ruszyły przygotowania do systemu kaucyjnego

• Strona główna
• Artykuły
• Ruszyły przygotowania do systemu kaucyjnego

2023-10-24

Kaucja jest kwotą płaconą przez konsumenta w momencie zakupu napoju objętego systemem, a następnie jest mu zwracana w momencie oddania pustego opakowania. Uregulowanie stawki kaucji zostało objęte rozporządzeniem, a jej górną granicę ustalono na 2 złote i ma być ona taka sama dla danego rodzaju opakowania, bez względu na operatorów. W ustawie kaucyjnej zabrakło natomiast zwolnienia kwoty kaucji z VAT, które powinno dotyczyć zarówno butelki jednorazowej, jak i zwrotnej. Kwota kaucji powinna pozostawać neutralna i nie mieć charakteru cenotwórczego. Jest w całości oddawana konsumentowi, a żadna ze stron nie ponosi dodatkowego kosztu w postaci podatku.

- Odpowiednia wysokość kaucji jest kluczowym elementem efektywności systemu, bo to przede wszystkim ona motywuje konsumenta do zwrotu opakowania. Biorąc pod uwagę kalkulacje browarów i ich decyzję o podniesieniu wysokości kaucji z 50 gr do 1 zł, musimy zastanowić się nad obecną propozycją kaucji dla opakowań jednorazowych. Powinniśmy ustalić jej wysokość jak najszybciej, bo stanowi ona element logo systemu kaucyjnego w Polsce, czyli oznakowania każdego opakowania podlegającego kaucji – mówi Anna Sapota, wiceprezes ds. public affairs dla Europy Północno-Wschodniej w firmie TOMRA.

Polska ustawa kaucyjna zakłada, że obowiązkiem udziału w systemie będą objęte sklepy powyżej 200 m². Według dostępnych badań rynkowych, wśród głównych oczekiwań konsumentów co do systemu kaucyjnego jest przede wszystkim wygodna forma zwracania opakowań. Chodzi między innymi o bliskość punktu zbiórki od miejsca zamieszkania, a to oznacza, że małe sklepy odgrywają w systemie dużą rolę.

- To do małego sklepu wstąpimy po drodze, aby oddać pojedyncze opakowania. Tam przy okazji, wykorzystamy zwróconą kaucję na zakupy. W ten sposób małe sklepy mogą zyskać nowych klientów i utrzymać lojalność swoich stałych bywalców – mówi Konrad Robak, country manager w firmie TOMRA Collection Polska.

Innym, ważnym elementem wygody jest dostępność sprawnie działającego recyklomatu, przy którym nie trzeba długo czekać na zwrot kwoty kaucji. Kaucja co do zasady jest wydawana w formie voucheru, który może być zrealizowany w różny sposób, przykładowo konsument może wymienić go na gotówkę wskazaną na kuponie. W niektórych krajach sprawdzają się również loterie i przekazanie kaucji na cele charytatywne. Alternatywnie, kupon można wykorzystać do zakupów w tym samym sklepie, w którym znajduje się recyklomat. A to zachęca konsumenta do powrotu do sklepu i ponownych zakupów. Voucher, wydany przez recyklomat, jest ważny bezterminowo, ale musi być czytelny. Natomiast w przypadku zbiórki manualnej nie otrzymuje się vouchera. Trzeba wtedy zdecydować przy kasie, czy chce się odliczyć kwotę kaucji od swojego rachunku za zakupy, czy też chce się otrzymać kaucję w gotówce.

Opakowania objęte systemem kaucyjnym powinny posiadać odpowiednie oznakowanie – logo i specjalny kod kreskowy, który świadczy o tym, że opakowanie jest zgłoszone do systemu recyklingu przez producenta. Zazwyczaj logistyka przy zbiórce manualnej opakowań wymaga, aby sklep zbierał niezmiażdżone opakowania z nieuszkodzonymi kodami kreskowymi, aby mogły być ponownie przeliczone przez operatora. Każdy worek powinien być zamknięty i oznaczony odrębnym kodem kreskowym. Natomiast przy zbiórce automatycznej to recyklomat jest odpowiedzialny za przeskanowanie produktu, sprasowanie i umieszczenie w wyznaczonym koszu. W ten sposób minimalizuje się dodatkowo ryzyko oszustw, takich jak przykładowo wielokrotne skanowanie jednego produktu.

- Jednym z najmłodszych, ale świetnie zorganizowanych systemów kaucyjnych, jest ten na Słowacji. Ich system ruszył w 2022 roku, a już odnotowują wyższe niż zakładane wyniki. Co miesiąc do systemu włącza się około 10 sklepów, w tym małe sklepy. Widzimy też duże zainteresowanie recyklomatami. Z ponad 3 tys. punktów zbiórki, więcej niż 2 tys. posiada automaty. Dzięki zaangażowaniu konsumentów i sklepów, Słowacja w 2023 roku zebrała już 830 mln opakowań, które przekazała do recyklingu. W Polsce widzimy ogromny potencjał. W ramach programów pilotażowych, recyklomaty TOMRA Collection od początku 2023 roku zebrały już 24,5 mln opakowań – mówi Konrad Robak.

TOMRAsystem kaucyjnyrecyklingprzemysł opakowaniowy