2021-09-21 / Autor: Anna Ratz-Łyko, Safety Assessor, Cosmetics Safety Consulting
Od kilku lat obserwujemy duże zainteresowanie zagadnieniami związanymi z mikrobiomem oraz wykorzystaniem potencjału probiotyków i prebiotyków w codziennej pielęgnacji skóry. Obecnie w ofercie wielu firm kosmetycznych można spotkać produkty, których deklaracje opierają się na korzystnym wpływie na mikrobiom skóry. Istnienie mikrobiomu znane jest od dawna, a rozwój techniki sekwencjonowania genomu umożliwił lepsze poznanie i zrozumienie specyfiki mikrobiomu, co wpłynęło na dużą popularność probiotyków i prebiotyków nie tylko w przemyśle spożywczym czy farmaceutycznym, ale także kosmetycznym.
Mikrobiom skóry
Skóra stanowi zewnętrzną barierę chroniącą organizm przed czynnikami zewnętrznymi, jest również środowiskiem bytowania mikroorganizmów tworzących ekosystem nazywany mikrobiomem. Mikrobiom to zbiór genomów drobnoustrojów, które bytują na skórze, w układzie oddechowym, w układzie pokarmowym oraz na błonach śluzowych układu moczowo-płciowego. Jest on integralną częścią każdego organizmu, zróżnicowaną i zależną od czynników środowiskowych, wieku, płci, rasy oraz obszaru ciała. W skład mikrobiomu wchodzą bakterie, grzyby i wirusy, które można podzielić na trzy kategorie: mikroorganizmy symbiotyczne, komensalne oraz patogenne, występujące w fizjologicznej równowadze, której zaburzenie prowadzi do zmian chorobowych.
Skóra kolonizowana jest przez mikroorganizmy w momencie narodzin, a skład mikrobiomu zmienia się w ciągu całego życia. Mikroorganizmy występujące na powierzchni skóry są specyficzne dla danego miejsca oraz warunków takich, jak pH, wilgotność, aktywność gruczołów łojowych. Średnia liczba mikroorganizmów izolowanych z powierzchni skóry waha się od 103 do 104 CFU/cm2, a w najbardziej wilgotnych miejscach, takich jak pachwiny, pachy i nozdrza oraz skóra głowy wartość ta przekracza 106 CFU/cm2. W skład mikrobiomu skóry wchodzą bakterie typu Actinobacteria (52%), Firmicutes (24%), Proteobacteria (16%) i Bacteroidetes (6%). Wśród dominujących rodzajów można wyróżnić Corynebacterium, Micrococcus, Streptococcus i Acinetobacter, a w obrębie najpopularniejszych gatunków – Staphylococcus epidermidis, Cutibacterium acnes. Do najważniejszych typów grzybów zasiedlających skórę należą Ascomycota i Basidiomycota, a dominującym rodzajem jest Malassezia, Aspergillus, Epicoccum, Rhodotorula, Cryptococcus. Wśród wirusów do najpopularniejszych zidentyfikowanych na powierzchni skóry należą rodziny Papillomaviridae, Polyomaviridae i Circoviridae.
Różnorodność i charakterystyka gatunkowa mikrobiomu skóry człowieka jest cechą indywidualną, a wpływ na nią może mieć środowisko, rasa, płeć, wiek, dieta czy codzienna pielęgnacja skóry. Zrównoważony mikrobiom zapobiega nadmiernej kolonizacji skóry przez patogenne drobnoustroje, wpływa na prawidłowe pH warstwy rogowej naskórka. Wszelkie dysfunkcje bariery naskórkowej prowadzą do zmniejszenia bioróżnorodności mikrobiomu, co może przyczyniać się do stanów zapalnych skóry, zmian trądzikowych, łuszczycy. Wykazano, że bakterie komensalne z rodzajów Lactococcus, Streptococcus, Streptomyces mają zdolność hamowania rozwoju patogennych bakterii. U osób z atopowym zapaleniem skóry różnorodność mikrobiomu jest niższa i często prowadzi do zwiększonej kolonizacji bakteriami z gatunku Staphylococcus aureus, następuje wzrost bakterii beztlenowych z rodzaju Clostridium. U osób z trądzikiem następuje wzrost udziału bakterii z gatunków Cutibacterium acne i Streptococcus epidermidis, z kolei u chorych na łuszczycę obserwuje się zwiększoną kolonizację bakteriami z rodzajów Corynebacterium, Streptococcus, Cutibacterium i Staphylococcus. W patogenezie łojotokowego zapalenia skóry biorą z kolei udział grzyby Malassezia spp.
"Chemia i Biznes. Rynek Kosmetyczny i Chemii Gospodarczej" to kwartalnik biznesowo-informacyjny z zakresu przemysłu kosmetycznego i środków czystości.
WięcejSklep
Książka: Surfaktanty i ich zastosowanie w produktach kosmetycznych
95.00 zł
Książka: Atlas Mikrobiologii Kosmetyków
94.00 zł
Książka: Zagęstniki (modyfikatory reologii) w produktach kosmetycznych
78.00 zł
“Chemia i Biznes” nr 1/2025
20.00 zł
“Chemia i Biznes” nr 6/2024
30.00 zł
"Kosmetyki i Detergenty" nr 4/2024
30.00 zł
Emulsje i inne formy fizykochemiczne produktów kosmetycznych. Wprowadzenie do recepturowania
108.00 zł
Bilety - XIV Międzynarodowa Konferencja Przemysłu Detergentowego
639.60 zł
WięcejNajnowsze
WięcejNajpopularniejsze
WięcejPolecane
WięcejW obiektywie
Legislacja, trendy i surowce: X edycja Konferencji Przemysłu Chemii Budowlanej
3 grudnia 2024 r. odbyła się w Warszawie 10. edycja Konferencji Przemysłu Chemii Budowlanej. W...
Marki własne w Kielcach
6 i 7 listopada br. do Targów Kielce na Targi Marek Własnych przyjechali przedstawiciele sektora marek...
Targi Packaging Innovations stałym punktem w branży opakowaniowej
W dniach 9-10 października br. w EXPO Kraków, odbyła się 16. edycja Międzynarodowych Targów...
Targi Warsaw Pack ważne dla sektora opakowań
Warsaw Pack to wydarzenie, gdzie liderzy branży prezentują najnowsze technologie pakowania i...