Nie będzie kaucji na opakowania z tworzyw sztucznych

• Strona główna
• Artykuły
• Nie będzie kaucji na opakowania z tworzyw sztucznych

2018-08-01

Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska we współpracy z Ministerstwem Środowiska zleciła ekspertyzę pt.: „Analiza możliwości wprowadzenia systemu kaucyjnego dla opakowań”. Analiza miała na celu m.in. oszacować faktyczne koszty wprowadzenia i utrzymania systemu kaucyjnego na opakowania w Polsce w kontekście możliwych do uzyskania efektów środowiskowych.

Ekspertyza zawiera dwa warianty realizacji takiego systemu w Polsce, tj. system oparty wyłącznie o automaty do zbierania odpadów oraz system mieszany (automaty i zbiórka ręczna). W zależności od zastosowanego wariantu, koszty funkcjonowania systemu w okresie pięciu lat zostały oszacowane na 19–24 mld zł. Tymczasem obecnie system zagospodarowania odpadów opakowaniowych, m.in. tworzyw sztucznych, obejmujący wszystkie opakowania wprowadzone do obrotu, a więc nie tylko te, które potencjalnie mogą być objęte kaucją, szacowany jest na około 70 mln zł. Różnica jest zatem kolosalna.

Jednocześnie Ministerstwo Środowiska wskazuje, że wzrost osiąganych poziomów recyklingu na określone rodzaje opakowań z tworzyw sztucznych, szkła, czy aluminium, nawet teoretycznie do poziomu 100%, przy zastosowaniu kaucji, przyczyni się tylko w niewielkim stopniu do wzrostu osiąganych poziomów recyklingu dla wszystkich opakowań wprowadzonych do obrotu. Porównując zatem korzyści środowiskowe z kosztem wprowadzenia systemu oszacowanym na poziomie 19–24 mld zł w skali pięciu lat wydaje się, że system ten byłby środowiskowo i ekonomicznie nieuzasadniony. Ponadto, co istotne, ciężar finansowy funkcjonowania takiego systemu w głównej mierze obciążyłby konsumentów, którzy ponieśliby koszty związane z niewątpliwym wzrostem cen produktów w opakowaniach objętych systemem kaucyjnym. Dlatego też, jak informuje Ministerstwo Środowiska, w tej chwili wprowadzenie obligatoryjnego systemu kaucyjnego w Polsce nie jest planowane.

Resort przypomina jednak, że obowiązujące przepisy prawa, w szczególności ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi, nie zabraniają stosowania systemu zwrotu opakowań. Oznacza to, że w obecnym stanie prawnym przedsiębiorcy mogą dobrowolnie stosować tego typu instrument wspomagający pozyskiwanie opakowań i odpadów opakowaniowych, ponadto mogą stosować dowolną formę, również za pomocą specjalnych urządzeń. W przypadku niektórych napojów producenci ustalają i pobierają kaucję od jednostek handlowych za opakowania, która przez te jednostki pobierana jest od ostatecznego nabywcy tych produktów. Zasady pobierania kaucji ustalają między sobą wprowadzający produkty w opakowaniach oraz sprzedawcy tych produktów. W takim przypadku kaucja jest elementem umowy cywilnoprawnej pomiędzy sprzedawcą a klientem.

W obrocie handlowym występują opakowania wielokrotnego użytku kaucjonowane (przeważnie oznakowane przez producenta informacją na etykiecie np.: „butelka zwrotna” lub „opakowanie zwrotne”) oraz sprzedawane bez kaucji – wówczas z informacją na etykiecie np.: „butelka bez kaucji” bądź „butelka bezzwrotna”. Ponadto przedsiębiorcy wprowadzający produkty w opakowaniach mogą zawierać porozumienia z Ministrem Środowiska w zakresie utworzenia i utrzymania systemu zbierania, transportu, odzysku lub unieszkodliwiania odpadów opakowaniowych, w którym może zostać zastosowany mechanizm kaucji. Porozumienia takie mogą być zawierane również w przypadku produktów w opakowaniach jednostkowych wielokrotnego użytku w zakresie utworzenia i utrzymania systemu obrotu opakowaniami jednostkowymi wielokrotnego użytku, w tym systemów opartych na poborze kaucji.

tworzywa sztuczneopakowaniaprzemysł opakowaniowy