Przepisy z tzw. dyrektywy plastikowej weszły do polskiego porządku prawnego

• Strona główna
• Artykuły
• Przepisy z tzw. dyrektywy plastikowej weszły do polskiego porządku prawnego

2023-05-12

Ustawa wdraża do polskiego porządku prawnego przepisów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/904 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie zmniejszenia wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko, tak zwanej dyrektywy plastikowej. Dyrektywa ta przewiduje ograniczenia we wprowadzaniu do obrotu, ograniczenia w stosowaniu oraz selektywną zbiórkę produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych, produktów wykonanych z oksydegradowalnych tworzyw sztucznych oraz narzędzi połowowych zawierających tworzywa sztuczne.

Ustawa wprowadza systemowe rozwiązania zmierzające do zmniejszenia wpływu odpadów powstających z wymienionych produktów z tworzyw sztucznych lub zawierających tworzywa sztuczne na środowisko naturalne, w szczególności na środowisko wodne i zdrowie człowieka, poprzez zmniejszenie ilości tych odpadów w środowisku naturalnym.

Najważniejsze zapisy ustawy to wprowadzenie obowiązku pobierania przez przedsiębiorców (prowadzących jednostki handlu detalicznego, jednostki handlu hurtowego lub jednostki gastronomiczne, a także pakujących i oferujących produkty za pomocą urządzeń vendingowych) opłaty za oferowanie nabywcom produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych, takich jak kubki na napoje i pojemniki na żywność, będących opakowaniami lub napojów lub żywności pakowanych przez tego przedsiębiorcę w te produkty, a także obowiązku zapewnienia przez tych przedsiębiorców dostępności opakowań alternatywnych.

Ustawa zakazuje wprowadzania do obrotu produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych oraz wyrobów wykonanych z oksydegradowalnych tworzyw sztucznych, takich jak patyczki higieniczne, sztućce, talerze, słomki, mieszadełka do napojów, patyczki mocowane do balonów oraz mechanizmy tych patyczków, pojemniki na żywność oraz pojemniki i kubki na napoje wykonane z polistyrenu ekspandowanego.

Pojawia się od teraz obowiązek opatrzenia produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych, takich jak podpaski higieniczne, tampony, aplikatory do tamponów, chusteczki nawilżane, wyroby tytoniowe z filtrami i filtry sprzedawane do używania łącznie z wyrobami tytoniowymi oraz kubki na napoje, widocznym, czytelnym i nieusuwalnym oznakowaniem (na opakowaniu produktu lub na samym produkcie) informującym o niewłaściwych metodach wyrzucania oraz szkodliwym wpływie na środowisko naturalne tych produktów.

Kluczową częścią ustawy jest wprowadzenie obowiązku finansowania kosztów związanych z zagospodarowaniem odpadów powstałych z produktów tego samego rodzaju, które zostały wprowadzone do obrotu, w tym kosztów kampanii edukacyjnych, w odniesieniu do produktów, takich jak pojemniki na żywność, paczki i owijki, pojemniki na napoje o pojemności do 3 litrów, kubki na napoje, lekkie torby na zakupy z tworzywa sztucznego, chusteczki nawilżane, balony, wyroby tytoniowe z filtrami zawierającymi tworzywa sztuczne i filtry zawierające tworzywa sztuczne sprzedawane do używania łącznie z wyrobami tytoniowymi.

Ustawa wprowadza obowiązek informowania konsumentów o szkodliwym wpływie na środowisko wynikającym z niewłaściwego postępowania z odpadami powstałymi z produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych oraz narzędzi połowowych zawierających tworzywa sztuczne, a także zachęca konsumentów do odpowiedzialnego zachowania, w tym prowadzenia selektywnego zbierania odpadów powstałych z tych produktów.

Ustawa nakłada obowiązek stosowanie zakrętek i wieczek wykonanych z tworzyw sztucznych do pojemników na napoje o pojemności do 3 litrów przymocowanych do tych pojemników podczas etapu zamierzonego użytkowania napoju.

W myśl nowego prawa, w roku 2025 ma być co najmniej 25% (jeżeli głównym składnikiem butelki jest PET), a w roku 2030 co najmniej 30% udziału tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu w butelkach jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych na napoje o pojemności do 3 litrów.

Wedle ustawy zapewniony ma być poziom selektywnego zbierania odpadów opakowaniowych: w odniesieniu do butelek jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych na napoje o pojemności do 3 litrów będzie to 77% od roku 2025 i 90% od roku 2029.

Jednocześnie też na mocy nowego prawa odbywać ma się monitorowanie dystrybucji wprowadzonych do obrotu produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych oraz informowanie o środkach podjętych przez przedsiębiorców w celu trwałego zmniejszenia ilości tych produktów.

Ustawa wprowadza maksymalne stawki opłat w zakresie wyżej wspomnianych obowiązków finansowych oraz stawki opłaty na publiczne kampanie edukacyjne, a także  administracyjne kary pieniężne nakładane na podmioty nieprzestrzegające ciążących na nich obowiązków w wyżej wspomnianym zakresie.

prawotworzywa sztuczneprzemysł opakowaniowyodpadyrecykling