Polistyren: długoterminowo rynek rośnie, aktualnie jednak zmaga się ze spowolnieniem

• Strona główna
• Artykuły
• Polistyren: długoterminowo rynek rośnie, aktualnie jednak zmaga się ze spowolnieniem

2023-09-12

Ze względu na typ tworzywa, rynek polistyrenu dzieli się na polistyren wysokoudarowy (HIPS) – ok. 50% udziału w rynku polistyrenu w ujęciu wolumenowym, polistyren ogólnego przeznaczenia (GPPS) – ok. 25%, polistyren ekspandowany (EPS) – ok. 15%, polistyren ekstrudowany (XPS) – ok. 10%.

Polistyren a ekologia

Światowy rynek polistyrenu od lat odnotowuje stały wzrost, napędzany rosnącym zapotrzebowaniem na ten materiał w przemyśle budowlanym i opakowaniowym. Taka ocena, co do perspektywy długoterminowej nie zmienia faktu, że aktualnie rynek znajduje się w kryzysie. Pojawiające się obawy dotyczące wpływu polistyrenu na środowisko, zwłaszcza w postaci pianki, doprowadziły do opracowania alternatywnych materiałów i zaostrzenia przepisów, które mogą potencjalnie wpłynąć na rynek w przyszłości.

Przykładem takiej alternatywy jest choćby ostatnia nowość branżowego lidera, to jest koncernu INEOS Styrolution. Jesienią ubiegłego roku przedstawił on gatunki PS z tzw. atrybutem biologicznym, które są wytwarzane z odnawialnego surowca z certyfikatem ISCC. Oferta obejmuje żywice polistyrenowe ogólnego zastosowania (GPPS) oraz żywice polistyrenowe modyfikowane udarowo (HIPS). Nowe typy bioprzypisanego polistyrenu są wytwarzane ze styrenu pochodzącego z odnawialnego surowca z certyfikatem ISCC. Stosowanie tego nowego surowca, jako zamiennika dla gatunków pochodzenia kopalnego, skutkuje znacznymi oszczędnościami gazów cieplarnianych w porównaniu z konwencjonalnym polistyrenem, a ślad węglowy produktu z przypisaniem biologicznym jest co najmniej neutralny pod względem emisji dwutlenku węgla.

Wszystkie polistyreny z atrybutem biologicznym powstają zgodnie z podejściem bilansu masy certyfikowanym przez ISCC.

Podczas gdy proces mechanicznego recyklingu pomaga zapobiegać trafianiu cennych surowców na składowiska lub spalaniu, bioatrybucja z certyfikatem ISCC może zaoferować alternatywną drogę do produkcji ze znacznie niższym śladem węglowym produktu.

Sytuacja rynkowa

Oprócz kwestii ekologicznych, bieżącym wyzwaniem dla rynku polistyrenu jest globalna niepewność makroekonomiczna, bardzo wysokie poziomy inflacji, zakłócenia w dostawach, gwałtowny wzrost cen energii, znaczna zmienność kosztów surowców i wahania popytu. Od trzeciego kwartału 2022 r. europejskie i azjatyckie rynki polistyrenu wykazują słabnący popyt, na co wpływ mają spadki zapotrzebowania w kluczowych sektorach zużywających omawiane tworzywo. Tendencja ta osłabiła zwiększanie się cen polistyrenu, głównie spowodowane wzrostem kosztów surowca na europejskich i azjatyckich rynkach. Tylko amerykański rynek wykazał pozytywną dynamikę. W tym kontekście warto podać statystykę produkcji polistyrenu w ujęciu geograficznym: dominuje Europa, na którą przypada ok. 50% mocy wytwórczych, wyprzedzając Azję – ok. 25%.

Problemy na rynku widać m.in. przy analizie wielkości produkcji polistyrenu do spieniania (EPS). W Europie Zachodniej tylko w trzecim kwartale 2022 r. wyprodukowano go w ilości 458 tys. ton. W trzecim kwartale roku 2021 było to 506 tys. ton, zaś w trzecim kwartale roku 2020 było to 493 tys. ton. Te same trendy notujemy na polskim rynku. W całym 2022 r. produkcja EPS w kraju wyniosła 100 tys. ton i była o prawie 9% niższa niż w roku wcześniejszym.

