2013-12-24
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/75/UE z dnia 24 listopada 2010 r., w sprawie emisji przemysłowych - IED, (zintegrowane zapobieganie zanieczyszczeniom i ich kontrola), to aktualnie jeden z dwóch kluczowych aktów prawnych, obok pakietu klimatyczno – energetycznego, tworzących ramy dla funkcjonowania przemysłu chemicznego w Europie. To także jeden z istotniejszych unijnych aktów prawnych z dziedziny ochrony środowiska.
Inwestycje wynikające z dyrektywy IED
Chociaż dyrektywa IED weszła w życie już 7 stycznia 2011 r., to jednak wciąż trwa proces, w wyniku którego m.in. firmy chemiczne muszą dostosować swoją działalność do wynikających z niej wymogów. Także Ministerstwo Środowiska w dalszym ciągu pracuje nad projektem ustawy wdrażającej tę dyrektywę. Stosowny akt prawny transponujący IED do krajowego prawa miał być gotowy już dawno, ale trzeba na niego czekać. Wprowadzane w ustawie zmiany dotyczyć będą głównie pozwoleń środowiskowych, w tym w szczególności pozwoleń zintegrowanych, łącznie z ich implikacjami dla przedsiębiorców zobowiązanych do uzyskania takich pozwoleń oraz dla jednostek, w których kompetencjach leży ich udzielanie. Zmiany dotyczyć będą również zasad rekultywacji gruntów. Pewne jest jednak, że z tytułu nowego prawa firmy musiały ponieść wysiłek inwestycyjny.
Dla przykładu Grupa Azoty przewiduje realizację w najbliższych latach pakietu zadań energetycznych w Tarnowie, Kędzierzynie – Koźlu i Policach, tak by dostosować segment energetyczny do wymagań wynikających z wdrożenia dyrektywy. W samych tylko Policach zakres prowadzonych działań objął już instalacje nawozowe, kwasu fosforowego i siarkowego, bieli tytanowej, mocznika i amoniaku. W spółce przystąpiono do budowy instalacji do neutralizacji szlamów porozkładowych. Ma to na celu dostosowanie parametrów emisji do wód jonów siarczanowych z instalacji produkcyjnej bieli tytanowej do dyrektywy IED, gdzie wymagany poziom emisji wynosi 550 kg SO4 2-/t TiO2. Rozbudowie o dwa nowe reaktory poddano też instalację odsiarczania gazów pokalcynacyjnych, chcąc w ten sposób zwiększyć wydajność oczyszczania gazów pokalcynacyjnych. Modernizowany jest ponadto system oczyszczania gazów porozkładowych w celu redukcji emisji SO2 oraz ograniczenia emisji mgieł kwasu siarkowego z węzła rozkładu surowca na instalacji bieli tytanowej. Firma zobligowana jest dodatkowo do ciągłego monitorowania poziomu SO2 i pyłów, gdyż dyrektywa IED nakłada na producentów bieli „co najmniej monitorowanie” emisji do powietrza gazowego di- i tritlenku siarki uwalnianych w trakcie rozkładu i kalcynacji z instalacji zatężania odpadowego kwasu i pyłu z głównych źródeł.
W Tarnowie z kolei przykład projektu związanego z dyrektywą IED stanowi instalacja oczyszczania spalin. Projekt, który ma być ukończony w 2015 r., polegać będzie na unowocześnieniu istniejącej już infrastruktury elektrociepłowni oraz dostosowaniu obecnej instalacji do nowych standardów emisji. Realizacja zadania doprowadzi do zmniejszenia ładunku zanieczyszczeń wprowadzanych do środowiska oraz poprawi jakość powietrza poprzez obniżenie wielkości emisji zanieczyszczeń z instalacji spalania paliw.
Także Grupa Azoty ZAK przystąpi niebawem do prac (ich koniec przewidziano na 2016 r.) nad nową energetyką. Koniecznością jest dostosowanie obiektu spalania energetycznego do wymaganych dyrektywą IED ograniczeń zanieczyszczeń oraz znacznego zużycia technicznego podstawowych urządzeń i instalacji eksploatowanych już od ponad półwiecza w obecnej elektrociepłowni. Efektem wdrożenia tego programu będzie podniesienie sprawności wytwarzania ciepła i energii elektrycznej oraz ograniczenie emitowanych do atmosfery zanieczyszczeń.
