W ramach naszej witryny stosujemy pliki cookies w celu świadczenia Państwu usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu końcowym. Mogą Państwo dokonać w każdym czasie zmiany ustawień dotyczących cookies. Więcej szczegółów w naszej "Polityce prywatności Cookies"

Rozumiem i zgadzam się

REKLAMA

Popularne zioła z rodziny jasnotowatych w kosmetykach

2025-02-13 / Autor: Małgorzata Kikowska, Anastasia Aliesa Hermosaningtyas; Pracownia Biologii Farmaceutycznej i Biotechnologii, Katedra i Zakład Kosmetologii Praktycznej i Profilaktyki Chorób Skóry, Collegium Pharmaceuticum, Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu

Rodzina jasnotowatych (Lamiaceae, Labiateae = wargowe) obejmuje głównie rośliny zielne o kwiatach dwuwargowych. Przedstawiciele tej rodziny rosną w krajach o ciepłym klimacie, szczególnie typu śródziemnomorskiego. We florze polskiej wargowe liczą kilkadziesiąt gatunków, odgrywających niejednokrotnie ważną rolę, np. przypraw, ziół leczniczych, kwiatów ozdobnych.

Mięta (Mentha)

Mentha piperita L. (mięta pieprzowa) uważana jest za jedno z najważniejszych źródeł substancji biologicznie czynnych dla przemysłu spożywczego, kosmetycznego i farmaceutycznego. M. piperita, mięta hybrydowa, odmiana międzygatunkowa mięty nadwodnej (M. aquatica L.) i mięty zielonej (M. spicata L.) jest jedną z najczęściej spożywanych jednoskładnikowych ziołowych herbat. Bylina ta hodowana jest głównie do celów leczniczych i produkcji olejku eterycznego. Głównym odbiorcą mentolu (składnika olejku) jest przemysł farmaceutyczny - wchodzi w skład leków żołądkowych, przeciwprzeziębieniowych i stomatologicznych. Koncerny tytoniowe wykorzystują mentol do aromatyzowania mentolowych papierosów. Ekstrakty z liści (Menthae piperitae folium), ziela (Menthae piperitae herba) i olejek eteryczny (Menthae piperitae aetheroleum) mają różne działanie biologiczne, m.in. przeciwutleniające, przeciwdrobnoustrojowe, przeciwwirusowe, biopestycydowe, przeciwnowotworowe, przeciwalergiczne, przeciwzapalne, przeciwnadciśnieniowe. Terpenoidy i fenole, w tym flawonoidy, garbniki i kwasy fenolowe, odpowiadają za tradycyjne właściwości farmakologiczne i upiększające ekstraktów z mięty. Olejek miętowy jest najpopularniejszym produktem naturalnym i jednym z najczęściej produkowanych i sprzedawanych olejków eterycznych na całym świecie. Szacuje się, że około 55% produkowanego olejku eterycznego otrzymywanego z mięty pieprzowej jest wykorzystywane do produkcji gumy do żucia, a dalsze 34% past do zębów oraz innych produktów do pielęgnacji jamy ustnej.

Specyficzny zapach i smak roślin z rodzaju Mentha wykorzystywano w celu maskowania nieprzyjemnego smaku produktów leczniczych na długo przed pojawieniem się technologii farmaceutycznej.

Olejek eteryczny jest bezbarwną, jasnożółtą lub zielonkawą cieczą o charakterystycznym świeżym zapachu i smaku. Ma właściwości odkażające, rozkurczowe i uspokajające. Olejek miętowy jest ceniony w aromaterapii, wykorzystywany w stanach przewlekłego zmęczenia i stresu. Stosowany w bólach głowy, bólach menstruacyjnych, bólach mięśni i reumatycznych, dolegliwościach żołądkowych, w przeziębieniu, bólu gardła i kaszlu. Głównymi składnikami olejku eterycznego są mentol, menton, octan metylu i mentofuran. Olejek miętowy stosuje się w stężeniu < lub = 3% w preparatach spłukiwanych i < lub = 0,2% w preparatach niespłukiwanych. W ostrych badaniach doustnych olejek miętowy wykazał minimalną toksyczność. Z zastrzeżeniem, że stężenie pulegonu nie powinno przekraczać 1%, stwierdzono, że olejek, ekstrakt, liście, woda Mentha piperita są bezpieczne dla zastosowań w preparatach kosmetycznych. Olejek miętowy stosowany jest w kosmetykach o działaniu oczyszczającym oraz łagodzącym. W preparatach przeznaczonych do pielęgnacji cery problematycznej (tłustej oraz trądzikowej), używa się olejku ze względu na jeden z głównych składników mentolu, który kontroluje wydzielanie sebum. Mentol, nadający uczucie świeżości i chłodu poprzez pobudzanie receptorów zimna na skórze, działa znieczulająco, ściągająco i ujędrniająco - stosowany jest w preparatach ujędrniających i antycellulitowych. Rozjaśnia cerę i przywraca jej naturalny koloryt. Olejek działający kojąco i chłodząco na skórę stosowany jest w formulacjach łagodzących podrażnienia skóry po opalaniu, goleniu i depilacji. W pielęgnacji włosów mięta wchodzi w skład szamponów o działaniu przeciwłupieżowym ze względu na stymulację przepływu krwi skóry głowy oraz w kosmetykach na porost włosów. Olejek rekomendowany jest na spierzchnięte wargi, zmiękczając i wygładzając skórę ust. Jest stosowany w preparatach do pielęgnacji stóp mających na celu odświeżenie lub niwelowanie nieprzyjemnego zapachu stóp. Wodnoalkoholowe i inne ekstrakty M. piperita zawierają flawonoidy z różnych grup (np. epikatechina, rutyna, kwercetyna, naringenina, kemferol, hesperydyna, luteolina, apigenina itp.) oraz kwasy fenolowe, w tym kwas kawowy, kwas rozmarynowy, triterpenoidy (kwas ursolowy). Ich ilość w ekstraktach zależy przede wszystkim od rozpuszczalnika wybranego do ekstrakcji.

Poprzednia strona 1 2 Następna strona