Chemia i Biznes

W ramach naszej witryny stosujemy pliki cookies w celu świadczenia Państwu usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu końcowym. Mogą Państwo dokonać w każdym czasie zmiany ustawień dotyczących cookies. Więcej szczegółów w naszej "Polityce prywatności Cookies"

Rozumiem i zgadzam się

Konfiguracja makiety

Bezpieczeństwo w łańcuchu logistycznym chemikaliów

Fot. vishnu vijayan from Pixabay

2015-03-12

Bardzo ważnym aspektem szeroko pojętej logistyki jest transport chemikaliów, dla którego elementarnym zagadnieniem jest określenie najniższego progu bezpieczeństwa, wyznaczanego koniecznością ochrony życia, zdrowia, majątku i środowiska oraz opłacalnością ekonomiczną przemieszczania dóbr. Stan ten jest szczegółowo opisany zarówno w krajowych, jak i międzynarodowych w przepisach prawnych.

Transport towarów niebezpiecznych

Bez względu na różnice między terminologią występującą w przepisach krajowych i międzynarodowych, produkty chemiczne, towary niebezpieczne, materiały niebezpieczne, chemikalia, czy też substancje niebezpieczne, posiadają określone właściwości biologiczne, fizyczne i chemiczne. Ze względu na nie należy więc zachować dostateczne środki bezpieczeństwa podczas magazynowania, transportu i innych czynności związanych z manipulowaniem ładunkiem. Z tego powodu specyfika transportu chemikaliów została dokładnie określona w przepisach.

Wszelkie zdarzenia awaryjne zaistniałe podczas przewozów chemikaliów mogą być przyczyną zagrożenia życia i zdrowia oraz strat materialnych lub szkód w środowisku naturalnym. W celu wyeliminowania skutków związanych z uwolnieniem lub bezpośrednim zagrożeniem uwolnienia przewożonych substancji należy przestrzegać wymagań zawartych w międzynarodowych i krajowych przepisach, które dotyczą transportu towarów niebezpiecznych.

Poważne awarie w transporcie towarów niebezpiecznych

Właściwości biologiczne, fizyczne i chemiczne substancji oraz specyfika danego rodzaju transportu są priorytetowymi parametrami przy określeniu wymagań koniecznych do zachowania maksymalnego poziomu bezpieczeństwa przy realizacji przewozu. Zaawansowane procedury są wynikiem dobrej praktyki i szeregu doświadczeń, gdyż nieprawidłowości stwierdzone podczas transportu towarów niebezpiecznych są zazwyczaj bezpośrednią przyczyną zdarzeń o zasięgu zarówno miejscowym, jak i szerokoskalowym.

Idealnym, chociaż katastrofalnym przykładem tego rodzaju zdarzeń jest wypadek, który miał miejsce na kempingu w Hiszpanii, w Los Alfaques, 11 lipca 1978 r. W cysternie podczas realizacji przewozu znajdowało się ok. 23 tony skroplonego propylenu, pomimo iż przystosowana była ona zaledwie do 19,35 ton ładowności. Nastąpiło rozszczelnienie cysterny i eksplozja, w wyniku której zginęło 217 osób, a 200 innych zostało rannych. Drugim przykładem, tym razem z zakresu transportu kolejowego towarów niebezpiecznych, jest katastrofa we włoskim Viareggio z 29 czerwca 2009 r. Jej źródłem był pociąg towarowy składający się z lokomotywy i 14 wagonów – cystern z gazem LPG. Podczas przewozu doszło do wykolejenia wagonów – cystern, które prawdopodobnie było niepożądanym skutkiem uszkodzeń konstrukcyjnych pierwszego wagonu. Zginęły 32 osoby, a 27 zostało rannych.

Oczywiście także w Polsce działalność handlowa i przemysłowa może być źródłem poważnej awarii. Szacuje się, że ok. 30- 40% udział w statystkach takich awarii stanowi transport, w którym aż 70% zdarzeń przypada na przewóz drogowy niebezpiecznych substancji chemicznych. Transport kolejowy odpowiada za ok. 10% zdarzeń o znamionach poważnej awarii. Z tego względu przewozy towarów niebezpiecznych oraz ocena występujących zagrożeń i zachowanie odpowiednich warunków bezpieczeństwa określane są na podstawie przepisów zawartych w Umowie ADR oraz Regulaminie RID. W przepisach dotyczących transportu drogowego towarów niebezpiecznych, jak i kolejowego został określony szereg wymagań dotyczących m.in. klasyfikacji, znakowania, pakowania, środków transportu, dokumentacji, których spełnienie gwarantuje optymalny poziom bezpieczeństwa podczas przewozu.

Wypadki i awarie według Umowy ADR i Regulaminu RID

Zarówno przepisy krajowe (Ustawa o przewozie towarów niebezpiecznych z 19 sierpnia 2011 r.), jak i Umowa ADR lub Regulamin RID nakładają na uczestników przewozu obowiązek powiadomienia w przypadku zdarzenia lub poważnej awarii z udziałem towarów niebezpiecznych. Jeżeli podczas transportu towarów niebezpiecznych miał miejsce poważny wypadek lub awaria w rozumieniu ADR, RID, ADN, to uczestnik przewozu w terminie do 14 dni od wystąpienia zdarzenia przekazuje raport powypadkowy odpowiednim władzom.

