Jak transformację energetyczną w Europie Środkowo-Wschodniej widzi Orlen?

• Strona główna
• Artykuły
• Jak transformację energetyczną w Europie Środkowo-Wschodniej widzi Orlen?

2024-03-21

Scenariusz stworzony przez analityków płockiego koncernu obejmuje osiem składowych. Obejmują one analizę dwóch scenariuszy: Obecne Plany i Wyższe Ambicje. Zostały one przedstawione poniżej:

Stopniowe odejście od węglowodorów w regionie będzie skorelowane z rozwojem odnawialnych źródeł energii

System energetyczny przyszłości, który wyłania się z krajowych planów, jest w znacznie większym stopniu niż obecnie oparty na wykorzystaniu energii elektrycznej. Jego istotną cechą jest wysoki stopień wykorzystania źródeł odnawialnych (w tym energetyki wiatrowej, słonecznej, wodnej i nowoczesnych rodzajów bioenergii). Udział tych źródeł ma wzrosnąć z 15% w 2021 r. do aż 45% w scenariuszu Obecne Plany (OP) lub 62% w scenariuszu Wyższe Ambicje (WA) w 2050 r.

Na znaczeniu zyskuje także energetyka jądrowa – jej udział w całkowitej podaży energii ma się zwiększyć z 7% do 11% w scenariuszu OP i do 20% w scenariuszu WA. Ilość energii pozyskiwanej z ropy naftowej ma ulec obniżeniu o ponad połowę w wypadku scenariusza OP i aż siedmiokrotnie w wypadku WA.

Obniżenie finalnego zużycia energii

Przewiduje się, że finalne zużycie energii spadnie o 23% w scenariuszu OP i 35% w scenariuszu WA. Redukcja ma zostać osiągnięta poprzez odejście od wykorzystania paliw kopalnych i zastąpienie ich bardziej efektywnymi źródłami oraz jednocześnie postępującą elektryfikację, szczególnie widoczną w energetyce i transporcie a także poprzez poprawę efektywności energetycznej w budownictwie i przemyśle.

Znaczące zwiększenie produkcji energii elektrycznej

Postępująca elektryfikacja i inwestycje w odnawialne źródła energii wpływają na wzrost produkcji energii elektrycznej – o 56% w scenariuszu OP i 120% w wypadku scenariusza WA w latach 2021–2050. Elektryfikacja umożliwia znaczącą redukcję emisji we wszystkich gałęziach gospodarki, co pozytywnie wpływa na drogę do realizacji celów klimatycznych.

Trzy modele miksu energetycznego przyszłości

Czystymi technologiami dominującymi w przyszłości są odnawialne źródła energii i energetyka jądrowa. W tym kontekście, w zakresie kształtowania miksu elektroenergetycznego do 2050 r. zarysowują się wśród analizowanych krajów trzy grupy: kraje niewykorzystujące energii jądrowej (Niemcy, Austria, kraje bałtyckie, Chorwacja), kraje z dominującą rolą źródeł odnawialnych, uzupełnianych przez energetykę jądrową (Polska, Rumunia, Słowenia), oraz kraje z dominującą rolą energetyki jądrowej uzupełnianą w systemie przez źródła odnawialne (Czechy, Słowacja, Bułgaria, Węgry).

W segmencie samochodów osobowych dominować będą napędy elektryczne, a w transporcie ciężkim kluczową rolę odgrywać będą wodór, baterie i biopaliwa

W sektorze transportu transformacja będzie przebiegać dwutorowo. W segmencie pojazdów osobowych dekarbonizacja opiera się na wykorzystaniu samochodów elektrycznych, które zastępują samochody z silnikami spalinowymi, natomiast dla pojazdów ciężkich przewidywany jest cały szereg rozwiązań. Możliwymi rozwiązaniami są: elektryfikacja, zastosowanie ogniw paliwowych, jak również dalsze wykorzystywanie paliw płynnych, ale zeroemisyjnych – bio i syntetycznych.

Ograniczenie wykorzystania paliw kopalnych w transporcie

Spodziewane jest znaczne zmniejszenie udziału energii pochodzącej z paliw kopalnych w całkowitym zużyciu energii w sektorze transportu – z ponad 90% do 52% w scenariuszu OP i 12% w scenariuszu WA.

Wzrost wykorzystania biopaliw, ale tylko do 2040 r.

Aby cele dekarbonizacji mogły zostać zrealizowane bez przyspieszenia tempa rozwoju elektromobilności, musi nastąpić znaczne zwiększenie wykorzystania biopaliw w transporcie, zwłaszcza w krajach CEE11 (dwu-, trzy- lub nawet czterokrotne w okresie 2021–2040). Oczekuje się, że zapotrzebowanie na biopaliwa osiągnie szczytowy poziom w 2040 r., a następnie zacznie spadać ze względu na postępującą elektryfikację. W tym samym okresie wzrost zapotrzebowania w Niemczech i Austrii wyniesie od 1,2 raza do 2 razy, co wynika z większego wykorzystania pojazdów elektrycznych w tych krajach.

Niemal całkowite odejście od importu węglowodorów z Rosji

Przed rozpoczęciem pełnowymiarowej wojny z Ukrainą Rosja odpowiadała za ponad jedną trzecią dostaw ropy naftowej i ponad dwie trzecie dostaw gazu do krajów regionu. Uzależnienie od dostaw z tego kierunku zostało znacznie ograniczone w ciągu dwóch lat od rosyjskiej inwazji na Ukrainę na rzecz importu węglowodorów z innych kierunków, głównie drogą morską.

Orlenenergetyka