Rośnie moda na opakowania ekologiczne

• Strona główna
• Artykuły
• Rośnie moda na opakowania ekologiczne

2013-06-07

Jeszcze kilkanaście lat temu opakowania ekologiczne stanowiły marginalną część całego rynku opakowań. Od tego czasu kwestie ochrony środowiska stały się jednak jednym z jego nieodłącznych elementów, wobec czego ich udział w światowej sprzedaży opakowań stale wzrasta. Określenie dokładnej wielkości rynku przysparza sporych trudności, gdyż w powszechnym obiegu funkcjonuje nie jedna, a co najmniej kilka definicji opakowań ekologicznych. Wynika to również z faktu, iż nie są one wytwarzane z jednego materiału, a występują w zasadzie w ramach każdego z dużych segmentów rynku opakowań (tj. papierowych, tworzywowych, szklanych oraz metalowych).

Jako ekologiczne uznać można generalnie takie opakowania, które:

• są bezpieczne i nieszkodliwe dla zdrowia na przestrzeni całego swojego cyklu życia;
• zapewniają niezawodność, nie pociągając przy tym za sobą nadmiernych kosztów produkcji;
• wytwarzane są z surowców wtórnych lub odnawialnych. W ten sposób przyczyniają się do optymalnego wykorzystania surowców naturalnych;
• produkowane są przy użyciu „czystych technologii” oraz w oparciu o najlepsze praktyki;
• mogą być odzyskiwane w procesie recyklingu, bądź też podlegać rozkładowi (w środowisku naturalnym lub przemysłowym);
• spełniają wszystkie kluczowe wymogi stawiane współczesnym opakowaniom, takie jak należyta ochrona produktu finalnego czy funkcjonalność.

Rosnąca popularność opakowań biodegradowalnych
Do opakowań ekologicznych zaliczane są również opakowania biodegradowalne, które mogą ulegać procesowi przemysłowego rozkładu (kompostowania), a więc nie wymagające kosztownego odzysku. Opakowania te są prawdziwym hitem rynkowym ostatnich lat, wytwarzanym z różnych surowców. Coraz bardziej popularnym materiałem wykorzystywanym do ich produkcji stają się polimery biodegradowalne. Najpopularniejszy z nich – polilaktyd (PLA), już teraz uważany jest za prawdziwe tworzywo XXI wieku, które w przyszłości znajdzie w produkcji opakowań masowe zastosowanie. Nie jest to polimer nowy, gdyż został odkryty jeszcze przed II wojną światową. Do tej pory główną barierę dla jego szerszego wykorzystania stanowiły jednak wysokie koszty produkcji. Z tego powodu znajdował on jedynie niszowe zastosowania (np. w medycynie).

Postęp technologiczny sprawia, że cena polimerów biodegradowalnych stopniowo spada, choć wciąż przewyższa koszty zakupu tradycyjnych tworzyw. Dla ich producentów stanowi ona jednak swego rodzaju premię za innowacyjność, jak również rekompensatę znacznych nakładów ponoszonych jeszcze w fazie badawczo-rozwojowej. Warto zaś pamiętać, że stosowanie opakowań z polimerów biodegradowalnych niesie ze sobą istotne korzyści. Przede wszystkim opłaty związane ze zbiórką biodegradowalnych odpadów są niższe od tych z tytułu recyklingu opakowań z tradycyjnych tworzyw. Ponadto, ze względu na ich specyficzny skład, ceny tych polimerów oderwane są od kapryśnych w ostatnich latach notowań ropy naftowej. Nieoceniony jest również wkład tworzyw biodegradowalnych w ochronę środowiska, chociażby ze względu na ilość szkodliwych gazów emitowanych w trakcie całego ich cyklu życia – o ponad połowę niższą w porównaniu do tworzyw wytwarzanych na bazie ropy naftowej.

