2022-12-20 / Autor: Angelika Śmigaj, Małgorzata Kikowska, Katedra i Zakład Kosmetologii Praktycznej i Profilaktyki Chorób Skóry Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, Collegium Pharmaceuticum
W ciągu ostatnich trzech lat pandemia zmieniła świat. Zamknięto szkoły, uczelnie, restauracje, kina, centra handlowe, salony fryzjerskie, salony kosmetologiczne itd. Ograniczono podróże, wprowadzono kwarantanny i godziny policyjne, odraczano lub odwoływano szereg wydarzeń sportowych, religijnych i kulturalnych. Dodatkowo wprowadzono kontrole temperatury pasażerów na lotniskach, dworcach kolejowych oraz w siedzibach pracy. W czasie pandemii ludzie mniej dbali o swój wygląd.
Osoby pracujące w salonach, gabinetach i klinikach narażone były na zwiększone ryzyko zakażenia SARS-CoV-2, dlatego wprowadzano odpowiednie zasady postępowania w pracy z klientami. Do zasad bezpieczeństwa wprowadzonych przez Główny Inspektor Sanitarny należało umieszczenie w pomieszczeniach płynów do dezynfekcji, organizacja stanowisk pracy z uwzględnieniem minimum dwóch metrów dystansu lub umieszczenie ścianki ochronnej, częsta dezynfekcja rąk, stosowanie odzieży ochronnej i środków ochrony indywidualnej, regularne czyszczenie powierzchni oraz wietrzenie pomieszczeń, ograniczona liczba osób w gabinetach, zobowiązanie klienta do przychodzenia na zabieg bez osób towarzyszących, wykluczenie poczekalni, nieużywanie telefonów komórkowych w trakcie wykonywania usługi czy noszenie osłony nosa i ust oraz rękawic ochronnych. Dodatkowo klient/pacjent miał obowiązek wypełnić ankietę dotyczącą wywiadu o braku występowania objawów koronawirusa oraz zalecany był pomiar temperatury ciała. Klient nie powinien zostać wpuszczony do gabinetu, jeżeli stwierdzono oznaki choroby.
Zmiany w organizmie człowieka po przebytej chorobie lub w czasie infekcji mogą być zróżnicowane. Do pierwotnych objawów skórnych można zaliczyć zmiany na paznokciach (czerwony półksiężyc), zmiany naczyniowe (siateczkowe rozszerzenie naczyń, sinica siateczkowata, zmiany martwicze), wysypki skórne (pokrzywka, zmiany pęcherzykowate, wysypka plamisto-grudkowa) czy covidowe palce (przypominające odmrożenie palców dłoni lub stóp).
Według badań przeprowadzonych przez dermatologów, po wybuchu COVID-19 stwierdzano zmiany chorobowe wtórne oraz nasilenie objawów przez noszenie maseczek ochronnych. Maseczki jednorazowe mogły powodować zmiany zapalne o podłożu alergicznym oraz zwiększać ryzyko rozwoju zmian zapalnych. Donoszono, że długotrwałe stosowanie maseczek powodowało odwodnienie skóry, podwyższone pH skóry, zaostrzenie trądziku, ŁZS, trądziku różowatego, suchość, świąd, zaczerwienienie, obrzęk i pieczenie twarzy. Zmiany zarówno składu powierzchniowego sebum, jak i nawilżenia skóry, przyczyniały się do naruszenia bariery skórnej. Stosowanie maseczek w trakcie pandemii COVID-19 doprowadziło do natężenia u pacjentów trądziku, dlatego nazwano go „maskacne”.
W gabinetach kosmetologicznych klienci z problemami skórnymi związanymi z trądzikiem powstałym na skutek noszenia maseczki mogli skorzystać z różnego rodzaju zabiegów, np. oczyszczania wodorowego, zabiegów z użyciem kwasów, zabiegów laserowych (peeling węglowy, nieablacyjne leczenie trądziku). Po zachorowaniu na COVID-19 stwierdzano również wzmożone wypadanie włosów, związane głównie z łysieniem telogenowym. W gabinetach kosmetologicznych i klinikach medycyny estetycznej można było wspomóc leczenie poprzez korzystanie z usług, np. masażu głowy, laserów, mezoterapii igłowej, RF, karboksyterapii.
Cel pracy
Celem badania ankietowego było sprawdzenie zmian rynku kosmetologicznego w czasie pandemii COVID-19 oraz określenie z jakich zabiegów najczęściej korzystali pacjenci przed pandemią oraz w czasie pandemii w salonach/gabinetach czy klinikach medycyny estetycznej.
