Alternatywne konserwanty – zmiany wymagane przez rynek

• Strona główna
• Artykuły
• Alternatywne konserwanty – zmiany wymagane przez rynek

2018-10-24  / Autor: Anna Kuczyńska, APN Cosmetics

Niejednokrotnie też szukają informacji na ich temat, co czasami prowadzi do błędnych wniosków wysnuwanych na podstawie nierzetelnych informacji publikowanych w internecie. Konserwantom przypisuje się wiele niekorzystnych cech, takich jak wywoływanie alergii, podrażnień, a nawet działanie kancerogenne. Niektórzy twierdzą, że konserwanty są niebezpieczne dla kobiet w ciąży i dzieci.

Konserwanty i ich funkcje

Podatność kosmetyków na zakażenie drobnoustrojami zmusza do włączania do ich receptury substancji konserwujących. Kosmetyki na bazie wody, z dużą zawartością substancji aktywnych, ekstraktów i protein są doskonałą pożywką dla bakterii i grzybów. Już na etapie wytwarzania preparatu może być on narażony na zanieczyszczenia pierwotne, czyli takie, które mogą zdarzyć się podczas procesu produkcyjnego. Zanieczyszczenia wtórne powstają podczas codziennego użytkowania kosmetyku, na przykład przy kontakcie ze skórą, zanieczyszczeniami z powietrza lub środowiska, w którym przebywa produkt gotowy.

Zakażony kosmetyk może być źródłem wielu niekorzystnych dla zdrowia konsekwencji. Preparat może być pożywką dla bakterii, takich jak paciorkowce, gronkowce, laseczki, grzyby, pleśnie, które niosą ze sobą ryzyko miejscowych
zakażeń, zapaleń skóry. Złe zabezpieczenie kosmetyków do skóry szczególnie wrażliwej, np. do okolic oczu, może być powodem zapalenia spojówek, bądź ich owrzodzeń.

Destabilizacja masy produktu to kolejny ważny aspekt źle dobranego konserwantu lub jego braku. Zepsuty preparat zmienia swoje cechy sensoryczne: kolor, zapach, konsystencję. Mogą wytworzyć się pęcherzyki powietrza, a w wyniku fermentacji lub rozkładu amin zmianie może ulec także pH produktu.

Pożądane cechy konserwantu

Lista konserwantów dozwolonych do stosowania w preparatach kosmetycznych kurczy się ze względu na coraz to ostrzejsze ograniczenia i zakazy ich stosowania. Istotny jest także fakt, że konsumenci zasięgają wiedzy i porad z różnych, nie zawsze rzetelnych źródeł, gdzie często są niesłusznie demonizowane poszczególne konserwanty. Dotyczy to głównie parabenów – skutecznych konserwantów, których dozowanie aktualnie jest ściśle kontrolowane.

Największe wątpliwości, co do bezpieczeństwa stosowania wzbudzają obecnie formaldehyd i jego donory, na przykład Methylisothiazolinone, DMDM Hydantoin czy Diazolidinyl Urea. Kontrowersje dotyczą też bardzo popularnego fenoksyetanolu, który jest szeroko i chętnie stosowany we wszystkich kategoriach preparatów kosmetycznych.

Dobry konserwant winien spełniać kilka podstawowych funkcji:

• wysoka skuteczność wobec szerokiego spektrum mikroorganizmów, czyli zarówno w stosunku do bakterii Gram dodatnich, Gram ujemnych, grzybów, pleśni i drożdży,
• skuteczność w niskich stężeniach – w kosmetyku powinno się używać jak najmniejszej efektywnej ilości konserwantu,
• efektywność w szerokim zakresie pH i stabilność termiczna,
• niskie prawdopodobieństwo wywołania alergii w granicach stosowanych stężeń konserwantu,
• łatwość wprowadzenia konserwantu do układu,
• dobra rozpuszczalność w wodzie,
• kompatybilność z pozostałymi składnikami preparatu i opakowaniem,
• możliwie jak najmniejszy wpływ na saprofityczną florę bakteryjną skóry.

Każdy konserwant powinien być indywidualnie dostosowany do preparatu. Trzeba wziąć także pod uwagę skład kosmetyku, rodzaj i wielkość jego opakowania. Najmniej narażone na zakażenie są kosmetyki w opakowaniach airless, ze względu na małą styczność z potencjalnie zanieczyszczoną skórą. Najbardziej podatne na zakażenie są preparaty w słoikach – zakażenie może nastąpić po kontakcie ze skórą oraz jest większe prawdopodobieństwo zakażenia mikroorganizmami z powietrza.

Łagodne konserwanty

W kosmetyce naturalnej są dozwolone następujące konserwanty: alkohol benzylowy, oraz kwasy: benzoesowy, dehydrooctowy, salicylowy, sorbowy i sole tych kwasów. Są to substancje uważane za łagodne i bezpieczne dla środowiska.

• Alkohol benzylowy (fenylometanol) oprócz pełnienia roli konserwantu jest także składnikiem kompozycji zapachowych (ma woń zbliżoną do jaśminu). Dopuszczalna granica stosowania jako środek konserwujący to 1%, a pH, w którym
• jest efektywny, to zakres od 3 do 7. Istotny jest fakt, że surowiec ten wpływa na lepkość preparatu – może go nieznacznie rozrzedzać.
• Maksymalne stężenie kwasu benzoesowego w produkcie może wynosić 0,4%. W pH poniżej 5,5 wykazuje aktywność głównie wobec pleśni i drożdży, a mniejszą wobec bakterii. Jego zaletą jest odporność na temperaturę oraz promieniowanie UV, a wadą – niska rozpuszczalność w wodzie. Charakteryzuje się niską toksycznością oraz nie podrażnia skóry i błon śluzowych. Do łagodnych konserwantów zaliczana jest także sól sodowa kwasu benzoesowego (Sodium Benzoate).
• Kwas dehydrooctowy i jego sole mogą być stosowane w stężeniu maksymalnym wynoszącym 0,6% i w pH poniżej 5,5. Surowiec wykazuje doskonałą aktywność wobec grzybów, mniejszą wobec bakterii. Nie może być stosowany w aerozolach.

CAŁY ARTYKUŁ ZNAJDĄ PAŃSTWO W NR 3/2018 KWARTALNIKA "CHEMIA I BIZNES. RYNEK KOSMETYCZNY I CHEMII GOSPODARCZEJ". ZAPRASZAMY.

przemysł kosmetycznykosmetyki naturalnekonserwantyłagodne konserwanty