Dekada bezprecedensowej nadpodaży na światowym rynku petrochemicznym

• Strona główna
• Artykuły
• Dekada bezprecedensowej nadpodaży na światowym rynku petrochemicznym

2024-01-25  / Autor: James Wilson, ICIS

Fakt, że branża znajduje się w fazie dekoniunktury nie jest zaskoczeniem: skala obecnego wzrostu mocy produkcyjnych jest widoczna od lat. Wyjątkowość dzisiejszej sytuacji polega jednak na tym, że wpływ zwiększenia mocy produkcyjnych został spotęgowany przez słabszy niż oczekiwano wzrost popytu, a w ciągu najbliższych pięciu lat nastąpi kolejna fala zwiększenia mocy produkcyjnych.

Popyt na chemikalia okazał się zaskakująco wysoki bezpośrednio po pandemii koronaawirusa, jednak im więcej czasu upływało, tym jego wzrost był już znacznie niższy od oczekiwań. Gwałtowny wzrost cen energii i inflacja, spowodowane wojną rosyjsko-ukraińską, jeszcze mocniej wpłynęły na ograniczenie popytu.

Światowe zapotrzebowanie na etylen w 2024 roku będzie o ponad 6% niższe niż prognozowano przed pandemią. Spowodowało to zmniejszenie stawek operacyjnych i marż we wszystkich regionach, nawet w przypadku producentów uprzywilejowanych w zakresie surowców w USA i na Bliskim Wschodzie, którzy odnotowali znaczną przewagę w zakresie kosztów produkcji.

Chiny – największy na świecie importer chemikaliów – odpowiadają za około 75% zwiększenia mocy produkcyjnych w zakresie olefin i aromatów w latach 2020–2024. W połączeniu ze słabą gospodarką spowodowało to, że import pochodnych etylenu do Chin spadł o około 20% w pierwszych dziewięciu miesiącach 2023 r. w porównaniu z tym samym okresem w 2020 r.

Największy wpływ, zarówno w ujęciu względnym, jak i bezwzględnym, przypadł na innych producentów azjatyckich. Marże krakingu w Azji są ujemne od końca 2021 r., przy rekordowej liczbie przestojów fabryk przez dłuższe okresy. Eksport z Azji do Chin spadł o ponad jedną trzecią.

Warto zauważyć, że eksport z Bliskiego Wschodu do Chin również wykazuje stały spadek od 2021 r., o prawie 30%.

Wielkość irańskiego eksportu w 2023 r. zmniejszyła się prawie o połowę w porównaniu z 2020 r. Co być może bardziej zaskakujące, całkowity eksport z Arabii Saudyjskiej również spadł o ponad 20%. Eksport polietylenu spadł o nieco ponad 30%, a eksport glikolu etylenowego o prawie 15%. Ogółem eksport saudyjskich pochodnych etylenu do Chin spadł o około jedną czwartą.

Dla kontrastu, eksport z USA znacznie wzrósł w tym okresie. Wielkość eksportu z Ameryki Północnej do Chin wzrosła ponad dwukrotnie w ciągu pierwszych dziewięciu miesięcy 2023 r. w porównaniu z tym samym okresem w 2020 r.

Chociaż na Bliskim Wschodzie eksport ropy naftowej, benzyny ciężkiej i gazu płynnego (LPG) wzrósł, nie zrównoważyło to utraty udziału w rynku chemikaliów. I nawet tutaj istnieje konkurencja ze strony USA, które od 2020 roku wyprzedziły Zjednoczone Emiraty Arabskie na pozycji największego eksportera LPG do Chin.

W nadchodzących latach dla producentów z Bliskiego Wschodu kluczowe znaczenie będzie miało zwiększenie udziału w rynku światowym, na którym panuje nadpodaż.

Eksport z Bliskiego Wschodu do Europy również spadł w ciągu ostatnich dwóch lat w wyniku ostrej konkurencji z USA.

Chociaż eksport do Afryki wzrósł i może stanowić długoterminową szansę, oczekuje się, że rynek pozostanie stosunkowo niewielki w porównaniu z Europą i Azją.

Szereg krajów Zatoki Perskiej planuje w drugiej połowie tej dekady inwestycje w chemikalia na dużą skalę. Inwestycje te stanowią połączenie projektów mających na celu zagwarantowanie odbioru ropy i produktów rafinowanych w okresie po szczytowym wydobyciu ropy naftowej oraz przeniesienie produkcji chemikaliów na ląd, aby umożliwić eksport o większej wartości dodanej. Znaczące sumy wydawane są na kompleksy ropopochodne-chemiczne. Inwestycje te będą miały ogromne znaczenie dla producentów europejskich i azjatyckich, którzy nie mają poważnych powodów, aby oczekiwać, że w dającej się przewidzieć przyszłości pojawi się korzystne środowisko operacyjne, skutkujące zmniejszeniem kosztów ich produkcji.

przemysł petrochemicznyICISceny