Metodologia badań
Do badania zakwalifikowano 50 osób, biorących udział w anonimowej ankiecie. Byli to właściciele lub współwłaściciele salonów, gabinetów kosmetologicznych lub klinik medycyny estetycznej. Kwestionariusz był udostępniony na portalu społecznościowym Facebook w grupach zamkniętych: „Kosmetologia i Medycyna Estetyczna”, „Kosmetolodzy, kosmetyczki, lekarze - opinie”, „Kosmetologia i Medycyna Estetyczna - tylko dla profesjonalistów” oraz stacjonarnie, w różnych gabinetach. Udział w badaniu był anonimowy i dobrowolny.
Wszystkich 50 osób biorących udział w ankiecie zostało poddanych badaniu podmiotowemu mającemu na celu zebranie informacji o rynku kosmetologicznym i zabiegach kosmetologicznych w czasie pandemii. Ankieta zawierała pytania zamknięte, które umożliwiły przeanalizowanie rynku kosmetologicznego w czasie pandemii COVID-19 oraz wywnioskowanie, z jakimi dolegliwościami przychodzą pacjenci do gabinetów i jakie zabiegi są najczęściej wykonywane w okresie pandemii. Ankieta zawierała cztery pytania metryczkowe dotyczące płci, wieku, miejsca posiadania gabinetu i poziomu wykształcenia. Badanie ankietowe przeprowadzone było w okresie styczeń - kwiecień 2022 roku.
Ankieta
Omówienie wyników badań ankietowych
Grupa właścicieli i współwłaścicieli salonów, gabinetów kosmetologicznych oraz klinik medycyny estetycznej biorąca udział w badaniu ankietowym wynosiła 50 osób. Aż 88% osób prowadzących własne działalności w branży kosmetologicznej i wypełniających niniejszą ankietę to kobiety. W badaniu brało udział 12% mężczyzn.
Respondenci zostali podzieleni na trzy grupy wiekowe. Większość anonimowych ankietowanych, którzy posiadają własne gabinety medycyny estetycznej oraz kosmetologii, są w wieku od 31 do 55 lat (50%). W wieku od 18 do 30 lat znajduje się 42% osób. Natomiast najmniej jest osób w grupie powyżej 55 roku życia – 8%.
W ankiecie zastosowano podział na dwie grupy pod względem liczebności mieszkańców (poniżej i powyżej 40 tys.), w miejscu posiadania gabinetu. Ankietowani w większości prowadzą działalność kosmetologiczną w miejscowości poniżej 40 tysięcy mieszkańców – jest ich 70%.
Połowa z respondentów, 50% ankietowanych osób, posiada wykształcenie wyższe Kosmetologiczne I stopnia, II stopnia – 20% ankietowanych, natomiast wykształcenie kosmetyczne – 30% osób.
Pytając w ankiecie właścicieli/współwłaścicieli salonów/gabinetów/klinik o częstotliwość korzystania klientów z usług kosmetologicznych przed SARS-CoV-2, ankietowani odpowiedzieli, że 60% pacjentów pojawiało się średnio 1-2 razy w miesiącu, 1-2 razy na trzy miesiące – 20% klientów, 10% osób pojawiało się 1-2 razy na pół roku oraz 8% klientów korzystało z usług kosmetologicznych 1-2 razy na rok.
Klienci korzystający z usług kosmetologicznych w trakcie pandemii wirusa SARS-CoV-2: 46% pacjentów uczęszcza do specjalistów 1-2 razy na miesiąc, 1-2 razy na trzy miesiące – 34% osób, 12% klientów przychodzi 1-2 razy na pół roku, a 8% – 1-2 na rok.
Kolejne pytanie w ankiecie dotyczyło najczęściej wykonywanych zabiegów w salonach, gabinetach czy klinikach branży kosmetologicznej przed pandemią (Wykres 1). Większość klientów decydowało się przed pandemią na zabiegi z kwasami chemicznymi, oczyszczanie twarzy i Geneo (36%). W drugiej kolejności pacjenci korzystali z zabiegów na ciało (24%). Zabiegi z użyciem lasera i ultradźwięków wykonywane były dla 16% klientów. Natomiast najrzadziej pacjenci korzystali z radiofrekwencji mikroigłowej (8%).