Synthos, który jest krajowym producentem omawianego tworzywa, przyznaje, że europejski rynek EPS wszedł na ścieżkę spowolnienia. Pomimo znacznego wzrostu cen i okresu pozasezonowego popyt segmentu izolacyjnego utrzymywał się na wysokim poziomie ze względu na krajowe programy wsparcia efektywności energetycznej budynków, jednak od czerwca 2022 roku zaczęto obserwować znaczny spadek dynamiki. Ze względu na nowe wymagania izolacyjne rynek konsekwentnie przestawia się na produkty wysokiej jakości, co pozwala na zapewnienie przyzwoitych marż.

W Polsce widoczne są już pierwsze oznaki spowolnienia rynkowego – dane Eurostatu wykazują spadek aktywności budowlanej – w związku z rosnącym ryzykiem recesji i zacieśnieniem polityki pieniężnej w całym regionie, w połączeniu z niskim zaufaniem inwestorów i wysokimi kosztami budowy wynikającymi z wojny rosyjsko-ukraińskiej.

Niemniej, gwałtownie rosnące koszty energii będą nadal stymulować europejskie rynki izolacji poprzez jeden z głównych filarów programu RePowerEU. Po długotrwałym wzroście ceny kontraktowej styrenu obserwowanym od czwartego kwartału 2021 r., wynikającym z silnego popytu, niedoborów podaży i wysokich cen energii, spadek popytu trwał przez całe drugie półrocze 2022 r., doprowadzając do załamania cen.

Wraz z osłabieniem fundamentów rynkowych w drugiej połowie 2022 r. spread pomiędzy cenami kontraktowymi styrenu a benzenem i etylenem uległ erozji, choć pozostał na wyższym poziomie w porównaniu do poziomów historycznych, co było spowodowane wysokimi cenami energii.

W ocenie Synthosu, oczekuje się, że popyt na pochodne styrenu pozostanie w najbliższej przyszłości niewielki, jednak wraz z nieznacznym umocnieniem się nafty, ceny kontraktowe etylenu mogą wzrosnąć, to samo dotyczy kontraktowych cen benzenu wspieranych przez popyt importowy w USA. Wszystko to może przełożyć się na nieco wyższe ceny styrenu i jego pochodnych w porównaniu do drugiej połowy 2022 r.

Jak ożywić rynek?

Oprócz kwestii związanych z budownictwem branża styrenu jest zdeterminowana przez to, co dzieje się w innych sektorach. Na pewno globalna ekspansja przemysłu elektrycznego i elektronicznego napędza rynek omawianego tworzywa, a ponadto zwiększenie możliwości recyklingu polistyrenu tworzy dodatkowe możliwości wzrostu i kreuje dalszy popyt ze strony producentów elektroniki użytkowej ze względu na zmieniające się technologie i obniżenie przedziału cenowego produktów.

Dodatkowo działania związane z digitalizacją poszerzają zakres korzystania z produktów elektronicznych, co również skutkuje rozwojem rynku polistyrenu. Co więcej oczekuje się w kolejnych latach bardzo silnego impulsu ze strony sektora budowlanego nastawionego na projekty w zakresie zrównoważonych budynków komercyjnych i mieszkalnych, które z łatwością wytrzymają ekstremalne zewnętrzne czynniki środowiskowe. Ambitnych celów klimatycznych nie będzie można osiągnąć bez energooszczędnych przegród zewnętrznych budynków.

CAŁA TREŚĆ DOSTĘPNA W "Chemia i Biznes" nr 3/2023

"Chemia i Biznes” to dwumiesięcznik biznesowo-gospodarczy, stworzony z myślą o firmach poszukujących rzetelnej, aktualnej i profesjonalnie przygotowanej informacji na temat rynku chemicznego i sektorów powiązanych.

CAŁA TREŚĆ DOSTĘPNA W "Chemia i Biznes" nr 3/2023

"Chemia i Biznes” to dwumiesięcznik biznesowo-gospodarczy, stworzony z myślą o firmach poszukujących rzetelnej, aktualnej i profesjonalnie przygotowanej informacji na temat rynku chemicznego i sektorów powiązanych.

CAŁA TREŚĆ DOSTĘPNA W "Chemia i Biznes" nr 3/2023

"Chemia i Biznes” to dwumiesięcznik biznesowo-gospodarczy, stworzony z myślą o firmach poszukujących rzetelnej, aktualnej i profesjonalnie przygotowanej informacji na temat rynku chemicznego i sektorów powiązanych.

polistyrentworzywa sztuczneSynthos