2025-10-02 / Autor: Marta Pawłowska, safety assessor, CEO ACC Chemicals, WSIIZ
W artykule przedstawiono wieloaspektową rolę analityki w przemyśle kosmetycznym, obejmującą procesy projektowania, optymalizacji, walidacji i kontroli jakości produktów. Omówiono techniki chemiczne, fizykochemiczne, biologiczne oraz sensoryczne wykorzystywane na różnych etapach cyklu życia produktu. Wskazano także na znaczenie nowoczesnych podejść, takich jak analityka predykcyjna, technologie omiczne oraz zastosowanie sztucznej inteligencji, w kształtowaniu przyszłości sektora kosmetycznego. Przedstawiono przykłady praktycznych zastosowań metod analitycznych w badaniu produktów z różnych kategorii, ze szczególnym uwzględnieniem ich skuteczności, bezpieczeństwa i zgodności z regulacjami prawnymi.
Współczesny przemysł kosmetyczny charakteryzuje się intensywnym rozwojem innowacyjnych produktów i technologii, przy jednoczesnym wzroście wymagań regulacyjnych i oczekiwań konsumentów. W tym kontekście analityka staje się kluczowym elementem strategii rozwoju i zarządzania jakością w przedsiębiorstwach kosmetycznych. Skuteczne planowanie, wdrażanie i walidacja procesów analitycznych wymagają integracji wiedzy z zakresu chemii analitycznej, mikrobiologii, biologii komórkowej, fizykochemii, statystyki i informatyki. Rola analityki nie ogranicza się jedynie do kontroli jakości – stanowi ona podstawę projektowania formulacji, oceny trwałości, skuteczności i bezpieczeństwa produktów, a także dokumentowania zgodności z normami i przepisami prawa.
Analityka chemiczna, czyli identyfikacja i kontrola składu w kosmetologii koncentruje się na precyzyjnym oznaczaniu jakościowym i ilościowym składników aktywnych, konserwantów, substancji zapachowych, barwników oraz ewentualnych zanieczyszczeń. Wiodące techniki analityczne to: spektroskopia UV-Vis, IR, NMR, spektrometria mas, chromatografia gazowa (GC), cieczowa (HPLC), jonowa (IC) oraz cienkowarstwowa (TLC). Techniki spektroskopowe wykorzystywane są m.in. do szybkiego oznaczania związków o określonych grupach funkcyjnych. Przykładowo, NMR pozwala określić strukturę molekularną substancji aktywnych, zaś spektrometria mas umożliwia detekcję śladowych ilości zanieczyszczeń. HPLC, jako metoda o wysokiej rozdzielczości, pozwala na oznaczanie związków takich, jak kwas salicylowy, witamina C, niacynamid, peptydy czy konserwanty (np. fenoksyetanol, parabeny). Nowoczesne podejścia, takie jak LC-MS/MS, umożliwiają jednoczesną analizę wielu analitów przy zachowaniu wysokiej czułości.
Stabilność fizykochemiczna i właściwości produktu kosmetycznego mają istotny wpływ na jego trwałość, skuteczność i percepcję przez użytkownika. Do kluczowych parametrów należą: pH, lepkość, napięcie powierzchniowe, gęstość, przewodność, profile uwalniania substancji aktywnych i reologia. Pomiar pH pozwala kontrolować zgodność z naturalnym pH skóry oraz stabilność chemiczną substancji. Lepkość i reologia wpływają na dozowanie, aplikację i uczucie po zastosowaniu. Reometry obrotowe pozwalają ocenić właściwości nienewtonowskie emulsji, np. tiksotropię czy pseudoplastyczność. Analiza stabilności obejmuje badania w warunkach przyspieszonego starzenia (np. 40 °C i 75% RH przez trzy miesiące), testy cykliczne (przemienne temperatury), fotostabilność, odporność na utlenianie oraz testy kompatybilności z opakowaniem. W przypadku formulacji zawierających oleje roślinne i witaminy antyoksydacyjne (np. witamina E), przeprowadza się oznaczenia wskaźnika nadtlenkowego i liczby kwasowej.

"Kosmetyki i Detergenty" to kwartalnik biznesowo-informacyjny z zakresu przemysłu kosmetycznego i środków czystości.
WięcejSklep
Książka: Surfaktanty i ich zastosowanie w produktach kosmetycznych
95.00 zł
Książka: Atlas Mikrobiologii Kosmetyków
94.00 zł
Książka: Zagęstniki (modyfikatory reologii) w produktach kosmetycznych
78.00 zł
“Chemia i Biznes” nr 5/2025
30.00 zł
"Kosmetyki i Detergenty" nr 3/2025
30.00 zł
Emulsje i inne formy fizykochemiczne produktów kosmetycznych. Wprowadzenie do recepturowania
108.00 zł
WięcejNajnowsze
WięcejNajpopularniejsze
WięcejPolecane
WięcejW obiektywie
PCI Days – trzy dni współpracy, inspirujących spotkań i wyznaczania nowych standardów w branży
VI edycja Targów Pharma & Cosmetic Industry Trade Fair odbyła się w dniach 11-13 czerwca 2025...
Konferencja Przemysłu Kosmetycznego – bardzo duży sukces inauguracyjnej odsłony
28 maja br. odbyła się pierwsza edycja Międzynarodowej Konferencji Przemysłu Kosmetycznego. Organizatorem...
Konferencja Przemysłu Detergentowego: trendy, legislacja, surowce – moc wiedzy w jednym miejscu
27 maja br. odbyła się 14. edycja Międzynarodowej Konferencji Przemysłu Detergentowego. Wydarzenie...
Targi in-cosmetics Global areną kosmetycznych nowości
Targi in-cosmetics Global 2025, które odbyły się w dniach 8–10 kwietnia w Amsterdamie,...