Powstaje polityka surowcowa państwa

• Strona główna
• Artykuły
• Powstaje polityka surowcowa państwa

2018-01-30  / Autor: Dominik Wójcicki

Dokument przygotowano w Ministerstwie Środowisk, choć za jego tworzenie odpowiadali przedstawiciele innych resortów, branżowych organizacji, instytucji naukowych. Teraz trafił do konsultacji społecznych. Projekt PSP stanowi podstawę do podjęcia dalszych prac nad polityką surowcową państwa.

Jego podstawą jest założenie, iż Polska jest tak zasobna w bogactwa naturalne, że praktycznie nie ma w kraju obszaru pozbawionego złóż surowców. Jednak ich zagospodarowanie napotyka na poważne przeszkody, takie jak rozbudowana infrastruktura, obszary Natura 2000, a także protesty społeczne. To sprawia, że duża część tego bogactwa jest na razie niedostępna. Wdrożenie w życie PSP ma to zmienić. Zrównoważony rozwój i ciągłość procesów gospodarczych, m.in. w branży chemicznej, wymaga bowiem stałego dostępu do surowców o optymalnej jakości. Dlatego istotne jest rozpoznanie obecnego i prognozowanie przyszłego zapotrzebowania gospodarki na surowce.

Kluczowym celem polityki surowcowej państwa ma być wzrost gospodarczy. PSP ma stworzyć narzędzia, które pozwolą skutecznie prognozować zjawiska ekonomiczne i umożliwią elastyczną reakcję państwa na nagłe zmiany na światowym rynku surowców. Realizacja polityki surowcowej ma służyć racjonalnemu gospodarowaniu zasobami kopalin i surowców pochodzących ze źródeł wtórnych, a także wyznaczaniu kierunków badań i inwestycji geologiczno - górniczych.

Projekt PSP przewiduje, że główną bazą realizacji polityki surowcowej będą zasoby krajowe, przy czym dotyczy to jedynie tych surowców, które mają lub mogą mieć duże znaczenie gospodarcze i społeczne oraz wpisują się w profil surowcowy naszego kraju. Przedmiotem zainteresowania PSP są zatem surowce otrzymywane ze źródeł pierwotnych (rud metali, kopalin energetycznych, chemicznych i skalnych), wody podziemne, ciepło Ziemi oraz surowce pochodzenia wtórnego. 

Projekt PSP zakłada też zmiany w prawie. Z badań przeprowadzonych wśród inwestorów górniczych wynika, że inwestowanie w polskie górnictwo najbardziej utrudniają długotrwałe procedury administracyjne i sądowe. Znacząco wpływa to na ryzyko inwestycyjne i podażowe. Dlatego zapisy Polityki Surowcowej Państwa będą uwzględniać działania na rzecz zdecydowanej poprawy tego stanu. 

Istotnym celem polityki surowcowej państwa będzie zmniejszenie zależności Polski i UE od zewnętrznych dostaw surowców. Można to osiągnąć za pomocą intensyfikacji pozyskiwania surowców ze źródeł krajowych; bardziej efektywnego odzysku cennych surowców ze źródeł wtórnych, co wpisuje się w najnowsze modele zrównoważonej gospodarki światowej, jako tzw. gospodarka o obiegu zamkniętym; odpowiedniej stymulacji rynku. Służyć temu może także rozpoznanie potencjału surowcowego innych rejonów świata, co pokaże możliwości dywersyfikacji źródeł dostaw surowców. 

Obecnie bowiem ponad połowa z blisko 140 wykorzystywanych w naszym przemyśle surowców mineralnych oraz wyrobów pochodnych pochodzi z importu. To import pokrywa większość krajowego popytu na ropę naftową i gaz ziemny, a także większość lub całość krajowego zapotrzebowania na niektóre metale i koncentraty ich rud, z wyjątkiem surowców cynku, miedzi, ołowiu, selenu, srebra i złota. Import zaspokaja też większość lub całość krajowego zapotrzebowania na szereg ważnych surowców niemetalicznych.

Kształtowanie polityki surowcowej państwa będzie się opierać na dziewięciu filarach: 
• Zapotrzebowanie gospodarki krajowej na surowce mineralne; 
• Pozyskiwanie surowców ze złóż kopalin i ciepło Ziemi; 
• Pozyskiwanie surowców z odpadów, ich zamienniki oraz rekultywacja i remediacja; 
• Pozyskiwanie deficytowych surowców mineralnych drogą importu i współpraca międzynarodowa; 
• Uwarunkowania prawne polityki surowcowej państwa; 
• Upowszechnienie wiedzy o geologii, górnictwie i surowcach mineralnych; 
• Ramy instytucjonalne wypracowania i wdrażania polityki surowcowej państwa; 
• Ryzyko i planowanie inwestycji; 
• Usprawnienie systemu podatków i danin.

przemysł chemicznyprawo