W ramach naszej witryny stosujemy pliki cookies w celu świadczenia Państwu usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu końcowym. Mogą Państwo dokonać w każdym czasie zmiany ustawień dotyczących cookies. Więcej szczegółów w naszej "Polityce prywatności Cookies"

Rozumiem i zgadzam się

REKLAMA

Badanie przenikania substancji aktywnych przy użyciu różnych modeli badawczych

2024-09-20 / Autor: Dominika Kustosz, Klaudia Wybranowska, Jagiellońskie Centrum Innowacji

Współczesna nauka farmaceutyczna i kosmetyczna stoi przed nieustannym wyzwaniem: jak efektywnie dostarczyć aktywne składniki do organizmu lub skóry? Odpowiedź na to pytanie często wymaga dogłębnej analizy przenikania substancji aktywnych przez różne bariery, takie jak skóra czy błony śluzowe. W celu zrozumienia tego procesu i wyboru najbardziej efektywnych strategii, naukowcy korzystają z różnych modeli badawczych. Największą korzyścią płynącą z tych badań dla konsumentów jest ciągłe opracowywanie bardziej efektywnych i bezpiecznych produktów zarówno leczniczych, jak i kosmetycznych. W niniejszym artykule przyjrzymy się głównym metodom analizy przenikania substancji aktywnych, ich zastosowaniom oraz korzyściom dla branży farmaceutycznej i kosmetycznej.

Rozwój nowych terapii i kosmetyków wymaga dogłębnego zrozumienia procesów przenikania substancji aktywnych przez bariery biologiczne, takie jak skóra czy błony śluzowe. Wyróżnia się trzy podstawowe mechanizmy odpowiadające za przenikanie. Pierwszą z nich jest dyfuzja przez warstwę rogową naskórka, polegająca na przenikaniu wspomnianych substancji przez warstwę lipidową, działającą jako główna bariera ochronna. Przenikanie może odbywać się także alternatywną drogą, poprzez mieszki włosowe i gruczoły łojowe, co ma miejsce szczególnie w przypadku większych cząsteczek. W przypadku błon komórkowych, w tym błon śluzowych, odbywa się ono natomiast na drodze transportu aktywnego (czynnego) lub pasywnego (biernego). Transport czynny ma miejsce wbrew różnicy stężeń, w związku z tym wymaga dodatkowego nakładu energii w postaci ATP oraz obecności białek transportujących. Drugi typ mechanizmu przenikania, czyli transport pasywny, odbywa się na zasadzie swobodnego przenikania, zgodnie z różnicą stężeń.

Większość dostępnych metod dotyczących badań przenikania substancji aktywnych wykorzystuje inserty tkankowe/komórkowe. Stanowią one zaawansowane narzędzie do badania tych procesów w kontrolowanych warunkach laboratoryjnych. Inserty to małe, perforowane membrany umieszczone w specjalnych pojemnikach, które pozwalają na hodowlę komórek lub tkanek w trójwymiarowej strukturze. Membrany te wykonane są z materiałów przepuszczalnych dla substancji chemicznych, co umożliwia swobodny przepływ składników odżywczych, gazów i badanych substancji między komorą insertu a otaczającym medium. Dzięki swojej konstrukcji, inserty tkankowe umożliwiają symulację warunków in vivo, eliminując zmienność biologiczną i etyczne kontrowersje związane z badaniami na żywych organizmach.

W kontekście badań przenikania warto jeszcze wspomnieć o tzw. promotorach przenikania. Są to związki chemiczne, które dodane do formulacji kosmetyków lub leków zwiększają przenikalność substancji aktywnych, a ich działanie polega na czasowym i odwracalnym zaburzeniu struktury lipidowej stratum corneum, co ułatwia przejście substancji przez skórę. Kluczowe jest, aby promotory te były nietoksyczne, nieaktywne farmakologicznie i działały w sposób odwracalny. Oznacza to, że po przeniknięciu związku aktywnego przez warstwę rogową, struktura skóry powinna powrócić do swojego pierwotnego stanu.

Poprzednia strona 1 2 Następna strona