Nowe prawo przyspieszy zieloną rewolucję w transporcie

• Strona główna
• Artykuły
• Nowe prawo przyspieszy zieloną rewolucję w transporcie

2025-10-27

Komisja Europejska chce przyspieszyć transformację flot korporacyjnych w kierunku zeroemisyjności, wspierając tym samym unijne cele klimatyczne. Nowe regulacje mają zwiększyć popyt na pojazdy ZEV, poprawić dostępność ekologicznej mobilności i wspomóc europejskie firmy w rywalizacji na globalnym rynku. Inicjatywa dotknie szerokiego grona interesariuszy, w tym przedsiębiorstwa korzystające z usług transportowych i logistycznych. Europejska Rada Przemysłu Chemicznego (Cefic) przedstawiła swoje stanowisko, wskazując kluczowe wyzwania i rekomendacje z perspektywy nadawców towarów.

Cefic przekonuje, iż nadawcy towarów, w odróżnieniu od innych operatorów transportowych, działają w specyficznym ekosystemie łańcucha dostaw, uzależnionym od rynków, produktów, sieci dystrybucji i procesów produkcyjnych. To sprawia, że ich oczekiwania wobec transportu drogowego – dotyczące wolumenu, odległości, bezpieczeństwa czy wymagań operacyjnych – są unikalne. Wdrożenie pojazdów zeroemisyjnych w przemyśle chemicznym rodzi szereg wyzwań, które wymagają szczególnej uwagi:

1. Infrastruktura pod lupą

 Przejście na ciężarówki zeroemisyjne wymaga rozbudowy infrastruktury ładowania i tankowania w całej Transeuropejskiej Sieci Transportowej (TEN-T). Kluczowe jest zapewnienie bezpieczeństwa takich miejsc, szczególnie w kontekście transportu towarów niebezpiecznych, gdzie każdy incydent może mieć poważne konsekwencje.

2. Bezpieczeństwo na pierwszym miejscu

Elektryczne lub wodorowe ciężarówki stwarzają nowe wyzwania w transporcie towarów chemicznych. Załadunek i rozładunek w strefach wysokiego ryzyka, jak zakłady chemiczne, może być problematyczny. W przypadku wypadków czy pożarów pojazdy z akumulatorami litowo-jonowymi lub ogniwami wodorowymi zachowują się inaczej niż tradycyjne ciężarówki z silnikiem diesla. Ryzyko związane z interakcją akumulatorów z łatwopalnymi, korozyjnymi lub wybuchowymi ładunkami wymaga szczególnych regulacji.

3. Popyt a neutralność technologiczna

Nadawcy wybierają dostawców usług logistycznych na podstawie takich kryteriów, jak bezpieczeństwo, niezawodność, elastyczność, koszty czy emisje. Nie ingerują jednak w decyzje operatorów dotyczące technologii pojazdów. Cefic podkreśla, że neutralność technologiczna jest kluczowa dla wspierania innowacji w dekarbonizacji transportu.

4. Koszty pod kontrolą

Europejski sektor chemiczny zmaga się z wyzwaniami konkurencyjności, co sprawia, że optymalizacja kosztów transportu jest priorytetem. Aby dekarbonizacja nie osłabiła pozycji firm, konieczne jest obniżenie kosztów zero- i niskoemisyjnego transportu drogowego. Kluczowe będą tu skuteczne zachęty, takie jak fundusze inwestycyjne czy regulacje dotyczące mas i wymiarów pojazdów oraz transportu kombinowanego.

5. Multimodalność jako szansa

Przejście na transport kolejowy lub śródlądowe drogi wodne może znacząco obniżyć emisje gazów cieplarnianych. Krótsze trasy drogowe są łatwiejsze do dekarbonizacji, jednak brak odpowiednich regulacji, takich jak aktualizacja dyrektywy o transporcie kombinowanym czy zarządzania zdolnością infrastruktury kolejowej, ogranicza potencjał tej zmiany.

Cefic proponuje szereg działań, które mogą zapewnić sukces nowej legislacji:

• Stworzenie warunków dla biznesu

Wprowadzenie obowiązkowego udziału ZEV nie może prowadzić do zakłóceń rynku ani osłabienia łańcuchów dostaw. Nadawcy opierają wybór dostawców na kryteriach wydajności, dlatego kluczowe jest unikanie ingerencji w decyzje operatorów dotyczące technologii pojazdów.

• Inwestycje w infrastrukturę i regulacje

Niezbędne jest stworzenie sprzyjających warunków, takich jak rozbudowa infrastruktury ładowania, zachęty finansowe i spójne ramy prawne, które umożliwią długoterminowe inwestycje i stabilność operacyjną.

• Konkurencyjność ZEV

Ciężarówki zeroemisyjne muszą być bardziej atrakcyjne pod względem kosztów operacyjnych i inwestycyjnych w porównaniu z obecnymi flotami.

• Elastyczne regulacje

Wdrożenie dyrektywy dotyczącej mas i wymiarów pozwoli zwiększyć pojemność ZEV, co obniży koszty transportu, zarówno w przypadku regularnych, jak i kombinowanych form przewozu.

• Spójność legislacyjna

Nowe regulacje powinny być zgodne z innymi unijnymi inicjatywami, takimi jak Eurovignette, System Handlu Emisjami (ETS) czy normy CO2 dla pojazdów ciężarowych, aby uniknąć dodatkowych kosztów i opóźnień.

• Promocja transportu multimodalnego

Rewizja dyrektywy o transporcie kombinowanym oraz regulacji zarządzania infrastrukturą kolejową może przyspieszyć zmianę modalną, obniżając emisje i ułatwiając dekarbonizację tras drogowych.

• Szersze podejście do emisji

Pomiar emisji CO2 powinien uwzględniać alternatywne paliwa, takie jak uwodorniony olej roślinny (HVO) czy bioLNG, aby w pełni wykorzystać potencjał zrównoważonego transportu.

• Bezpieczeństwo w transporcie towarów niebezpiecznych

Transport takich ładunków wymaga szczególnych środków, aby zminimalizować ryzyko związane z napędem elektrycznym, zapewnić bezpieczeństwo systemów wysokiego napięcia i zarządzać zagrożeniami pożarowymi.

Cefictransportdekarbonizacjaprawoprzemysł chemiczny