Do najczęściej wykonywanych zabiegów w trakcie pandemii wirusa SARS-CoV-2 zaliczają się zabiegi na twarz (42%), 36% klientów wykonywało zabiegi na ciało, a zabiegi z użyciem lasera – 10%. Mniej popularne wśród pacjentów są zabiegi z użyciem radiofrekwencji mikroigłowej (8%) oraz ultradźwięków (4%).

Najczęściej pacjenci do gabinetów kosmetologicznych oraz medycyny estetycznej zwracają z problemem trądziku – 30% respondentów. Często klienci mają problem z widocznymi zmarszczkami (20%) oraz z nadmierna otyłością (14%). Klienci również korzystają z zabiegów wpływających na zmniejszenie suchości skóry (10%), ograniczenie wypadania włosów (10%) oraz walkę z nadmiernym przetłuszczaniem się skóry (8%). W mniejszości pacjenci korzystają z zabiegów na przebarwienia (4%) oraz rozszerzone naczynia (2%) (Wykres 3).

Kolejne pytanie dotyczyło wzrostu kosztów za materiały i preparaty w gabinecie kosmetologicznym. Zdecydowanie większość ankietowanych, bo aż 90%, potwierdziła wzrost kosztów za materiały i preparaty kosmetologiczne. Tylko 10% osób nie zauważyła zmian kosztów.
W pytaniu na temat prowadzenia działalności w trakcie lockdown, 70% ankietowanych potwierdziło, że zna gabinety kosmetologiczne, które zamknęły swoją działalność, 30% osób nie zna i nie słyszało o zamkniętych gabinetach.
Ostatnie pytanie dotyczyło zmian w gabinecie ze względu na wprowadzenie lockdown. Jak wynika z wykresu, 62% ankietowanych odpowiedziało, że ich działalności nie ucierpiały podczas lockdown. Wyniki ankiety wskazują, że 16% właścicieli/współwłaścicieli musiało zmniejszyć pensje pracownikom, 14% musiało sprzedać sprzęt z gabinetu, natomiast 8% osób było zmuszonych zamknąć własną działalność. Nikt z ankietowanych nie musiał zwolnić pracownika.
Podsumowanie
Tabela 1. Porównanie wizyt w salonie/gabinecie/klinice kosmetologicznym przed pandemią i w trakcie pandemii

Jak wynika z tabeli zestawiającej odpowiedzi ankietowanych w zakresie pytań dotyczących częstości korzystania z usług kosmetologicznych, rodzajów zabiegów w salonach, gabinetach i klinikach, cen materiałów i preparatów, dezynfekcji czy odmawiania wizyt jawią się różnice w czasie przed pandemią i w trakcie pandemii. Można zauważyć wyraźny spadek liczby osób korzystających z usług kosmetologicznych. Mimo, iż przed wybuchem pandemii jak i w trakcie jej trwania, ankietowani najczęściej korzystali z zabiegów na twarz i ciało oraz zabiegów laserowych, częstotliwość tych dwóch pierwszych wyraźnie wzrosła w trakcie pandemii.
Częstotliwość wykonywania radiofrekwencji mikroigłowej utrzymywała się na tym samym poziomie, natomiast zastosowania ultradźwięków spadła cztero-krotnie. Jak się okazało w trakcie pandemii wzrósł koszt materiałów i preparatów wykorzystywanych w salonach/ gabinetach/ klinikach. Ponadto, ze względu na regulacje prawne zaczęto stosować szczególną dezynfekcję. Niestety z powodu kwarantanny, choroby czy w wyniku strachu przed zakażeniem klienci odmawiali wizyty. Także około 70% ankietowanych zna gabinety, które zamknęły działalność kosmetologiczną z powodu lockdown. Niektórzy właściciele zmuszeni byli zmniejszyć pensję pracownikom czy sprzedać specjalistyczny sprzęt.
Według ankietowanych, którzy prowadzą własną działalność w branży estetycznej, można stwierdzić, ze rynek kosmetologiczny zmienił się w ciągu trwania pandemii. Większość z nich wskazuje na pogorszenie się sytuacji na rynku, poprzez tymczasowy nakaz zamknięcia salonów/gabinetów/ klinik do czasu zmniejszenia ryzyka zachorowania na COVID-19.
