Czyszczenie infrastruktury zakładu sposobem na zapobieganie zagrożeniom w pracy z substancjami niebezpiecznymi 

• Strona główna
• Artykuły
• Czyszczenie infrastruktury zakładu sposobem na zapobieganie zagrożeniom w pracy z substancjami niebezpiecznymi 

2025-10-15  / Autor: Materiał firmy Impel   /   Artykuł sponsorowany

Czyszczenie instalacji jako element prewencji

Dla zapewnienia ciągłości produkcji i bezpieczeństwa operacyjnego kluczowa jest dbałość o jak najlepszy stan techniczny zakładowej infrastruktury. Usługi czyszczenia przemysłowego winny być wykonywane cyklicznie z uwzględnieniem charakterystyki procesu technologicznego oraz rodzaju instalacji i jej otoczenia.

- Zarządzanie infrastrukturą procesową zakładu nie może być traktowane reaktywnie – musi mieć charakter strategiczny, zorientowany na prewencję, niezawodność i współpracę z wyspecjalizowanymi podmiotami zewnętrznymi – podkreśla Grzegorz Sobolewski, dyrektor operacyjny w spółce Climbex, zajmującej się specjalistycznym czyszczeniem przemysłowym. - Czyszczenie instalacji wysokiego ryzyka wymaga wysokich kompetencji i nie każda firma jest w stanie realizować tego typu projekty. W zakładach chemicznych są one bardzo zróżnicowane pod względem zaawansowania technologicznego, co wynika ze złożoności instalacji w zakładach tej branży – dodaje dyrektor Sobolewski.

Czyszczenie i serwisowanie instalacji przemysłowych wpływa na poprawę ich zdolności wytwórczych i stabilność procesów technologicznych. Instalacje działające w optymalnych warunkach są mniej narażone na awarie, nie generują strat materiałowych i są mniej energochłonne.

Czyszczenie zbiorników na potrzeby inspekcji dozoru technicznego

Zbiorniki bezciśnieniowe i niskociśnieniowe, kiedy są przeznaczone do przechowywania substancji żrących, trujących i niebezpiecznych, podlegają cyklicznym przeglądom z udziałem Urzędu Dozoru Technicznego. UDT weryfikuje, czy instalacja przeznaczona do pracy z substancjami niebezpiecznymi jest w odpowiednim stanie technicznym, pozwalającym na dalsze jej użytkowanie.

- Zbiorniki i instalacje na substancje niebezpieczne należy traktować jak infrastrukturę krytyczną  z uwagi na potencjalne duże szkody, jakie może spowodować ich niekontrolowana emisja do środowiska. Aby mogły być bezpiecznie eksploatowane, konieczne jest ich regularne czyszczenie i rewizja. Wybór metody czyszczenia uzależniony jest od konstrukcji zbiornika, rodzaju przechowywanej substancji oraz charakteru osadów, które należy usunąć. Kiedy UDT dopuszcza zbiornik do dalszej eksploatacji, jest to jednocześnie potwierdzeniem dobrze wykonanej usługi przez nasz zespół operacyjny – kontynuuje Grzegorz Sobolewski.

Praca przy zbiornikach na materiały żrące i trujące wymaga szczególnych zasad postępowania, by zarówno w procesach ich eksploatacji, ale też podczas czyszczenia czy napraw nie narażać pracowników na kontakt z substancjami niebezpiecznymi. Skuteczne przeprowadzenie czyszczenia wymaga tu eksperckiej wiedzy, starannego zaplanowania i dobrania możliwe jak najbezpieczniejszej technologii.

Jak ocenia ekspert z Climbexu - „Technologia automatycznego czyszczenia z wykorzystaniem dysz sferycznych wielokrotnie sprawdziła się w naszych realizacjach do czyszczenia zbiorników na kwasy czy ługi. Jest bezpieczna dla operatorów i gwarantuje wysoką skuteczność”.   

Okresowym kontrolom UDT podlegają także rurociągi, którymi w procesach technologicznych przesyłane są substancje toksyczne i żrące. Regularne usuwanie złogów odkładających się w rurociągach jest niezbędne, by utrzymać prawidłową wydajność procesów i nie doprowadzić do zakłóceń technologicznych. Na tempo i charakter odkładających się osadów wpływają m.in. czas eksploatacji instalacji, temperatura transportowanego medium oraz stosowane ciśnienie robocze. Stąd też weryfikacji przez służby dozorowe podlega szczelność powłok rurociągu, stopień zużycia materiałowego oraz jego przepustowości.

- Do czyszczenie wnętrza rurociągu wykorzystujemy ładowarki próżniowe oraz pompy wysokociśnieniowe (HP i UHP), które potrafią usunąć nawet najtwardsze osady. Ze względu na różnorodny skład i twardość osadów konieczne jest rozbijanie ich wysokociśnieniowym strumieniem wody, a następnie odessanie na zewnątrz w sposób, który nie naruszy powłok ochronnych instalacji. Proces czyszczenia rurociągów wymaga zatem precyzyjnego doboru parametrów pracy - ciśnienia, z jakim podawane jest medium czyszczące oraz wydatku wody. Uzupełnieniem procesu jest końcowe ręczne doczyszczanie lancami hydrodynamicznymi, co zapewnia pełne przywrócenie drożności rurociągów – podkreśla Grzegorz Sobolewski.

Dekontaminacja zbiorników na łatwopalne substancje ciekłe

W rafineriach jednym z obszarów utrzymania bezpieczeństwa procesowego jest właściwe magazynowanie i obsługa substancji ciekłych łatwopalnych. Ze względu na swoje właściwości fizykochemiczne, związane m.in. z niską temperaturą zapłonu, dużą lotnością czy zdolnością do tworzenia mieszanin wybuchowych z powietrzem, wymagają szczególnego nadzoru.

