Nadać odpadom tekstylnym nowe życie

• Strona główna
• Artykuły
• Nadać odpadom tekstylnym nowe życie

2020-09-02

W Europie nadal nie jest poddawana recyklingowi wystarczająca ilość odpadów tekstylnych. Aby temu zaradzić, w ramach inicjatywy RESYNTEX stworzono nowy model gospodarki o obiegu zamkniętym dla przemysłu tekstylnego i chemicznego, w którym wykorzystuje się odzyskiwanie surowców wtórnych z nienadających się do użytku odpadów tekstylnych. Inicjatywą zarządza konsorcjum, w skład którego wchodzą podmioty z kilku europejskich krajów, m.in. znany koncern chemiczny Arkema z Francji.

Przemysł włókienniczy Unii Europejskiej wytwarza ok. 16 mln ton odpadów rocznie. Około dwie trzecie tej ilości wyrzuca się na wysypiska lub spala, co ma znaczący wpływ na środowisko i wiąże się z dużymi kosztami. W ten sposób marnowane są cenne zasoby znajdujące się w odpadach. 

Stworzona na poziomie europejskim inicjatywa RESYNTEX ma zmienić ten stan rzeczy. W Słowenii otwarto pilotażowy zakład recyklingu tekstyliów, który będzie w stanie przetworzyć 100 ton odpadów rocznie. Ta demonstracyjna instalacja przekształca odpady tekstylne w surowce wtórne dla przemysłu chemicznego i włókienniczego, tworząc w ten sposób obieg zamknięty i zmniejszając wpływ na środowisko. W ramach projektu z odpadów tekstylnych wyekstrahowano również surowce i substancje chemiczne, które następnie poddano recyklingowi. Wykorzystano innowacyjne technologie obejmujące cały łańcuch wartości w sektorze tekstylnym, w którym sortowane odpady tekstylne są poddawane obróbce chemicznej w celu wydobycia zasobów, takich jak włókna białkowe do produkcji klejów do płyt drewnopochodnych oraz włókna celulozowe do produkcji bioetanolu. Odzyskiwano również poliamid i poliester.

Autorzy koncepcji ze Słowenii przekonują, iż symbioza przemysłowa jest procesem, w którym odpady lub produkty uboczne procesu przemysłowego stają się surowcami dla innych procesów. Dzięki temu materiały mogą być wykorzystywane w sposób bardziej zrównoważony i stanowić istotny element modelu biznesowego. Przemysł chemiczny oraz tekstylny mogą skorzystać na wykorzystaniu wtórnych strumieni tekstylnych, wchodząc w ten sposób we wzajemne współdziałanie. Niskogatunkowe włókna tekstylne nie są już wyrzucane ani spalane, lecz przetwarzane na nowe produkty chemiczne. W ten sposób dostają nowe życie.

Pomimo tego, że przedsiębiorstwa dokonują dużych inwestycji w technologie recyklingu i ponownego wykorzystania tekstyliów, dotychczasowe rozwiązania wiązały się z szeregiem wyzwań. Recykling włókien i przekształcanie ich w wysokowartościowy surowiec wymaga bowiem precyzyjnego sortowania, ponieważ 50% tekstyliów produkowanych jest z włókien mieszanych. Technologie pozwalające na przetwarzanie włókien mieszanych są tymczasem trudno dostępne. Co więcej, pomimo dużych inwestycji w innowacyjne rozwiązania w zakresie przetwarzania tworzyw sztucznych w tekstylia, tekstyliów w tekstylia oraz tekstyliów w materiały chemiczne, nie opracowano jeszcze prostego rozwiązania umożliwiającego recykling mechaniczny.

Inicjatywa RESYNTEX ma na celu wprowadzenie w życie holistycznego podejścia rozwiązującego problemy związane z rozdrobnionym przetwarzaniem odpadów włókienniczych za pomocą nowych szlaków chemicznych. Wykazano, że technologia zautomatyzowanego sortowania włókien pozwala na uzyskanie około 85% czystego materiału włókienniczego o bardzo wysokiej czystości (99%). Technologia umożliwia sortowanie włókien według składu, a jej dopełnieniem jest zastosowanie technologii spektroskopii bliskiej podczerwieni. Partnerzy projektu zintegrowali zautomatyzowany proces sortowania z najbardziej obiecującymi chemicznymi i enzymatycznymi procesami ekstrakcji włókien naturalnych na bazie białka i celulozy oraz włókien z PA i PET. W proces ten włączono również technologie przetwarzania odpadów płynnych i stałych oraz recyklingu wody.