Na przełomie kliku lat kosmetologia i medycyna estetyczna uległa dużej progresji, pacjenci z coraz większą świadomością wybierają wykwalikowanych specjalistów, którzy odpowiednio dobierają plan w walce z problemami oraz zapobiegają proces starzenia się skóry. Przed pandemią pacjenci częściej odwiedzali gabinety kosmetologiczne niż w trakcie jej trwania, spowodowane było to kwarantanną domową, strachem przed zachorowaniem, podniesieniem cen usług w gabinecie, wnioskując, z jakich zabiegów kosmetologicznych pacjenci korzystali przed pandemią a z jakich w trakcie. Zabiegi na twarz najczęściej wykorzystywane są w celu poprawienia tekstury i wyglądu skóry twarzy np. trądziku, dlatego można zauważyć wzrost tych zabiegów w trackie pandemii, z powodu noszenia maseczek i zaostrzenia stanów zapalnych na twarzy (maskacne).
Klienci chętniej w trakcie pandemii korzystają z zabiegów na ciało, więcej osób prowadzi tryb zdalny, siedząc w domu bez wysiłku fizycznego, powodując odkładanie tkanki tłuszczowej doprowadzając do nadwagi. Jeżeli chodzi o zabiegi laserowe, radiofrekwencja mikroiglowa czy HI-FU można zauważyć spadek procentowy w trakcie epidemii związany z kosztem tych zabiegów. Ankietowani w badaniu potwierdzili wzrost kosztów materiałów oraz produktów niezbędnych do przeprowadzenia zabiegów, z czego może wynikać mniejsze zainteresowanie droższymi zabiegami u pacjentów. Wiele z salonów/ gabinetów/ klinik ucierpiało w wyniku choroby COVID-19, niektórzy z nich musieli wprowadzić zmiany, inni zamknąć działalność kosmetologiczną.
Do tej pory niewiele jest badań na temat wpływu epidemii na branżę kosmetologiczną, ponieważ nadal trwa pandemia, ludzie chorują, dlatego ciężko stwierdzić, jaki wpływ będzie miała choroba za kilka lat na branżę beauty. Wiadomo jednak, że rynek estetyczny to jeden z wielu, który ucierpiał ze względu na wprowadzone zmiany.
Z pewnością na ograniczenie liczby klientów salonów/ gabinetów i klinik kosmetologicznych w pierwszych miesiącach po wybuchu pandemii, oprócz czasowego zamknięcia, po otwarciu branży beauty wpływ miała decyzja o nieprzyjmowaniu klientów z zagranicy oraz tych, którzy wrócili z zagranicy w przeciągu ostatnich 14 dni, czy też tych z widocznymi objawami przeziębienia (gorączka, katar, kaszel, osłabienie organizmu).
Dużym ograniczeniem był także brak dostępności płynów do dezynfekcji, by móc przeprowadzić dezynfekcję pomieszczeń, sprzętu, rąk personelu oraz zachować najwyższy poziom higieny w salonach, gabinetach czy klinikach. Ponadto, wiele przedsiębiorstw z branży beauty utraciło płynność finansową w wyniku wybuchu pandemii koronawirusa i wprowadzenia obostrzeń. Obroty tego sektora spadły co także wiązało się ze zwolnieniami pracowników oraz zagrożeniem upadłością.
Bibliografia
WięcejSklep
Książka: Surfaktanty i ich zastosowanie w produktach kosmetycznych
95.00 zł
Książka: Atlas Mikrobiologii Kosmetyków
94.00 zł
Książka: Zagęstniki (modyfikatory reologii) w produktach kosmetycznych
78.00 zł
“Chemia i Biznes” nr 6/2025
30.00 zł
"Kosmetyki i Detergenty" nr 4/2025
30.00 zł
Emulsje i inne formy fizykochemiczne produktów kosmetycznych. Wprowadzenie do recepturowania
108.00 zł
WięcejNajnowsze
WięcejNajpopularniejsze
WięcejPolecane
WięcejW obiektywie
Chemika Expo o wodorze
Tematem wiodącym tegorocznej konferencji Chemika Expo, organizowanej w Szczecinie przez Klaster...
HPCI idealne dla profesjonalistów
Targi HPCI Central and Eastern Europe to najważniejsze w regionie Europy Środkowo-Wschodniej wydarzenie...
Merytoryczne konferencje podczas Sepawy
Kongres SEPAWA 2025 w Berlinie skupił się na innowacjach w sektorze detergentów,...
Wiodące targi transportu i logistyki w Europie Środkowo-Wschodniej
TransLogistica Poland 2025, dwunasta edycja międzynarodowych targów transportu i logistyki, odbyła się...