Nie powinien więc dziwić fakt, że rynek polimerów biodegradowalnych rozwija się obecnie w bardzo dynamicznym tempie. Za dobry przykład posłużyć mogą trendy rozwojowe na rynku samego PLA. Na dzień dzisiejszy produkcją tego wiodącego biotworzywa zajmuje się na całym świecie jedynie 25 firm, a jego łączne moce produkcyjne wynosiły w 2011 r. ok. 180 tys. ton. Branża jest wciąż całkowicie zdominowana przez amerykański NatureWorks, który kontroluje ponad 3/4 globalnych mocy wytwórczych. Plany pozostałych producentów polilaktydu zakładają jednak silną ekspansję. Niemiecki Nova-Institut przewiduje, iż na przestrzeni obecnej dekady łączne zdolności produkcyjne tego polimeru wzrosną ponad 4-krotnie, osiągając w 2020 r. poziom ok. 800 tys. ton. Działać już będzie wówczas co najmniej 7 dużych instalacji o mocy ponad 50 tys. t/r. Można oczekiwać, że wraz z upowszechnianiem się polimerów biodegradowalnych, coraz bardziej atrakcyjna stawać się będzie ich cena. Niewykluczone, że w dalszej przyszłości mocno zbliży się ona do cen tradycyjnych tworzyw wykorzystywanych do produkcji opakowań (jak polietylen czy polipropylen). Wówczas znacząco wzrosłaby ich rola w globalnym przemyśle opakowań.

Konsumenci przywiązują rosnącą wagę do właściwości opakowań
Ekologia w istocie coraz bardziej wyznacza trendy w produkcji opakowań. Wg badania przeprowadzonego wśród 500 przedstawicieli branży opakowaniowej przez czasopismo Packaging World oraz firmę DuPont, zrównoważony rozwój stanie się w przeciągu 10 lat najważniejszym czynnikiem wyznaczającym trendy rozwojowe w tym sektorze (obecnie są nim koszty produkcji). Wskazała na niego połowa respondentów z Europy i Ameryki Płn. O rosnącym wykorzystaniu opakowań ekologicznych decydować będą zarówno rosnące wymogi rynku, jak i zaostrzające się otoczenie prawne. Do tej pory konsumenci przywiązywali relatywnie małą wagę do kwestii wpływu opakowań na środowisko naturalne. Nawet na tych rynkach, gdzie świadomość ekologiczna społeczeństwa jest bardzo wysoka (np. Europa Zach., Stany Zjednoczone), fakt iż opakowanie jest eco-friendly jak dotąd rzadko bywał czynnikiem determinującym zakup danego produktu. Przedstawiciele branży opakowaniowej są jednak zdania, że sytuacja ta ulegać będzie stopniowym zmianom. Konsumenci będą bowiem nadawać rosnące znaczenie temu, czy np. konkretne opakowanie łatwo poddaje się recyklingowi lub czy posiada odpowiednie certyfikaty potwierdzone specjalistycznymi badaniami (np. analizą cyklu życia). Podniesieniu świadomości w tym zakresie sprzyjać mają rosnące wymogi informacyjne ze strony producentów opakowań. Wg tego samego badania w perspektywie 10 lat tym, co w opakowaniach przykuwać będzie największą uwagę konsumentów, będą właśnie kwestie ich wpływu na środowisko naturalne.

Rosnące znaczenie ekologii w branży opakowań wynika m.in. z ich masowego wykorzystania - przykładowo w USA stanowią one aż jedną trzecią wszystkich generowanych odpadów. W najbardziej rozwiniętych gospodarczo krajach już teraz panuje opinia co do tego, że racjonalna gospodarka opakowaniami odgrywa kluczową rolę w procesie ochrony środowiska. Potwierdzają to m.in. wyniki sondy przeprowadzonej w 2011 r. przez brytyjskie Ipsos Mori. Na pytanie, jakie działania mogą w największym stopniu przyczyniać się do poprawy stanu środowiska naturalnego, najwięcej ankietowanych (blisko 50%) wskazało na recykling opakowań.

CAŁY ARTYKUŁ ZNAJDĄ PAŃSTWO W NR 2/2013 KWARTALNIKA "CHEMIA I BIZNES. RYNEK KOSMETYCZNY I CHEMII GOSPODARCZEJ". ZAPRASZAMY.

Jeśli chcą Państwo bezpłatnie otrzymywać kwartalnik w 2013 roku, prosimy o kontakt z redakcją: redakcja@chemiaibiznes.com.pl

przemysł kosmetycznyopakowaniaprzemysł opakowaniowychemia gospodarczaopakowania biodegradowalne