 Obowiązek sporządzenia raportu powypadkowego jest zadaniem należącym do doradcy ds. bezpieczeństwa w zakresie transportu towarów niebezpiecznych. Raport powypadkowy przygotowywany jest, gdy doszło do uwolnienia towarów niebezpiecznych lub nastąpiło zagrożenie ich bezpośrednim uwolnieniem, jak również doszło do zranienia osób. Raport powypadkowy sporządzany jest również, gdy konieczne jest zaangażowanie właściwych władz i spełnione zostało minimum jedno z poniższych kryteriów:

• zranienie osób – oznacza zdarzenie, które jest przyczyną śmierci lub obrażenia ciała w wyniku bezpośredniego oddziaływania przewożonego towaru niebezpiecznego ze szczegółowym uwzględnieniem spowodowanych obrażeń,
• uwolnienie lub bezpośrednie ryzyko uwolnienia towarów niebezpiecznych w określonych w prawie ilościach,
• szkody materialne lub zniszczenie środowiska, gdzie straty wyceniane są na ponad 50 tys. euro,
• wystąpiła konieczność podjęcia bezpośrednich działań przez właściwe władze lub służby ratownicze, połączone z ewakuacją ludności lub zamknięciem dróg publicznych na minimum trzy godziny.

Wymagane środki bezpieczeństwa

W ostatniej dekadzie obserwujemy wzrost udziału przewozów drogowych i kolejowych towarów niebezpiecznych w transporcie ogólnym. Zarówno przewóz, jak i operacje z nim związane powinny być jednak wykonywane z zachowaniem odpowiednich norm, gdyż transport towarów niebezpiecznych wymaga specjalistycznej wiedzy i doświadczenia. Z tego względu przepisy dotyczące transportu chemikaliów warte są poznania i efektywnego stosowania, celem zapewnienia bezpieczeństwa w trakcie realizacji przewozów.

Jednym z kluczowych elementów mających za zadanie zapewnić pełne bezpieczeństwo w transporcie jest dobór opakowań, które spełnią co najmniej minimalne wymagania określone w instrukcjach pakowania. Bardzo ważną rolę w tym procesie odgrywają producenci opakowań, którzy już na etapie ich konstruowania (materiał i wyposażenie konstrukcyjne) powinni zapewnić odpowiedni poziom ochrony. Nie mniej ważne jest również wykonywanie regularnych badań stanu technicznego w określonych odstępach czasu lub poddawanie badaniom nadzwyczajnym w szczególnych sytuacjach według przyjętych procedur. Wymagane jest również, aby podczas transportu i operacji transportowych opakowania były zamknięte w taki sposób, aby wyeliminować ryzyko ubytku chemikaliów pod wpływem czynników zewnętrznych, typu ciśnienie, temperatura, wibracje lub ewentualne wstrząsy powstałe w trakcie manipulowania w transporcie. Ponadto każde opakowanie powinno być zaopatrzone w trwałe oznakowanie, czytelne i umieszczone we właściwym miejscu. Opakowania, które nie spełniają wymagań w zakresie bezpieczeństwa powinny być niezwłocznie wycofywane z obrotu.

Dominującym sposobem transportu towarów niebezpiecznych, w tym chemikaliów, jest przewóz w cysternach. Jednym z obowiązków wymaganych przepisami jest kodowanie cystern, które dostały dopuszczenie wprowadzenia do eksploatacji.

Kody cysterny stanowią cenną informację o typie cysterny, ciśnieniu obliczeniowym, otworach oraz zaworach bezpieczeństwa lub urządzeniach zabezpieczających. Ponadto, w celu zwiększenia bezpieczeństwa transportu towarów niebezpiecznych, zbiorniki i ich wyposażenie poddawane są obowiązkowym badaniom odbiorczym oraz badaniom pośrednim i okresowym w wyznaczonych odstępach czasu. Dodatkowo, praktykowane jest badanie nadzwyczajne dla zbiorników lub ich wyposażenia, w przypadku których stan bezpieczeństwa mógł ulec zmianie z racji naprawy, modernizacji lub wypadku. Wymagane jest, aby wszystkie próby, badania i sprawdzenia wykonywane były przez rzeczoznawcę upoważnionego przez właściwą władzę. Warto dodać, iż w celu zwiększenia poziomu bezpieczeństwa, przy wykonywaniu przewozów w cysternach drogowych, wymagany jest pojazd, który deklarowany był jako zgodny z typem podanym w Umowie ADR przy homologowaniu przez producenta.


CAŁY ARTYKUŁ ZNAJDĄ PAŃSTWO W NR 1/2015 "CHEMII I BIZNESU". ZAPRASZAMY



przemysł chemicznylogistykatransportbhp

Podoba Ci się ten artykuł? Udostępnij!

Oddaj swój głos  

Ten artykuł nie został jeszcze oceniony.

Dodaj komentarz

Redakcja Portalu Chemia i Biznes zastrzega sobie prawo usuwania komentarzy obraźliwych dla innych osób, zawierających słowa wulgarne lub nie odnoszących się merytorycznie do tematu. Twój komentarz wyświetli się zaraz po tym, jak zostanie zatwierdzony przez moderatora. Dziękujemy i zapraszamy do dyskusji!


WięcejNajnowsze

Więcej aktualności



WięcejNajpopularniejsze

Więcej aktualności (192)



WięcejPolecane

Więcej aktualności (97)



WięcejSonda

Czy polski przemysł chemiczny potrzebuje dalszych inwestycji zagranicznych?

Zobacz wyniki

WięcejW obiektywie