Mikrobiom to fundament zdrowej i pięknej skóry

• Strona główna
• Artykuły
• Mikrobiom to fundament zdrowej i pięknej skóry

2023-04-19

Mikrobiom jest określeniem i sumą wszystkich mikroorganizmów bytujących w ludzkim organizmie oraz na skórze: bakterii, grzybów, wirusów i roztoczy. Wśród nich, także tych, o których mówimy potocznie „dobre” i tych, które wykazują właściwości patogenne i chorobotwórcze.

O tym, czym jest mikrobiom skóry i jaką odgrywa rolę, z czego składa się i jakie czynniki wpływają na niego opowiedział Piotr Nowaczyk, mikrobiolog, założyciel i dyrektor Laboratorium Centrum Badań i Innowacji. O chorobach skórnych związanych z zaburzeniem mikrobiomu skóry oraz pielęgnacji wspierającej odbudowę mikrobiomu skóry mówiła z kolei Sylwia Poradzisz, mikrobiolog z BioTeam. Z kolei Anna Oborska, dyrektor generalna i wiceprezes Polskiego Stowarzyszenia Przemysłu Kosmetycznego i Detergentowego, zwróciła uwagę na europejską premierę bazy składników kosmetycznych COSMILE Europe, która miała miejsce w lutym 2023 roku. Od tego momentu baza dostępna jest w 14 wersjach językowych i stała się europejskim standardem na rzecz transparentności. Polską wersję językową przygotowało PSPKD. COSMILE Europe to rzetelne, oparte na dowodach naukowych  źródło informacji o właściwościach i działaniu, pochodzeniu, a także bezpieczeństwie poszczególnych składników produktów kosmetycznych.

- Ludzka skóra jest największym narządem człowieka - jej powierzchnia wynosi 1,8 m² i stanowi pierwszą linię obrony przed atakiem drobnoustrojów, w tym patogennych. Choć trudno to sobie wyobrazić, organizm człowieka zasiedla ponad 10 tys. gatunków mikroorganizmów o łącznej masie 2 kg, zdolnych do syntezy 8 mln różnych białek. Liczba komórek mikroorganizmów w i na ciele człowieka jest 10 razy większa niż łączna liczby wszystkich komórek organizmu człowieka - wyjasniał Piotr Nowaczyk

Dla zdrowej i pięknej skóry fundamentalne jest zachowanie stanu równowagi między poszczególnymi elementami tego skomplikowanego systemu.

Skład mikrobiomu skóry jest zależny od wielu czynników, m.in. od wieku, płci, diety, wykonywanego zawodu, używanej odzieży, stosowanego leczenia (np. antybiotyków) a także od obecności zwierząt domowych w otoczeniu człowieka.

Mikrobiom skóry zaczyna kształtować się już podczas porodu. To wtedy pierwsze bakterie, z którymi ma kontakt noworodek, zaczynają proces zasiedlania jego skóry. Zmienia się wraz z wiekiem – u dzieci do około trzeciego roku życia jego skład gatunkowy jest najbogatszy, u osób dorosłych pozostaje głównie pod wpływem uwarunkowań anatomicznych i fizjologicznych, dlatego inny jest u kobiet i inny u mężczyzn. Skład ubożeje u osób starszych.

Za zaburzenia mikrobiomu skóry odpowiadać może wiele błędów – niepoprawnie przeprowadzane zabiegi higieniczne i pielęgnacyjne – szkodliwe są zarówno nadużycia, jak i zaniedbania. Wskazany jest umiar.

 - Zbyt częste używanie preparatów antyseptycznych i przeciwbakteryjnych, nadmiernie częste mycie skóry twarzy, niedostosowanie rodzaju kosmetyków do potrzeb naskórka, brak ochrony przeciwsłonecznej to główni winowajcy problemu. Niestety jeśli dodamy do tego palenie papierosów, zanieczyszczenie powietrza (smog), złą dietę oraz stres – katastrofa murowana. Na skórze o zaburzonym mikrobiomie namnażają się patogeny chorobotwórcze, pojawia się skłonność do podrażnień, przyspieszają procesy starzenia się skóry, a spowolnieniu ulega jej odnowa. Przesuszenie i nadmierne łuszczenie się skóry, podatność na alergeny i czynniki drażniące, prowadzące do wysypek i zaczerwienienia oraz innych reakcji alergicznych nie pozostawiają wątpliwości - trzeba działać – przekonywał Piotr Nowaczyk.

- Benedyktyńska praca, której przyświeca marzenie o pięknej i zdrowiej skórze toczy się w laboratoriach badawczych i rozwojowych. To tu eksperci wielu dziedzin nauki poszukują takich formulacji produktów, które skutecznie rozwiążą problemy skóry. Mało docenianym parametrem jest pH skóry. Dla mikrobiologa optymalna jego wartość wynosi około 5 - to najlepsze warunki dla utrzymania mikrobiomu w równowadze. Nieprawidłowe - zbyt wysokie pH – sprzyja namnażaniu organizmów patogennych, które może prowadzić do powstawania stanów zapalnych skóry. Unikajmy zbyt „agresywnego” oczyszczania, nadmiernego złuszczania naskórka, dbajmy o tonizację i odpowiedni poziom nawilżenia i natłuszczenia – dodawała z kolei Sylwia Poradzisz z BioTeam.

Z myślą o właściwej pielęgnacji wspierającej odbudowę mikrobiomu powstały kosmetyki probiotyczne. W ich składzie znajdziemy żywe kultury bakterii probiotycznych, o udowodnionym prozdrowotnym działaniu. Uzupełniają one mikrobiom skóry, regulują jej pH, wzmacniają działanie układu odpornościowego, aby na pojawiające się zagrożenie reagował w sposób prawidłowy. W składzie tych produktów kosmetycznych znajdziemy także prebiotyki, czyli substancje pobudzające wzrost i aktywność korzystnych bakterii probiotycznych.

Jak sprawdzić czy kosmetyk jest prawdziwie probiotyczny?

- Czytajmy informacje na opakowaniu, szukajmy deklaracji producenta o obecności żywych bakterii. W składzie INCI na opakowaniu powinna być umieszczona nazwa rodzaju/gatunku bakterii, np. Lactobacillus, Bifidobacterium - doradza Sylwia Poradzisz.

Polskie Stowarzyszenie Przemysłu Kosmetycznego i Detergentowego (PSPKD) projekty „Nauka dla urody” i „Nauka dla domu”, prowadzi od 18 lat. Ich celem jest popularyzacja wiedzy eksperckiej i naukowej z obszaru produktów kosmetycznych i detergentowych.

skóramikrobiomkonferencjePolskie Stowarzyszenie Przemysłu Kosmetycznego i DetergentowegoBio Teamdr Nowaczyk Centrum Badań i Innowacji