Oczywiście konieczność wypełnienia rygorystycznych postanowień dyrektywy IED dotyczy nie tylko spółek z Grupy Azoty. W Brzegu Dolnym PCC Rokita planuje prace nad dostosowaniem instalacji ochrony środowiska kotłów rusztowych. Sprawa dotyczy instalacji odpylania, odazotowanie i odsiarczania spalin dla kotłów rusztowych. Chodzi o zmniejszenie emisji z instalacji elektrociepłowni. Grupa Ciech z kolei oszacowała już, że jej spółki produkcyjne będą musiały wyłożyć na inwestycje w posiadanych przez siebie instalacjach zlokalizowanych w Inowrocławiu i Janikowie kwotę ok. 97,2 mln zł do końca 2015 r.
IED – po co dyrektywa?
Przyjęcie dyrektywy o emisjach przemysłowych znalazło się w ostatnich kilkunastu miesiącach w cieniu postanowień pakietu klimatyczno – energetycznego i wprowadzonego systemu ETS. Tymczasem dyrektywa ma niebagatelne znaczenie dla przyszłości przemysłu w Europie, w tym także w Polsce. Tym bardziej, że o ile w kontekście ETS przekroczenie emisji dwutlenku węgla można jeszcze załagodzić poprzez zakup odpowiednich uprawnień i w ten sposób, zwiększając wprawdzie swoje koszty, w dalszym ciągu funkcjonować, o tyle brak spełnienia przynoszonych przez IED norm, głównie wymaganego pozwolenia zintegrowanego, oznacza po prostu wstrzymanie działalności danej instalacji przemysłowej.
Sama dyrektywa zdążyła wzbudzić kontrowersje z wielu powodów. Jej przyjęcie, i w efekcie stworzenie bardziej wyśrubowanych obowiązków wzięło się z uznania przez Komisję Europejską, że przyjęta w 1996 r. dyrektywa IPPC (dotycząca zintegrowanego zapobiegania zanieczyszczeniom i ich kontroli) nie przynosi spodziewanych efektów. Z punktu widzenia samych zainteresowanych jest jednak inaczej. Wcześniejsze prawo pozwalało bowiem krajom członkowskim UE na stosunkowo szeroką dowolność w zakresie ustalania wymogów zawartych w pozwoleniach zintegrowanych. Bruksela doszła więc do wniosku, że taka sytuacja tworzy zbyt duże dysproporcje w odniesieniu do poszczególnych przedsiębiorstw i realizowanej przez nie polityki ochrony środowiska. Opracowano nową dyrektywę, która ma ujednolicić wymogi wydawania pozwoleń we wszystkich krajach Unii Europejskiej. By tego dokonać przekształcono i skonsolidowano siedem obowiązujących już aktów prawnych, odnoszących się do emisji przemysłowych w jeden wspólny instrument (dyrektywy związane z przemysłem dwutlenku tytanu (78/176/EWG, 82/883/EWG, 92/112/ EWG), dyrektywę IPPC (2008/1/WE, dawniej 96/61/WE), dyrektywę w sprawie emisji rozpuszczalników (1999/13/WE), dyrektywę w sprawie spalania odpadów (2000/76/WE) i dyrektywę LCP (2001/80/WE)). Nowy dokument ustanowił zasady zintegrowanego zapobiegania zanieczyszczeniom powstającym w wyniku działalności przemysłowej oraz zasady dotyczące kontroli tych zanieczyszczeń.
Określił reguły, których celem jest zapobieganie emisjom do powietrza, wody i ziemi, a w przypadku braku takiej możliwości redukcję oraz zapobieganie wytwarzania odpadów w celu osiągnięcia wysokiego poziomu ochrony środowiska. Dokument w powszechnej opinii doprowadził do zaostrzenia standardów emisji dwutlenku siarki, tlenków azotu i pyłów z obiektów energetycznego spalania w porównaniu do obowiązujących uprzednio standardów wynikających z dyrektywy LCP oraz rozporządzenia Ministra Środowiska z 22 kwietnia 2011 r. w sprawie standardów emisyjnych z instalacji. Ma to wpłynąć na zmniejszenie przez konwencjonalnych wytwórców energii wielkości emisji dwutlenku siarki, tlenków azotu oraz pyłu. Dyrektywa wprowadziła wyraźny wzrost standardów emisyjnych dla dużych źródeł spalania paliw (o mocy większej niż 50 MW) w zakresie SO2, NOx i pyłów.