W procesie czyszczenia wielkogabarytowych zbiorników na ropę naftową należy usunąć z dna zbiornika osady, jakie nagromadziły się przez czas magazynowania surowca. Osady zawierają bardzo duże stężenie niebezpiecznych frakcji lotnych, m.in. benzen, toluen, siarkowodór, co powoduje, że atmosfera w zbiorniku jest bardzo niebezpieczna dla człowieka.

- Climbex stosuje w tym celu automatyczną technologię czyszczenia ATC (Automated Tank Cleaning), która nie wymaga wchodzenia ludzi do wnętrza zbiornika. To rozwiązanie, gdzie za pomocą specjalistycznych dysz czyszczących i systemu automatycznego odpompowania usuwane są osady z dna zbiornika. W procesie stosowany jest też układ separacji faz, który pozwala na odzysk pełnowartościowych węglowodorów. Technologia jest bardzo wydajna, szybka i bezpieczna – wylicza zalety rozwiązania Grzegorz Sobolewski.

Odzysk węglowodorów w technologii ATC jest bardzo ważnym aspektem. Zamiast traktować osady wyłącznie jako odpad, możliwe jest wydzielenie frakcji węglowodorowych nadających się do ponownego wprowadzenia do obiegu. Proces technologiczny pozwala więc nie tylko na wyczyszczenie instalacji, ale zmniejsza też ilość odpadów wymagających utylizacji, ogranicza koszty i poprawia wskaźniki środowiskowe zakładu.

Niebezpieczne gazy w przemyśle a utrzymanie bezpieczeństwa procesowego

Czyszczenie instalacji przemysłowych w atmosferze niebezpiecznych gazów należy do najbardziej wymagających zadań w obszarze utrzymania ruchu. Kiedy środowisko pracy zagrożone jest emisją toksycznych gazów czy wybuchem, wymaga to zupełnie innego przygotowania zakładu do organizacji pracy na wielu poziomach.

- Czyszczenie zbiornika np. z brudnym heksanem, to wiele tygodni przygotowań i zastosowanie rygorystycznych standardów pracy w trosce o bezpieczeństwo ludzi i otoczenia. Aby zakład ponownie miał zwolnioną przestrzeń w zbiorniku na odbiór odpadu produkcyjnego, ze zbiornika należy usunąć niebezpieczny osad i toksyczny heksan, a całość prac odbywa się w atmosferze wysoce zagrożonej wybuchem. To bardzo skomplikowany proces, w którym odgazowanie instalacji, neutralizacja i czyszczenie odbywają się poprzez stały monitoring detektorów wielogazowych. Trzeba rygorystycznie kontrolować ciśnienie w zbiorniku, umiejętnie schładzać panującą w nim temperaturę oraz ściśle utrzymywać odpowiednią zawartość azotu i tlenu – podsumowuje ekspert Climbexu.

Tego typu prace wykonują najbardziej doświadczone firmy. Nad bezpieczeństwem realizowanego procesu czuwają nie tylko służby operacyjne wykonawcy usługi, ale także zakładowe służby utrzymania ruchu oraz straż pożarna. Cały sprzęt wykorzystywany przy czyszczeniu zbiornika brudnego heksanu oraz środki ochrony osobistej pracowników muszą posiadać certyfikację ATEX, by wykluczyć ryzyko zapłonu.

Mobilne jednostki spalające remedium na neutralizację niebezpiecznych gazów

Innym przykładem zwiększania bezpieczeństwa procesów, gdzie występują substancje niebezpieczne jest technologia degazyfikacji. Polega na wypalaniu niebezpiecznych gazów i oparów w przystosowanych do tego procesu mobilnych jednostkach spalających.

„Lotne związki organiczne, jakie ulatniają się podczas załadunku czy rozładunku różnego typu zbiorników w rafineriach, portach przeładunkowych, czy terminalach paliwowych, można przechwytywać, by zostały zneutralizowane, a nie uwolnione do środowiska. Jednostki spalające są dostarczane na mobilnych platformach, co powoduje, że spalanie gazów odbywa się w faktycznym miejscu ich powstania. Degazyfikacja jest bardzo bezpieczna – nie generuje dymu, zapachu i wykazuje skuteczność wypalania gazów na poziomie 99,9%. Technologia wpisuje się w obecny trend ograniczania emisyjności przedsiębiorstw” - mówi o rozwiązaniu ekspert Climbexu.

Integracja systemów bezpieczeństwa procesowego z procedurami BHP

Instalacje przemysłowe bez względu na swoją konstrukcję i rodzaj substancji chemicznych, z jakimi się stykają, wymagają okresowych napraw, serwisowania i czyszczenia. Podstawowym celem jest przywrócenie ich nominalnej pojemności operacyjnej i wysokiej produktywności. Praca z substancjami niebezpiecznymi wymaga też wzmacnianie czynników ochronnych i stałego doskonalenia procedur bhp.

- Różnorodność procesów technologicznych, jakie mogą wystąpić w zakładach chemicznych, determinuje mnogość różnych rozwiązań, z jakich warto korzystać. Tylko integracja wypracowanych systemów bezpieczeństwa na różnych instalacjach może budować wysoką jakość procesów technologicznych oraz bezpieczne środowisko pracy.

Climbex Sp. z o.o.

Dobrzeńska 64, 45-920 Opole

biuro@climbex.pl

www.climbex.pl 

Climbex sp. z o.o

Climbexczyszczenie przemysłowezbiornikitechnologiabezpieczeństwo