2020-06-30 / Autor: Anna Ratz-Łyko, Cosmetics Safety Consulting
Skóra, jako największy organ ludzkiego ciała, jest szczególnie narażona na działanie czynników zewnętrznych, które przyczyniają się do jej starzenia.
Zanieczyszczenia powietrza, promieniowanie UVA i UVB oraz światło niebieskie to jedne z głównych czynników zewnątrzpochodnego starzenia się skóry. Ich działanie prowadzi do powstawania wolnych rodników, reaktywnych form tlenu i azotu, które, działając na struktury skóry, przyczyniają się do zmian zarówno na poziomie warstwy rogowej, jak i żywych warstw naskórka oraz skóry właściwej.
Powstające wolne rodniki i reaktywne formy tlenu mogą działać jak wtórne przekaźniki w indukcji wielu odpowiedzi biologicznych, m.in. aktywacji czynników transkrypcyjnych NF-κβ i AP-1, które indukują wydzielanie prozapalnych cytokin, przyczyniają się do stanów zapalnych skóry. Stres oksydacyjny wpływa również na aktywność metaloproteinaz (MMP). W wyniku tego procesu dochodzi do uszkodzenia białek fibrylarnych skóry poprzez degradację kolagenu typu I i III oraz do przerostu i rozkładu elastyny i kwasu hialuronowego. Widocznymi objawami zachodzących zmian są zmarszczki, spadek elastyczności i sprężystości skóry, a także nierównomierna pigmentacja. We współczesnej pielęgnacji, chcąc przeciwdziałać tym niekorzystnym zmianom, stosuje się odpowiednio dobrane produkty kosmetyczne.
Kosmetyki pielęgnacyjne do twarzy zazwyczaj dostępne są w wersji na dzień (jako krem, serum, booster) i na noc (krem, serum, maska) lub jako produkty uniwersalne na dzień/noc (krem, serum). Zasadnicza różnica dotycząca produktów na dzień związana jest z ich funkcją ochronną przed promieniowaniem UV (dodatek filtrów UV fizycznych bądź chemicznych) i blue light. Produkty te zawierają w większości suche emolienty, mają lekkie formuły i posiadają składniki aktywne nawilżające i chroniące skórę przed niekorzystnymi czynnikami środowiska zewnętrznego, składniki napinające skórę (kwas hialuronowy, algi, peptydy) i matujące (glinki, ziemia okrzemkowa oraz polimery pochłaniające nadmiar sebum). W przypadku pielęgnacji na noc produkty ukierunkowane są na działanie regeneracyjne, w większości z przewagą emolientów tłustych i cięższych formuł z dodatkiem składników aktywnych, które mają za zadanie wzmocnić osłabioną barierę naskórkową, uzupełnić lipidy cementu międzykomórkowego (oleje i masła roślinne bogate w NNKT oraz składniki frakcji niezmydlalnej), przeciwdziałać skutkom starzenia skóry (niskocząsteczkowe biologicznie czynne peptydy) oraz pobudzać syntezę elementów strukturalnych skóry (retinol, witamina C).
W produktach do pielęgnacji skóry na dzień do najpopularniejszych obecnie stosowanych rozwiązań należy trend anti-pollution, czyli ochrona skóry przed zanieczyszczeniami środowiska oraz ochrona skóry przed blue light. Składniki produktów o działaniu anti-pollution mające chronić skórę przed zanieczyszczeniami środowiska po aplikacji tworzą barierę ochronną zabezpieczającą skórę przed szkodliwym działaniem smogu. Do składników o takim działaniu zaliczamy przeciwutleniacze, np. witaminę C, E, surowce roślinne bogate w polifenole. Drugą grupę składników o działaniu anti-pollution stanowią filtry absorbujące i/lub odbijające promieniowanie UV, zapewniające szerokie spektrum ochrony przeciwsłonecznej UVA, UVB, a także surowce pochodzenia roślinnego bogate w polifenole, enzymy naprawcze DNA, czynniki wzrostu, które mogą chronić skórę przed skutkami działania promieniowania podczerwonego IR i światła widzialnego. W przypadku kosmetyków na dzień/noc najczęściej są to produkty uniwersalne o działaniu przeciwzmarszczkowym, nawilżającym, odżywczym i łagodzącym, przeznaczone dla różnych typów cery, wieku oraz konkretnych potrzeb skóry.
Enzymy naprawcze DNA
Działanie czynników zewnętrznych, takich jak zanieczyszczenia środowiska, dym papierosowy, a przede wszystkim promieniowanie ultrafioletowe i jonizujące przyczyniają się do foto- i oksydacyjnych uszkodzeń komórkowego DNA. Zmiany te dotyczą głównie powstawania dimerów tyminy z cytozyną, fotoproduktów 6-4 powstających między sąsiadującymi ze sobą zasadami pirymidynowymi, utleniania guaniny do 8-okso-7,8-dihydroguaniny, powstawania cyklobutanowych dimerów pirymidyny. Uszkodzenia te w zdrowych i młodych komórkach mogą ulegać naprawie na drodze kilku mechanizmów:
• naprawa bezpośrednia – uszkodzenie zostaje usunięte bez konieczności naruszania ciągłości łańcucha cukrowo-fosforanowego,
• naprawa z wycięciem nukleotydu (ang. nucleotide excision repair – NER),
• naprawa z wycięciem zasady (ang. base excision repair – BER),
• naprawa błędnie sparowanych zasad (ang. mismatch repair – MMR).
W zdrowych keratynocytach dimery tyminy oraz fotoprodukty 6-4 powstałe pod wpływem promieniowania UVB usuwane są dzięki mechanizmom naprawczym w czasie do 48 godzin.
CAŁY ARTYKUŁ DOSTĘPNY JEST W NR 2/2020 KWARTALNIKA "CHEMIA I BIZNES. RYNEK KOSMETYCZNY I CHEMII GOSPODARCZEJ". ZAPRASZAMY
WięcejSklep
Książka: Surfaktanty i ich zastosowanie w produktach kosmetycznych
95.00 zł
Książka: Atlas Mikrobiologii Kosmetyków
94.00 zł
Książka: Zagęstniki (modyfikatory reologii) w produktach kosmetycznych
78.00 zł
“Chemia i Biznes” nr 6/2025
30.00 zł
"Kosmetyki i Detergenty" nr 4/2025
30.00 zł
Emulsje i inne formy fizykochemiczne produktów kosmetycznych. Wprowadzenie do recepturowania
108.00 zł
WięcejNajnowsze
WięcejNajpopularniejsze
WięcejPolecane
WięcejW obiektywie
Chemika Expo o wodorze
Tematem wiodącym tegorocznej konferencji Chemika Expo, organizowanej w Szczecinie przez Klaster...
HPCI idealne dla profesjonalistów
Targi HPCI Central and Eastern Europe to najważniejsze w regionie Europy Środkowo-Wschodniej wydarzenie...
Merytoryczne konferencje podczas Sepawy
Kongres SEPAWA 2025 w Berlinie skupił się na innowacjach w sektorze detergentów,...
Wiodące targi transportu i logistyki w Europie Środkowo-Wschodniej
TransLogistica Poland 2025, dwunasta edycja międzynarodowych targów transportu i logistyki, odbyła się...