Od 1 stycznia 2016 r. zaostrzone standardy emisyjne powinny spełniać zarówno te istniejące, jak i nowe obiekty energetycznego spalania. Dla tych drugich wymagania emisyjne mają być szczególnie restrykcyjne. Z powodu wciąż niedostępnych konkluzji BAT, czyli podstawy do wydawania lub zmiany pozwoleń na eksploatację, wciąż nie można jednak oszacować precyzyjnego wpływu dyrektywy na konkurencyjność sektora chemicznego.
Nowe zasady w sprawie pozwoleń
Dyrektywa przynosi istotne zmiany w temacie tzw. pozwoleń zintegrowanych, czyli narzędzia, które zostało wprowadzone do prawa europejskiego dyrektywą IPPC i przeniesione do naszego porządku legislacyjnego na mocy Prawa ochrony środowiska z 2001 r. IED kładzie nacisk na zintegrowane podejście do ochrony środowiska, które ma prowadzić do zapobiegania lub przynajmniej ograniczenia powstawania zanieczyszczeń, przede wszystkim poprzez wprowadzenie nowych rozwiązań technicznych i organizacyjnych dotyczących działalności produkcyjnej. W myśl przepisów, państwa UE zobowiązane są do podjęcia środków prowadzących do zagwarantowania, iż żadna instalacja, obiekt energetycznego spalania lub też spalania bądź współspalania odpadów nie mogą być eksploatowane bez pozwolenia. To na organach państwa spoczywa zatem obowiązek udzielenia pozwolenia, jeżeli dana instalacja spełnia wymogi dyrektywy. W przypadku naruszenia warunków pozwolenia powodującego zagrożenie dla zdrowia ludzi lub grożącego znaczącym bezpośrednim negatywnym skutkiem dla środowiska oraz do chwili podjęcia działań naprawczych eksploatacja instalacji musi zostać zawieszona.
W przemyśle chemicznym obowiązkiem uzyskania pozwolenia zintegrowanego objęto m.in. instalacje do oczyszczania ścieków, za wyjątkiem ścieków komunalnych. Nowe instalacje mają obowiązek uzyskania pozwolenia zintegrowanego przed rozpoczęciem eksploatacji. Istniejące instalacje, które nie wymagały wcześniej pozwolenia zintegrowanego, muszą je natomiast uzyskać do 1 lipca 2015 r. Prowadzący te instalacje powinni jednak złożyć wnioski o wydanie pozwolenia zintegrowanego najpóźniej w grudniu 2014 r.
CAŁY ARTYKUŁ ZNAJDĄ PAŃSTWO W NR 6/2013 "CHEMII I BIZNESU". ZAPRASZAMY.
WięcejSklep
Książka: Surfaktanty i ich zastosowanie w produktach kosmetycznych
95.00 zł
Książka: Atlas Mikrobiologii Kosmetyków
94.00 zł
Książka: Zagęstniki (modyfikatory reologii) w produktach kosmetycznych
78.00 zł
“Chemia i Biznes” nr 1/2025
20.00 zł
“Chemia i Biznes” nr 6/2024
30.00 zł
"Kosmetyki i Detergenty" nr 4/2024
30.00 zł
Emulsje i inne formy fizykochemiczne produktów kosmetycznych. Wprowadzenie do recepturowania
108.00 zł
Bilety - XIV Międzynarodowa Konferencja Przemysłu Detergentowego
639.60 zł
WięcejNajnowsze
WięcejNajpopularniejsze
WięcejPolecane
WięcejW obiektywie
Legislacja, trendy i surowce: X edycja Konferencji Przemysłu Chemii Budowlanej
3 grudnia 2024 r. odbyła się w Warszawie 10. edycja Konferencji Przemysłu Chemii Budowlanej. W...
Marki własne w Kielcach
6 i 7 listopada br. do Targów Kielce na Targi Marek Własnych przyjechali przedstawiciele sektora marek...
Targi Packaging Innovations stałym punktem w branży opakowaniowej
W dniach 9-10 października br. w EXPO Kraków, odbyła się 16. edycja Międzynarodowych Targów...
Targi Warsaw Pack ważne dla sektora opakowań
Warsaw Pack to wydarzenie, gdzie liderzy branży prezentują najnowsze technologie pakowania i...