Projekt rozporządzenia o ogólnym bezpieczeństwie produktów przyjęty przez Parlament Europejski

• Strona główna
• Artykuły
• Projekt rozporządzenia o ogólnym bezpieczeństwie produktów przyjęty przez Parlament Europejski

2023-04-12  / Autor: Materiał przygotowany przez Kieszkowska Rutkowska Kolasiński Kancelaria Prawna

30 marca 2023 r. Parlament Europejski przyjął projekt rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów (dalej: „Projekt”). Kwestie te na poziomie prawa europejskiego reguluje obecnie dyrektywa 2001/95/WE. W Polsce jest ona implementowana przez ustawę z dnia 12 grudnia 2003 r. o ogólnym bezpieczeństwem produktów. Wybrana przez ustawodawcę europejskiego forma rozporządzenia (stosowanego bezpośrednio w państwach członkowskich) ma zapewnić większą skuteczność przepisów o ogólnym bezpieczeństwie produktów w całej UE. Projekt zostanie teraz przekazany Radzie UE, a następnie – jeśli Rada UE zaakceptuje proponowaną treść rozporządzenia – zostanie ono opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Zgodnie z aktualnymi przepisami polskiej ustawy z dnia 12 grudnia 2003 r. o ogólnym bezpieczeństwem produktów implementującej Dyrektywę producenci są obowiązani wprowadzać do obrotu jedynie produkty bezpieczne, a w razie powzięcia informacji o ewentualnym niebezpieczeństwie stwarzanym przez produkt, zapewnić właściwe środki zaradcze.

Rozwiązania, które przewidują obowiązujące przepisy, nie odpowiadają jednak aktualnym wezwaniom w zakresie bezpieczeństwa produktów, bowiem pochodzą sprzed ponad 20 lat, stąd celem Projektu jest przede wszystkim ich dostosowanie do wyzwań związanych z dynamicznym wzrostem znaczenia nowych technologii, sztucznej inteligencji oraz sprzedaży internetowej.

Nowe definicje i podmioty w łańcuchu dostaw

Projekt wprowadza nowe pojęcia, nieznane dotychczas Dyrektywie, takie jak „interfejs online”, „internetowa platforma handlowa” czy „użytkownik końcowy”.

Aby zapewnić ochronę konsumentów unijnych, Projekt doprecyzowuje obowiązki w przypadku sprzedaży produktów na odległość (online lub w inny sposób). Produkty oferowane do sprzedaży online lub w inny sposób na odległość mają być uważane za udostępnione na rynku, jeżeli oferta jest skierowana do konsumentów w Unii, co będzie jednoznaczne z wymogiem zgodności tych produktów z prawem UE. Oferta sprzedaży będzie uznawana za skierowaną do konsumentów w Unii, jeżeli odpowiedni podmiot gospodarczy w jakikolwiek sposób skieruje swoją działalność do jednego lub kilku państw członkowskich.

W celu łatwiejszego ustalenia, czy oferta jest skierowana do konsumentów w Unii, Projekt proponuje niewyczerpujący katalog kryteriów pomocniczych:

• posługiwanie się językiem urzędowym lub walutą państw członkowskich;
• zarejestrowanie nazwy domeny w jednym z państw członkowskich;
• obszary geograficzne, na które produkty mogą być wysłane.

Projekt zobowiązuje także internetowe platformy handlowe do zarejestrowania się na portalu Safety Gate i podania na nim informacji dotyczących tzw. pojedynczego punktu kontaktowego (umożliwiającego bezpośrednią komunikację z organami nadzoru rynku państw członkowskich na temat problemów związanych z bezpieczeństwem produktów).

Nowe podmioty objęte zakresem regulacji

Projekt uwzględnia nowe podmioty, które ze względu na swoją rolę w łańcuchu dostaw, powinny być obciążone konkretnymi obowiązkami. Należy do nich zaliczyć przede wszystkim podmiot

wprowadzający w produkcie istotną zmianę oraz osobę odpowiedzialną za produkty wprowadzone do obrotu w Unii.

Podmiot wprowadzający do produktu istotną zmianę będzie – na potrzeby stosowania projektowanego Rozporządzenia – uznawany za producenta. Będzie on więc podlegał takim samym obowiązkom jak producent.

Projekt definiuje również pojęcie istotnej zmiany wprowadzonej w produkcie. Taką zmianę będą musiały charakteryzować łącznie trzy następujące cechy:

• polega na zmianie zamierzonych funkcji, rodzaju lub działania produktu w sposób, którego nie przewidziano we wstępnej ocenie ryzyka produktu;
• z powodu zmiany zmienił się charakter zagrożenia lub wzrósł poziom ryzyka;
• konsument nie wprowadził zmian na własny użytek.

Dla zastosowania omawianych zasad istotna zmiana będzie musiała mieć wpływ na bezpieczeństwo produktu.

Nowe rozwiązania w zakresie odzyskiwania produktów

Projekt przewiduje nowe rozwiązania odnoszące się do mechanizmu odzyskiwania produktów, które okazały się niebezpieczne, w szczególności obowiązek prowadzenia rejestru przypadków odzyskania produktu przez producentów (art. 8 Projektu) czy sposób zawiadomienia konsumentów o odzyskiwaniu produktu (art. 34 Projektu).

Nowe przepisy wzmocnią pozycję konsumentów. Zgodnie z Projektem w przypadku odzyskania produktu podmiot gospodarczy odpowiedzialny za jego odzyskanie będzie musiał zapewnić konsumentowi skuteczny, nieodpłatny i terminowy środek ochrony prawnej. Środek ten będzie musiał obejmować jedno z trzech poniższych rozwiązań:

• naprawę odzyskanego produktu;
• zastąpienie odzyskanego produktu bezpiecznym produktem tego samego typu oraz o co najmniej takiej samej wartości i jakości;
• zwrot wartości odzyskanego produktu.

Zaostrzenie przepisów dotyczących systemu Product Safety Business Alert Gateway

Projekt zmierza także do zwiększenia roli systemu Product Safety Business Alert Gateway – portalu gromadzącego zgłoszenia informacji o produktach niebezpiecznych od podmiotów gospodarczych do organów nadzoru rynku.

Wraz z wejściem w życie Projektu skróceniu miałby ulec termin na zgłoszenie wypadku z udziałem swojego produktu do systemu Product Safety Business Alert Gateway – zgłoszenie będzie musiało nastąpić w terminie dwóch dni roboczych od momentu, w którym producent dowiedział się o wypadku.

Kieszkowska Rutkowska Kolasiński Kancelaria Prawnaprawobezpieczeństwo